ਵਿਚਿਤਰਵੀਰਯ
| ਵਿਚਿਤਰਵੀਰਯ | |
|---|---|
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਪਰਵਾਰ | |
| ਜੀਵਨ-ਸੰਗੀ | |
| ਬੱਚੇ | |
| ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | ਕੁਰੁ ਰਾਜਬਵੰਸ਼-Chandravanshi |
ਵਿਚਿਤਰਵਿਰਯ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found., Vicitravīrya) ਇੱਕ ਕੁਰੂ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।[1] ਵਿਚਿਤਰਾਵਿਰਯ ਨਾਮ ਦਾ ਅਸਲ ਅਰਥ ਹੈ 'ਅਦਭੁਤ ਬਹਾਦਰੀ'। ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹ ਰਾਣੀ ਸਤਿਆਵਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਸ਼ਾਂਤਨੂ ਦਾ ਛੋਟਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਅਤੇ ਕੌਰਵਾਂ ਦਾ ਦਾਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਵੈਪਯਾਨ ਵਿਆਸ ਅਤੇ ਭੀਸ਼ਮ ਦਾ ਮਤਰੇਆ ਭਰਾ ਵੀ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਵਿਚਿਤਰਵਿਰਯ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕੁਰੂ ਰਾਜੇ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਯਜੁਰਵੇਦ ਦੇ ਕਥਕ ਸੰਹਿਤਾ (ਲਗਭਗ 1200-900 ਈਸਾ ਪੂਰਵ) ਵਿੱਚ ਭਰਤ ਦੇ ਰਿਗਵੈਦਿਕ-ਯੁੱਗ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸੁਦਾਸ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2][3]
ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿਚ ਭੂਮਿਕਾ
[ਸੋਧੋ]ਵਿਚਿਤਰਵਿਰਿਆ ਦਾ ਚਿਤ੍ਰੰਗਦਾ ਨਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਭੀਸ਼ਮ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤਨੂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਰੂਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬਿਠਾਇਆ ਸੀ; ਉਹ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਯੋਧਾ ਸੀ ਪਰ ਗੰਧਾਰਵਾਂ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੇ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭੀਸ਼ਮ ਨੇ ਵਿਚਿਤਰਵੀਰਿਆ, ਜੋ ਅਜੇ ਬੱਚਾ ਹੀ ਸੀ, ਨੂੰ ਰਾਜਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ।[4]
ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ
[ਸੋਧੋ]ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚਿਤਰਵੀਰੀਆ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਆਪਣੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਅੰਬਿਕਾ ਅਤੇ ਅੰਬਲਿਕਾ ਨਾਲ ਮੋਹ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ।[5] ਵਿਚਿਤਰਵਿਰੀਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡੂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਰਾਜਗੱਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ।
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Monier-Williams, Sir Monier; Leumann, Ernst; Cappeller, Carl (1899). A Sanskrit-English Dictionary: Etymologically and Philologically Arranged with Special Reference to Cognate Indo-European Languages (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Motilal Banarsidass Publishing House. ISBN 978-81-208-3105-6.
- ↑ Witzel, Michael (1995). "Early Sanskritization: Origin and Development of the Kuru state" (PDF). EJVS. 1 (4): 17, footnote 115. Archived from the original (PDF) on 11 ਜੂਨ 2007.
- ↑ Michael Witzel (1990), "On Indian Historical Writing", p.9 of PDF
- ↑ van Buitenen (1973), p. 227
- ↑ www.wisdomlib.org (29 ਜੂਨ 2012). "Vicitravirya, Vicitravīrya, Vicitra-virya: 14 definitions". www.wisdomlib.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 9 ਅਪਰੈਲ 2022.