ਕਾਫੀ (ਥਾਟ)
ਕਾਫੀ ਥਾਟ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਦਸ ਮੂਲ ਥਾਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਥਾਟ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਗ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਹੈ।
ਵਰਣਨ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਫੀ ਥਾਟ ਵਿੱਚ ਕੋਮਲ ਗੰਧਾਰ ਅਤੇ ਕੋਮਲ ਨਿਸ਼ਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੋਮਲ ਗੰਧਾਰ ਨੂੰ ਖਮਾਜ ਥਾਟ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਕਾਫੀ ਰਾਗ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਨੂੰ ਨਾਟਯ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਮੂਲ ਪੈਮਾਨਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਤਨ ਅਤੇ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਪੈਮਾਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਰਾਗ ਹੈ ਅਤੇ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੇ ਮੂਡ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕਾਫੀ ਥਾਟ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ-
ਸ ਰੇ ਗ ਮ ਪ ਧ ਨੀ
ਰਾਗ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਫੀ ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਰਾਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: