ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਗੀਤਾ ਮਹੋਤਸਵ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਗੀਤਾ ਮਹੋਤਸਵ
ਜਿਸ ਦਿਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਦੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨਗੀਤਾ ਜਯੰਤੀ
ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇਹਿੰਦੂ
ਕਿਸਮਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ
ਮਿਤੀ22 ਦਸੰਬਰ 2023
11 ਦਸੰਬਰ 2024

ਗੀਤਾ ਮਹੋਤਸਵ, ਗੀਤਾ ਜਯੰਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੋਕਸ਼ਦਾ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਜਾਂ ਮਤਸਿਆ ਦਵਾਦਸ਼ੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ[1] ਉਸ ਦਿਨ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਿਨ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਦੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਿਚਕਾਰ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਹੋਈ ਸੀ।[2][3]ਇਹ ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਾਰਗਸ਼ੀਰਸ਼ਾ (ਦਸੰਬਰ-ਜਨਵਰੀ) ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ 11ਵੇਂ ਦਿਨ ਸ਼ੁਕਲ ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਠ ਨੂੰ ਢਾਂਚਾਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 18 ਅਧਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 700 ਸ਼ਲੋਕ ਜਾਂ ਦੋਹੇ ਹਨ।[3][4]ਇਹ ਤੀਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਸੰਜੇ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜਾ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ।[5]ਸੰਜੇ, ਅੰਨ੍ਹੇ ਰਾਜਾ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਲਿਖਾਰੀ, ਨੂੰ ਵੇਦ ਵਿਆਸ ਦੁਆਰਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਤੋਂ ਵੇਖਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸੀ।[6]

ਗੀਤਾ ਕਹਾਣੀ

[ਸੋਧੋ]
ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ

ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਵਿੱਚ, ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦੀ ਕਥਾ ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ। ਸੁਲ੍ਹਾ-ਸਫਾਈ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੁੱਧ ਅਟੱਲ ਸੀ। ਆਖਰਕਾਰ ਯੁੱਧ ਦਾ ਦਿਨ ਆ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਫੌਜਾਂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈਆਂ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੀ, ਅਰਜੁਨ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਥ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੇੜਿਓਂ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ, ਭੀਸ਼ਮ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਦ੍ਰੋਣਾਚਾਰੀਆ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ, ਅਰਜੁਨ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਬਾਰੇ ਉਲਝਣ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਦੁਬਿਧਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਲਈ ਉਸ ਵੱਲ ਮੁੜਿਆ। ਅਰਜੁਨ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਲਾਹ, ਸੰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਕੰਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੀਤਾ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਚਾਰ ਵੇਦਾਂ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਸਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਗੀਤਾ ਆਰਤੀ

[ਸੋਧੋ]
ਆਰਤੀ

ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਆਰਤੀ[7]ਗੀਤਾ ਆਰਤੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਣ ਲਈ ਆਰਤੀ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਸੰਗੀਤ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਰਤੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਰਸਮ ਦੇ ਅੰਤ 'ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪੂਜਾ ਵਿਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਸੀ ਤਾਂ ਆਰਤੀ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[8]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "Gita Jayanti | Gita Jayanti 2022 Date | Saturday, 3 December 2022". BhaktiBharat.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-12-19.
  2. "Bhagavad-Gita: Chapter". bhagavad-gita.org.
  3. 3.0 3.1 Staff, Dorling Kindersley Publishing (2017-05-02). The Illustrated Mahabharata: The Definitive Guide to India's Greatest Epic (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Dorling Kindersley Limited. p. 238. ISBN 978-0-241-26434-8.
  4. 4.0 4.1 Davis, Richard H. (2014-10-26). The Bhagavad Gita: A Biography (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Princeton University Press. p. 3. ISBN 978-0-691-13996-8.
  5. Melton, J. Gordon (2011-09-13). Religious Celebrations: An Encyclopedia of Holidays, Festivals, Solemn Observances, and Spiritual Commemorations (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). ABC-CLIO. pp. 336–337. ISBN 978-1-59884-205-0.
  6. Bhagavad Gita Ch 18 Txt 75.
  7. "Hindi Book Aarti Sangrah ( Complete ) by Gita Press". Gita Press. Retrieved 20 October 2017.
  8. "What is Aarti and How it should be done by Gita Press". Gita Press. Retrieved 20 October 2017.