ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਇੰਟਰਵਾਰ ਪੀਰੀਅਡ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ, ਅੰਤਰਯੁੱਧ ਅਵਧੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ: interwar period) ਨਵੰਬਰ 1918 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 1939 ਵਿੱਚ ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਮਿਆਦ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਇਸ ਅਵਧੀ ਨੂੰ ਲੜਾਈਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਅਵਧੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ। ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਅਧਾਰਤ ਊਰਜਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਕੈਨੀਕੀਕਰਨ ਦਾ ਨਾਟਕੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਲਾਅ ਹੋਇਆ ਰੋਅਰਿੰਗ ਟਵੰਟੀਅਜ਼, ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਵਰਗ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਲਾਈਟਿੰਗ, ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਕਸਿਤ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਥਾਂ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਯੁੱਗ ਦੇ ਭੋਗ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਏ, ਇੱਕ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ ਤੇ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯੁੱਗਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਦੇ ਉਭਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਸੀ, ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਸਿਵਲ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ,। ਚੀਨ ਕੁਓਮਿੰਟੰਗ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਾਲੇ ਅੱਧੀ ਸਦੀ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਮਰਾਜੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਉਭਰਿਆ; ਆਇਰਲੈਂਡ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਾ ਬਹੁਤ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋ ਗਿਆ।

ਓਟੋਮੈਨ, ਆਸਟ੍ਰੋ-ਹੰਗਰੀ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਢਾਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਓਟੋਮੈਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਕਲੋਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਾਇੰਸ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਰਸ਼ੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ, ਐਸਟੋਨੀਆ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਲਾਤਵੀਆ, ਲਿਥੁਆਨੀਆ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣ ਗਏ, ਜਦਕਿ ਬੇਸਾਰਾਬੀਆ (ਅਜੋਕੀ ਮੌਲਡੋਵਾ ) ਨੇ ਰੋਮਾਨੀਆ ਨਾਲ ਮੁੜ ਜੁੜਨਾ ਚੁਣਿਆ।

ਰੂਸ ਦੇ ਕਮਊਨਿਸਟਾਂ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਸਲੈਵਿਕ ਰਾਜਾਂ, ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਕਾਕੇਸਸ ਉੱਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਬਣਾਉਂਦਿਆਂ, ਉੱਤੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ਾ ਲਿਆ। ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਵੰਡ ਸੁਤੰਤਰ ਆਇਰਿਸ਼ ਫ੍ਰੀ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀਮਿਡਲ ਈਸਟ ਵਿਚ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਮਹਾਂ ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਮਰੀਕੀ) ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ। ਸੋਵੀਅਤ, ਜਾਪਾਨੀ, ਇਟਾਲੀਅਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਲਾਲਸਾਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੋਮੇਨ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਅੰਤਰਵਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਤੰਬਰ 1939 ਵਿਚ, ਪੋਲੈਂਡ ਉੱਤੇ ਜਰਮਨ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]