ਉਦੈ ਚੰਦ
ਉਦੈ ਚੰਦ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 25 ਜੂਨ 1935 |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਖੇਡ ਪਹਿਲਵਾਨ, ਕੁਸ਼ਤੀ ਕੋਚ |
| ਕੱਦ | 5'9" (175 cm) |
ਉਦੈ ਚੰਦ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Udey Chand; ਜਨਮ 25 ਜੂਨ 1935) ਇੱਕ ਰਿਟਾਇਰਡ ਭਾਰਤੀ ਪਹਿਲਵਾਨ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਤੀ ਕੋਚ ਹੈ, ਜੋ ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਸੀ।
ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 1961 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਚੰਦ ਦਾ ਜਨਮ 25 ਜੂਨ 1935 ਨੂੰ ਹਿਸਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਜੰਡਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਹਿਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵਸਦਾ ਹੈ।[3][4]
ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਲਾਈਟ ਵੇਟ (67 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ) ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ। ਯੋਕੋਹਾਮਾ ਵਿਖੇ 1961 ਵਿਸ਼ਵ ਕੁਸ਼ਤੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ।[5][6][7] ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਮਹਾਮਦ-ਅਲੀ ਸਨਤਕਰਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਦਕਿਸਮਤ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਰੈਫਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ 1-1 ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ' ਤੇ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।[8] ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 1961 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[2]
ਉਸਨੇ ਤਿੰਨ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੋਮ 1960, ਟੋਕਿਓ 1964, ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ 1968 ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ 6 ਵਾਂ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਖਤਮ ਹੋਇਆ।[9]
ਉਸਨੇ 70 ਕਿਲੋ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਨਾਲ ਨਾਲ 70 ਕਿਲੋ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ 1962 ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਜਕਾਰਤਾ ਵਿਖੇ ਗ੍ਰੀਕੋ-ਰੋਮਨ ਅਤੇ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਖੇ 70 ਕਿਲੋ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ1966 ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸਨੇ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਵ ਕੁਸ਼ਤੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਯੋਕੋਹਾਮਾ 1961, ਮੈਨਚੇਸਟਰ 1965, ਦਿੱਲੀ 1967 ਅਤੇ ਐਡਮਿੰਟਨ 1970। ਉਸ ਨੇ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਐਡੀਨਬਰਗ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ 1970 ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਤਗਮੇ ਨਾਲ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤਾ।[10]
ਉਹ 1958 ਤੋਂ 1970 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਰਿਹਾ।
ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਚੌਧਰੀ ਚਰਨ ਸਿੰਘ ਹਰਿਆਣਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹਿਸਾਰ ਦੇ ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਅਤੇ 1970 ਤੋਂ 1996 ਤੱਕ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਅੰਤਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਦੀਆਂ ਕਈ ਜਿੱਤਾਂ ਦਿਵਾਇਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹਿਸਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਉਭਰ ਰਹੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Udey Chand". Sports Reference. Archived from the original on 18 ਅਪ੍ਰੈਲ 2020. Retrieved 21 February 2016.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 2.0 2.1 Arjun Award Winners for "Wrestling" Archived 19 July 2011 at the Wayback Machine., Ministry of Youth Welfare & Sports, Government of India Official Website
- ↑ "What makes Haryana the champ". The Tribune (Chandigarh). 10 August 2014. Retrieved 21 February 2016.
- ↑ "Meet the popular wrestlers of India". The Times of India. TNN. 1 September 2017. Archived from the original on 13 October 2017. Retrieved 13 October 2017.
- ↑ [1] Archived 2011-07-27 at the Wayback Machine., FILA Official Database .
- ↑ "Sushil Kumar is World wrestling champion". The Hindu. 12 September 2010. Archived from the original on 20 ਸਤੰਬਰ 2013. Retrieved 10 ਦਸੰਬਰ 2019.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Sushil Kumar's gold brings cheer to tainted Indian wrestling". Sify.com. 13 September 2010. Archived from the original on 14 ਅਕਤੂਬਰ 2016. Retrieved 10 ਦਸੰਬਰ 2019.
{{cite news}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Preobrazensky, Sergei Wrestling is a Man's Game Progress Publishers Moscow, 1981, P. 11.
- ↑ Udey Chand Biography Archived 2020-04-18 at the Wayback Machine. sports-reference.com
- ↑ Medal tally by sport, Commonwealth Games Federation Official Website