ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਛਾਤੀ ਦਾ ਦਰਦ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Breast pain
SynonymMastodynia, mastalgia, breast tenderness
ਵਿਸ਼ਸਤਾGynecology
ਕਿਸਮCyclic, non-cyclic[1]
ਕਾਰਨMenstrual cycle related, birth control pills, hormone therapy, psychiatric medication, breast cancer[1]
ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾExamination, medical imaging[1]
ਸਮਾਨ ਸਥਿਤੀਅਾਂGallstones, thoracic outlet syndrome, costochondritis[2]
ਇਲਾਜReassurance after ruling out cancer, medications[1][2]
ਦਵਾਈParacetamol, NSAIDs[1]
Prognosis>75% resolve without treatment[1]
ਅਵਿਰਤੀ70% of women[2]

ਛਾਤੀ ਦਾ ਦਰਦ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਬੇਆਰਾਮੀ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ।[2] ਉਹ ਦਰਦ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਛਾਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਮਾਹਵਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਰ ਬਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1][3] ਉਹ ਦਰਦ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਾਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਚਿੰਤਾਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇਸ 'ਚ ਛਾਤੀ 'ਚ ਇੱਕ ਸਖਤ ਗੰਡ ਜਾਂ ਚੂਚੀ ਰਿਸਣਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ, ਜਨਮ ਨਿਯੰਤਰਨ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ, ਹਾਰਮੋਨ ਥੈਰੇਪੀ, ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।[1] ਮਾਹਵਾਰੀ ਰੁਕਣ ਦੌਰਾਨ, ਅਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੀ ਛਾਤੀਆਂ ਨਾਲ ਦਰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[3] ਲਗਭਗ 2% ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦਾ ਦਰਦ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[4] ਡਾਕਟਰੀ ਇਮੇਜਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਛਾਤੀ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਹਿੱਸਾ ਦੁਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਛਾਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਤਸ਼ਖੀਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

75% ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਠੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਇਲਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਜਾਂ ਐਨ.ਐਸ.ਏ.ਆਈ.ਡੀ. ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਫਿਟਿੰਗ ਵਾਲੀ ਬ੍ਰਾ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[3] ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਵਾਲੇ ਤਾਮੋਕਸੀਫਿਨ ਜਾਂ ਡੈਨਜ਼ੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤਕਰੀਬਨ 70% ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2] ਛਾਤੀ ਦਾ ਦਰਦ ਛਾਤੀ ਦੀ ਗੰਡ ਅਤੇ ਚੂਚੀ ਰਿਸਣ ਦੇ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕਾਰਨ

[ਸੋਧੋ]

ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਛਾਤੀ ਦਾ ਦਰਦ ਅਕਸਰ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸਟਿਕ ਛਾਤੀ ਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਜਾਂ ਡੈਕਟ ਐਕਟਸੀਆ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਥਾਈਲੋਟ੍ਰੋਪਿਨ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰੋਲੈਕਟਿਨ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[5][6] ਚੱਕਰਵਾਸੀ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੋਮਲਤਾ ਦੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਪ੍ਰੀਮੇਨਸਟ੍ਰੁਲ ਸਿੰਡਰੋਮ (ਪੀ.ਐਮ.ਐਸ.) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਛਾਤੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ

[ਸੋਧੋ]

ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਛਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਡਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਆਮ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੇਸ ਦਰਦ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਦਰਦ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[2][7]

ਤਸ਼ਖੀਸ

[ਸੋਧੋ]

ਡਾਕਟਰੀ ਇਮੇਜਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਛਾਤੀ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਹਿੱਸਾ ਦੁਖਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਛਾਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਤਸ਼ਖੀਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[1] ਅਲਟਰਾਸਾਉਂਡ ਦੁਆਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਇਮੇਜਿੰਗ ਦੀ ਹਰ ਉਮਰ ਲਈ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਮੈਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਦਰਦ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਲਈ ਦਰਦ ਦੇ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰ ਕੇ ਦੇਖਣਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ:

ਡਾਇਗਨੋਸਟਿਕ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਰਤੇ ਗਏ ਆਮ ਟੈਸਟ ਮੈਮੋਗ੍ਰਾਮ, ਠੋਸ ਗੰਡਾਂ ਲਈ ਐਕਸਗੇਂਸਨਲ ਬਾਇਓਪਸੀ, ਬਰੀਕ-ਸੂਈਆਂ ਦੀ ਅਭਿਲਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਬਾਇਓਪਸੀ, ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਜਾਂਚ, ਅਲਟਰਾਸੋਨੋਗ੍ਰਾਫੀ, ਅਤੇ ਚੁੰਬਕੀ ਗੂੰਜ ਇਮੇਜਿੰਗ (ਐਮ.ਆਰ.ਆਈ) ਹਨ।[7]

ਇਲਾਜ

[ਸੋਧੋ]

75% ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਠੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[1] ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਲਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਜਾਂ ਐਨ ਐਸ ਏ ਆਈ ਡੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਫਿਟਿੰਗ ਬ੍ਰਾ ਵੀ ਇਸ ਦਰਦ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।[3] ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਵਾਲੇ ਤਾਮੋਕਸੀਫਿਨ ਜਾਂ ਡੈਨਜ਼ੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਬ੍ਰੋਮੋਕ੍ਰੀਪਟਾਈਨ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।[12]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 Salzman, B; Fleegle, S; Tully, AS (15 August 2012). "Common breast problems". American Family Physician. 86 (4): 343–9. PMID 22963023.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Iddon, J; Dixon, JM (13 December 2013). "Mastalgia". BMJ (Clinical Research Ed.). 347: f3288. doi:10.1136/bmj.f3288. PMID 24336097.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Breast pain". NHS. 2017-10-17. Retrieved 30 October 2018.
  4. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000030-QINU`"'</ref>" does not exist.
  5. ↑ Dogliotti, L; Faggiuolo, R; Ferusso, A; Orlandi, F; Sandrucci, S; Tibo, A; Angeli, A (1985). "Prolactin and thyrotropin response to thyrotropin-releasing hormone in premenopausal women with fibrocystic disease of the breast". Hormone Research. 21 (3): 137–44. doi:10.1159/000180038. PMID 3922866.
  6. ↑ Dogliotti, L; Orlandi, F; Angeli, A (1989). "The endocrine basis of benign breast disorders". World Journal of Surgery. 13 (6): 674–9. doi:10.1007/BF01658413. PMID 2696218.
  7. ↑ 7.0 7.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000033-QINU`"'</ref>" does not exist., [Electronic book] Section I Guidelines, Chapter Thirteen: Gynecologic Guidelines-Breast Pain
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 Brown, Ken. "Breast Pain Causes and Diagnosis: Johns Hopkins Breast Center". Retrieved 14 August 2017.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named medline
  10. ↑ Santos, Kamila Juliana da Silva; Santana, Géssica Silva; Vieira, Tatiana de Oliveira; Santos, Carlos Antônio de Souza Teles; Giugliani, Elsa Regina Justo; Vieira, Graciete Oliveira (2016). "Prevalence and factors associated with cracked nipples in the first month postpartum". BMC Pregnancy and Childbirth. 16 (1): 209. doi:10.1186/s12884-016-0999-4. ISSN 1471-2393. PMC 4975913. PMID 27496088.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  11. ↑ "Sore or cracked nipples when breastfeeding, Pregnancy and baby guide". www.nhs.uk. National Health Services (UK). Archived from the original on 23 ਅਗਸਤ 2017. Retrieved 4 August 2017.
  12. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000037-QINU`"'</ref>" does not exist.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]
ਵਰਗੀਕਰਣ
V · T · D
ਬਾਹਰੀ ਸਰੋਤ
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਛਾਤੀ_ਦਾ_ਦਰਦ&oldid=776890" ਤੋਂ ਲਿਆ