ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ

ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਸੰਘੀ ਗਣਰਾਜ
República Federativa do Brasil
(ਪੁਰਤਗਾਲੀ)
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਸੰਘੀ ਗਣਰਾਜ República Federativa do Brasil; (ਪੁਰਤਗਾਲੀ)
ਝੰਡਾ	Coat of arms
	ਮਾਟੋ: "Ordem e Progresso"; (ਪੁਰਤਗਾਲੀ); (ਪੰਜਾਬੀ: "ਜੁਗਤ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ")
	ਐਨਥਮ: noicon; Hino Nacional Brasileiro; (ਪੁਰਤਗਾਲੀ); (ਪੰਜਾਬੀ: ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ)
	ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੋਹਰ; Selo Nacional do Brasil; (ਪੁਰਤਗਾਲੀ); (ਪੰਜਾਬੀ: "ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੋਹਰ");
ਰਾਜਧਾਨੀ	ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆ
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ	ਸਾਓ ਪਾਓਲੋ
ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ	ਪੁਰਤਗਾਲੀ
ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ (2010)	47.73% ਗੋਰੇ; 43.13% ਭੂਰੇ (ਬਹੁ-ਨਸਲੀ); 7.61% ਕਾਲੇ; 1.09% ਏਸ਼ੀਆਈ; 0.43% ਅਮੇਰਭਾਰਤੀ
ਵਸਨੀਕੀ ਨਾਮ	ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ
ਸਰਕਾਰ	ਸੰਘੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਗਣਰਾਜ
• ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ	ਡਿਲਮਾ ਰੂਸੈਫ਼ (ਮਜ਼ਦੂਰ ਪਾਰਟੀ)
• ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ	ਮਿਚੇਲ ਤੇਮੇਰ (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਲਹਿਰ ਪਾਰਟੀ)
• ਡਿਪਟੀਆਂ ਦੇ ਸਦਨ ਦਾ ਮੁਖੀ	ਮਾਰਕੋ ਮਾਈਆ (ਮਜ਼ਦੂਰ ਪਾਰਟੀ)
• ਸੈਨੇਟ ਦਾ ਮੁਖੀ	ਹੋਜ਼ੇ ਸਾਰਨੀ (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਲਹਿਰ ਪਾਰਟੀ)
• ਸਰਬ-ਉੱਚ ਸੰਘੀ ਕੋਰਟ ਦਾ ਮੁਖੀ	ਆਈਰੇਸ ਬਰੀਤੋ
ਵਿਧਾਨਪਾਲਿਕਾ	ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ
• ਉੱਪਰਲਾ ਸਦਨ	ਸੰਘੀ ਸਮਿਤੀ
• ਹੇਠਲਾ ਸਦਨ	ਡਿਪਟੀਆਂ ਦਾ ਸਦਨ
ਪੁਰਤਗਾਲ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਅਲਗਾਰਵੇਸ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ
• ਘੋਸ਼ਣਾ	7 ਸਤੰਬਰ 1822
• ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀ	29 ਅਗਸਤ 1825
• ਗਣਰਾਜ	15 ਨਵੰਬਰ 1889
• ਵਰਤਮਾਨ ਸੰਵਿਧਾਨ	5 ਅਕਤੂਬਰ 1988
ਖੇਤਰ
• Total	8,514,877 km2 (3,287,612 sq mi) (5th)
• ਜਲ (%)	0.65
ਆਬਾਦੀ
• 2012 ਅਨੁਮਾਨ	193,946,886
• 2010 ਜਨਗਣਨਾ	190,732,694 (5ਵਾਂ)
• ਘਣਤਾ	22/km2 (57.0/sq mi) (182ਵਾਂ)
ਜੀਡੀਪੀ (ਪੀਪੀਪੀ)	2011 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ	$2.294 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ (7ਵਾਂ)
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ	$11,769 (75ਵਾਂ)
ਜੀਡੀਪੀ (ਨਾਮਾਤਰ)	2011 ਅਨੁਮਾਨ
• ਕੁੱਲ	$2.493 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ (6ਵਾਂ)
• ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ	$12,788 (53ਵਾਂ)
ਗਿਨੀ (2012)	▼51.9; Error: Invalid Gini value
ਐੱਚਡੀਆਈ (2011)	0.718; Error: Invalid HDI value · 84ਵਾਂ
ਮੁਦਰਾ	ਰਿਆਲ (R$) (BRL)
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ	UTC−2 to −4 (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਸਮਾਂ)
• ਗਰਮੀਆਂ (DST)	UTC−2 to −4 (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਗਰਮ-ਰੁੱਤੀ ਸਮਾਂ)
ਮਿਤੀ ਫਾਰਮੈਟ	ਦਦ/ਮਮ/ਸਸਸਸ
ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਸਾਈਡ	ਸੱਜੇ
ਕਾਲਿੰਗ ਕੋਡ	+55
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੀਐਲਡੀ	.br

ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ (ਪੁਰਤਗਾਲੀ: [Brasil] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) (ਬਰਾਸੀਲ)^[8]), ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਸੰਘੀ ਗਣਰਾਜ^[9]^[10] (ਪੁਰਤਗਾਲੀ: [República Federativa do Brasil] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help), ਸੁਣੋ (ਮਦਦ·ਫ਼ਾਈਲ)), ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਮਹਾਂਦੀਪ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ; ਖੇਤਰਫਲ ਅਤੇ ਅਬਾਦੀ (19.3 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ) ਦੋਵੇਂ ਪੱਖੋਂ।^[4]^[11] ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ।^[11]

ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਅੰਧ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੁੱਲ ਤਟਰੇਖਾ 7,941 ਕਿ.ਮੀ. (4,655 ਮੀਲ) ਹੈ।^[11] ਇਸ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ, ਗੁਇਆਨਾ, ਸੂਰੀਨਾਮ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਗੁਇਆਨਾ ਨਾਲ਼, ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਕੋਲੰਬੀਆ ਨਾਲ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪੇਰੂ ਅਤੇ ਬੋਲੀਵੀਆ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪੈਰਾਗੁਏ ਅਤੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਉਰੂਗੁਏ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਆਈ ਰਾਜਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਾਪੂ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫ਼ੇਰਨਾਂਦੋ ਡੇ ਨੋਰੋਨਾ, ਰੋਕਾਸ ਮੂੰਗ-ਪਹਾੜ, ਸੇਂਟ ਪੀਟਰ ਅਤੇ ਪਾਲ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਤਰਿੰਦਾਦੇ ਅਤੇ ਮਾਰਤਿਮ ਵਾਸ।^[11] ਏਕੁਆਡੋਰ ਅਤੇ ਚਿਲੇ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਇਸਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਰੇਕ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨਾਂ

ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਨਾਂ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਇਥੋਂ ਦੇ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲਵੁੱਡ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਇਹਦੇ ਤੱਟੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੇ ਬੇਹੱਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।^[12] ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਪੁਰਤਗੇਜ਼ੀ ਬੋਲੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਏ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਅੰਗਾਰ ਵਰਗਾ ਰੱਤਾ। ਏਸ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਗੂੜਾ ਰੱਤਾ ਰੰਗ ਬਣਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਯੂਰਪੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਪੜਾ ਰੰਗਣ ਲਈ ਲੋੜ ਸੀ।^[13] ਇਹ ਇੱਕ ਮਹਿੰਗੀ ਜਿਨਸ ਸੀ ਤੇ ਇਹ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਤੋਂ ਲਿਆਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਜਿਨਸ ਸੀ। ਇਥੋਂ ਦੇ ਦੇਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੀ ਕਾਫੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦੇ ਬਦਲੇ ਉਹ ਯੂਰਪੀ ਜਿਨਸਾਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ।^[14] ਪੁਰਤਗਾਲ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਚ ਦੇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਪਾਕ ਸਲੀਬਵਾਲਾ ਦੇਸ (Terra da Santa Cruz) ਸੀ^[15] ਪਰ ਯੂਰਪੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਤੇ ਵਪਾਰੀ ਇਹਨੂੰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਦੇਸ (Terra do Brasil) ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਵਪਾਰ ਸਦਕਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ।ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid parameter in <ref> tag ਗੁਰਾਣੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਪੈਰਾਗੁਆ ਦੀ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਬੋਲੀ ਏ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੂੰ 'ਪਿੰਡੋਰਾਮਾ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਏਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਨਾਂ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਤਾੜ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼।^[16]

ਇਤਿਹਾਸ

ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਭਾਂਡੇ ਜਿਹੜੇ ਪੱਛਮੀ ਅਰਧਗੋਲੇ ਵਿਚੋਂ ਮਿਲੇ ਹਨ ਉਹ 8000 ਵਰ੍ਹੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ ਤੇ ਇਹ ਐਮੇਜ਼ਨ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਸੰਤਾਰਮ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਗਲ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਵੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਈ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।^[17] ਇਹ ਥਾਂ ਅਣਗਿਣਤ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿਣ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿਹੜੇ ਉਥੇ 10،000 ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਮਨਾਸ ਗੈਰਆਇਸ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਥਾਂ ਵਿਚ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।^[18] ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਦੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ 2000 ਦੇ ਨੇੜੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਬੀਲੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਮੱਛੀਆਂ ਫੜ ਕੇ ਤੇ ਹੋਰ ਪੱਖੀ ਵਾਸੀ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਪੁਰਤਗੇਜ਼ੀ ਬਸਤੀਆਂ

ਦੇਸ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੂੰ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1500 ਚ ਇਥੇ ਇੱਕ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੋਜੀ ਪੈਡਰੋ ਅਲਵਾਰਸ ਕਬਰਾਲ ਨੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਸਲਤਨਤ ਲਈ ਹਥਿਆਇਆ।^[19] ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਦਾ ਇਥੇ ਪੱਥਰ ਜੁੱਗ ਦੇ ਲੌਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਪਿਆ ਜਿਹੜੇ ਤੁਪੀ–ਗੁੱਰਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਦੇ ਸਨ ਤੇ ਆਪਸ ਵਿਚ ਲੜਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।^[20] ਭਾਵੇਂ ਪਹਿਲੀ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਬਸਤੀ 1532 ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿਚ 1534 ਤੋਂ ਉਥੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਬਸਤੀਕਰਨ ਦਾ ਅਸਰਦਾਰ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਪੁਰਤਗਾਲ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਕੁੱਲ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਪੰਦਰਾਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਤੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਕਪਤਾਨੀ ਕਲੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ।^[21]^[22] ਪਰ ਇਹ ਵਿਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਸਮਸਿਆ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1549 ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਮੁੜ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਇਥੇ ਇੱਕ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਲਾ ਦਿੱਤਾ।^[22]^[23] ਦੇਸੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਜਜ਼ਬ ਕਰ ਲਿਆ। ਕੁਝ ਨੂੰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਬਣਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਯੂਰਪੀ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ ਤੇ ਮਰ ਖੱਪ ਗਏ। 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਕ ਸ਼ੱਕਰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ ਵੱਡੀ ਬਰਾਮਦ ਬਣ ਗਈ ਤੇ ਇਹਦੀ ਵਧੇਰੇ ਪੈਦਾਵਾਰ ਲਈ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਗ਼ੁਲਾਮ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ। ਪੁਰਤਗਾਲੀਆਂ ਨੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ, ਡਚ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਲੋਨੀਆਂ ਤੇ ਮੱਲ ਮਾਰ ਲਈ।

17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੇ ਸ਼ੱਕਰ ਦਾ ਕੰਮ ਥੋੜਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉੱਥੇ ਸੋਨਾ ਲਭਣ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤੇ ਇੰਜ ਉਥੇ ਲੋਕ ਵਸਦੇ ਰਹੇ। 1808 ਵਿਚ ਪੁਰਤਗਾਲ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਟੱਬਰ ਨੀਪੋਲੀਅਨ ਦੇ ਹੱਲੇ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਹੋਇਆ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਨਗਰ ਰੀਓ ਡੀ ਜੀਨਰੋ ਪੁਰਤਗੇਜ਼ੀ ਸਲਤਨਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣ ਗਿਆ।

ਵਿਭਾਗ

ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ 28 ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਜ਼ਿਲਾ ਹੈ-

#ਏਕਰੀ 
#ਅਲਾਗੋਆਸ 
#ਅਮਾਪਾ 
#ਆਮੇਜੋਨਾਸ 
#ਬਹਿਆ 
#ਖੀਰਾ 
#ਏਸਪਿਰਿਤੋ ਸਾਂਤੋ 
#ਗੋਇਯਾਸ 
#ਮਰਾਂਹਾਓ 
#ਮਾਤੋ ਗਰੋਸੋ 
#ਮਾਤੋ ਗਰੋਸੋ ਦੋ ਸੁਲ 
#ਮਿਨਾਸ ਜੇਰੇਸ 
#ਪਾਰਿਆ 
#ਪਰੇਬਾ 
#ਪਰੇਨਾ 
#ਪੇਰਨਾਮਬੁਕੋ 
#ਪਿਆਉਈ 
#ਰਯੋ ਡਿ ਜੇਨੇਰੋ 
#ਰਯੋ ਗਰਾਂਡੋ ਦੋ ਨਾਰਟੇ 
#ਰਯੋ ਗਰਾਂਡੋ ਦੋ ਸੁਲ 
#ਰੋਂਡੋਨਿਆ 
#ਰੋਰੈਮਾ 
#ਸਾਂਤਾ ਕੈਟਰੀਨਾ 
#ਸਾਓ ਪਾਉਲੋ 
#ਸਰਜਿਪੇ 
#ਟੋਕੈਨਿਸ

ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਵਿਭਾਗ

ਅੰਧ
ਮਹਾਂਸਾਗਰ

ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ
ਮਹਾਂਸਾਗਰ

ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰ

ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ

ਮੱਧ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ

ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ

ਦੱਖਣੀ ਖੇਤਰ

ਆਕਰੇ

ਆਮਾਸੋਨਾਸ

ਪਾਰਾ

ਰੋਰਾਇਮਾ

ਆਮਾਪਾ

ਰੋਂਡੋਨੀਆ

ਤੋਕਾਂਤਿਨਸ

ਮਾਰਾਨਾਓ

ਬਾਈਆ

ਪੀਆਊਈ

ਸੇਆਰਾ

ਉੱਤਰੀ
ਰਿਓ ਗਰਾਂਦੇ

ਪਾਰਾਈਬਾ

ਪੇਰਨਾਮਬੂਕੋ

ਆਲਾਗੋਆਸ

ਸੇਰਹੀਪੇ

ਮਾਤੋ ਗ੍ਰੋਸੋ

ਦੱਖਣੀ
ਮਾਤੋ ਗ੍ਰੋਸੋ

ਸੰਘੀ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ

ਗੋਈਆਸ

ਮਿਨਾਸ ਹੇਰਾਇਸ

ਸਾਓ ਪਾਓਲੋ

ਰਿਓ ਡੇ ਹਾਨੇਇਰੋ

ਏਸਪਿਰੀਤੋ ਸਾਂਤੋ

ਪਾਰਾਨਾ

ਸਾਂਤਾ ਕਾਤਾਰੀਨਾ

ਦੱਖਣੀ
ਰਿਓ ਗਰਾਂਦੇ

ਅਰਜਨਟੀਨਾ

ਬੋਲੀਵੀਆ

ਚਿਲੇ

ਕੋਲੰਬੀਆ

ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਗੁਇਆਨਾ

ਗੁਇਆਨਾ

ਪੈਰਾਗੁਏ

ਪੇਰੂ

ਸੂਰੀਨਾਮ

ਉਰੂਗੁਏ

ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ

ਸ਼ਹਿਰ

ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ

ਸੈਂਟਾ ਕੈਟਰਿਨਾ ਵਿਚ ਖੇਤਰੀ ਕੇਕ, ਮਾਰਸੀਆ ਨੋਵਾਕ.ਜੇਪੀਜੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ
ਦੱਖਣੀ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ ਜਰਮਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਅਨ ਪ੍ਰੇਡ
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਅਨ ਪ੍ਰੇਡ
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਸਾਓ ਪੌਲੋ ਵਿਚ ਸਕੂਲ ਵੈ-ਵੈ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੇ ਸਾਂਬਾ ਨੱਚਦੇ ਲੋਕ।
ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਹੋਲਾਮਬਰਾ ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਫੋਕਲੌਰ ਡਾਂਸ ਸਮੂਹ
ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਵਾਕਿੰਗ
ਪੈਰਾਟੀ ਵਿਚ ਇਕ ਚਰਚ
ਫੀਰਾ ਡੀ ਸੈਂਟਾਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਫੁਟਬਾਲ ਸਟੇਡੀਅਮ
ਟੈਪੀਓਕਾ ਡੀ ਟ੍ਰਾਂਸਕੋ

ਹਵਾਲੇ

↑ "Demographics". Brazilian Government. 2011. Retrieved 2011-10-08. (en)
↑ "Caracteristicas da População e dos Domicílios do Censo Demográfico 2010 — Cor ou raça" (PDF). Retrieved 2012-04-07.
↑ IBGE. Censo 2010: população do Brasil é de 190.732.694 pessoas.
↑ ^4.0 ^4.1 IBGE. 2011 Population Projection
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "Brazil". International Monetary Fund. Retrieved 2012-04-17.
↑ Country Comparison to the World: Gini Index – Brazil Archived 2007-06-13 at the Wayback Machine. The World Factbook. Retrieved on 2012-04-03.
↑ UNDP Human Development Report 2011. "Table 1: Human development index 2011 and its components" (PDF). UNDP. Retrieved 2011-12-04.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
↑ The European Portuguese pronunciation is IPA: [bɾɐˈziɫ]
↑ As on for example the national website.
↑ Mugnier, Clifford (January 2009). "Grids & Datums – Federative Republic of Brazil" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-06-21. Retrieved 2012-10-17. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ ^11.0 ^11.1 ^11.2 ^11.3 "Geography of Brazil". Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 2015-12-22. Retrieved 2008-06-03. {{cite web}}: Unknown parameter |booktitle= ignored (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000038-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000039-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003A-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003B-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003C-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Science Magazine, 13 December 1991 http://www.sciencemag.org/content/254/5038/1621.abstract
↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003D-QINU`"'</ref>" does not exist.
↑ Boxer, p. 98.
↑ Boxer, p. 100.
↑ Boxer, pp. 100–101.
↑ ^22.0 ^22.1 Skidmore, p. 27.
↑ Boxer, p. 101.

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

[1] "Demographics". Brazilian Government. 2011. Retrieved 2011-10-08. (en)

[raca2010-2] "Caracteristicas da População e dos Domicílios do Censo Demográfico 2010 — Cor ou raça" (PDF). Retrieved 2012-04-07.

[3] IBGE. Censo 2010: população do Brasil é de 190.732.694 pessoas.

[popdata-4] 4.0 ^4.1 IBGE. 2011 Population Projection

[imf-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 "Brazil". International Monetary Fund. Retrieved 2012-04-17.

[2012ciagini-6] Country Comparison to the World: Gini Index – Brazil Archived 2007-06-13 at the Wayback Machine. The World Factbook. Retrieved on 2012-04-03.

[HDI11-7] UNDP Human Development Report 2011. "Table 1: Human development index 2011 and its components" (PDF). UNDP. Retrieved 2011-12-04.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)

[8] The European Portuguese pronunciation is IPA: [bɾɐˈziɫ]

[9] As on for example the national website.

[Mugnier-10] Mugnier, Clifford (January 2009). "Grids & Datums – Federative Republic of Brazil" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-06-21. Retrieved 2012-10-17. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[CIA_Geo-11] 11.0 ^11.1 ^11.2 ^11.3 "Geography of Brazil". Central Intelligence Agency. 2008. Archived from the original on 2015-12-22. Retrieved 2008-06-03. {{cite web}}: Unknown parameter |booktitle= ignored (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)

[Fausto1999-12] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000038-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Vincent2003-13] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000039-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Lee2011-14] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003A-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Corporation1880-15] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003B-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Léry1990-16] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003C-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Eighth_Millennium_Pottery_from_a_Prehistoric_Shell_Midden_in_the_Brazilian_Amazon-17] Science Magazine, 13 December 1991 http://www.sciencemag.org/content/254/5038/1621.abstract

[LevineCrocitti1999-18] Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000003D-QINU`"'</ref>" does not exist.

[Boxer,_p._98-19] Boxer, p. 98.

[Boxer,_p._100-20] Boxer, p. 100.

[21] Boxer, pp. 100–101.

[Skidmore,_p._27-22] 22.0 ^22.1 Skidmore, p. 27.

[23] Boxer, p. 101.

[1]

[2]

[4]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

	ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ
	ਸਥਾਨ	ਸ਼ਹਿਰ	ਰਾਜ	ਆਬਾਦੀ	ਸਥਾਨ	ਸ਼ਹਿਰ	ਰਾਜ	ਆਬਾਦੀ	border\|120px ਸਾਓ ਪਾਓਲੋ ਰਿਓ ਦੇ ਜਨੀਇਰੋ ਸਾਲਵਾਡੋਰ
	١	ਸਾਉ ਪਾਓਲੋ	ਸਾਉ ਪਾਓਲੋ	11.037.593	١١	Porto Alegre	ਰਿਓ ਗੁਰ ਇੰਡੋ ਦੋ ਸਿਲ	1.436.123
	٢	ਰਿਓ ਡੀ ਜੀਨੀਰੋ	ਰਿਓ ਡੀ ਜੀਨੀਰੋ ਰਾਜ	6.186.710	١٢	Guarulhos	São Paulo	1.299.283
	٣	ਸਲਵਾਡੌਰ	ਬਹਿਆ	2.998.056	١٣	ਗੋਇਨੀਆ	ਗੋਈ ਇਸ	1.281.975
	٤	ਬ੍ਰਾਜ਼ੇਲੀਆ	Distrito Federal	2.606.885	١٤	Campinas	São Paulo	1.064.669
	٥	ਫੋਰਟਾਲੇਜ਼ਾ	ਕੇਰਾ	2.505.552	١٥	São Luís	ਮਰਾਨਹਾਓ	997.098
	٦	Belo Horizonte	ਮਨਾਸ ਜੀਰੀਸ	2.452.617	١٦	São Gonçalo	ਰਿਓ ਡੀ ਜੀਨੀਰੋ ਰਾਜਿਆ	991.382
	٧	ਕਰ ਤਬਾ	ਪਰੀਨਾ	1.851.215	17	Maceió	ਅਲਾਗਵਆਸ	936.314
	٨	Manaus	ਆਮੈਜ਼ ਵਿਨਾਸ	1.738.641	١٨	Duque de Caxias	ਰਿਓ ਡੀ ਜੀਨੀਰੋ ਰਾਜਿਆ	872.762
	٩	Recife	ਪੀਰਨਾਮਬਕੋ	1.561.659	١٩	Nova Iguaçu	Rio de Janeiro	865.089
	١٠	Belém	Pará	1.437.600	٢٠	São Bernardo do Campo	São Paulo	810.979
Fonte: IBGE, estimativa populacional 2009 População residente no Brasil em 2009: Publicação completa, Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística (IBGE), 29 ਅਗਸਤ 2008, Guarulhos e São Bernardo do Campo fazem parte da Região Metropolitana de São Paulo. Duque de Caxias, Nova Iguaçu e São Gonçalo (Rio de Janeiro) fazem parte da Região Metropolitana do Rio de Janeiro.