ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸਈ ਪਰਾਂਜਪੇ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Sai Paranjpye
ਜਨਮ (1938-03-19) 19 ਮਾਰਚ 1938 (ਉਮਰ 86)
Bombay, Bombay Presidency, British India
ਪੇਸ਼ਾDirector, Screenwriter
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀArun Joglekar (divorced)
ਬੱਚੇGautam Joglekar
Ashwini
Parent(s)Youra Sleptzoff
Shakuntala Paranjpye
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰR. P. Paranjpye (Grandfather)
ਪੁਰਸਕਾਰPadma Bhushan (2006)
National Film Award for Best Screenplay
National Film Award for Best Feature Film in Hindi

ਸਈ ਪਰਾਂਜਪੇ (ਜਨਮ 19 ਮਾਰਚ 1938) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸਕਰੀਨਰਾਈਟਰ ਹੈ। ਉਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਸਪਰਸ਼, ਕਥਾ, ਚਸਮੇ ਬੁਦੂਰ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਮਰਾਠੀ ਨਾਟਕ ਜਸਵੰਡੀ, ਸਕਖੇ ਸ਼ੇਜਰੀ ਅਤੇ ਅਲਬੇਲ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਸਾਈ ਨੂੰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[1]

ਮੁੱਢਲੇ ਸਾਲ

[ਸੋਧੋ]

ਸਈ ਪਰਾਂਜਪੇ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਮਾਰਚ 1938 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਯੇਰਾ ਸਲੇਪਟਜ਼ੌਫ ਅਤੇ ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਪਰਾਂਜਪੇ ਕੋਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2] ਸਲੇਪਟਜ਼ਫ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਵਾਟਰਕਲਰ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਜਰਨੈਲ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਸ਼ਕੁੰਤਲਾ ਪਰਾਂਜਪੇ 1930 ਅਤੇ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਰਾਠੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੇਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀ. ਸ਼ਾਂਤਾਰਾਮ ਦੀ ਹਿੰਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕਲਾਸਿਕ- ਦੁਨੀਆ ਨਾ ਮਾਨੇ (1937) ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਬਣ ਗਈ, ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ 2006 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[3]

ਸਈ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਤਲਾਕ ਲੈ ਲਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਸਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ, ਸਰ ਆਰ. ਪੀ. ਪਰਾਂਜਪੇ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਾਲਿਆ, ਜੋ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸਨ ਅਤੇ 1944 ਤੋਂ 1947 ਤੱਕ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਸਨ। ਸਾਈ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪੁਨੇ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਕੈਨਬਰਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[4] ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਅਚਯੂਤ ਰਾਨਾਡੇ, 40 ਅਤੇ 50 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਦੇ ਘਰ ਪੁਨੇ ਦੇ ਫਰਗੂਸਨ ਹਿੱਲ ਵਿਖੇ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਸਕ੍ਰੀਨ ਪਲੇਅ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ।[5] ਸਈ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ: ਪਰੀ ਕਥਾਵਾਂ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ - ਮੁਲਾਂਚਾ ਮੇਵਾ (ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ), ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ।[6][7][8]

ਪਰਾਂਜਪੇ ਨੇ 1963 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਡਰਾਮਾ (ਐਨ.ਐਸ.ਡੀ.), ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।[9]

ਕੈਰੀਅਰ

[ਸੋਧੋ]

ਪਰਾਂਜਪੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ( ਏ.ਆਈ.ਆਰ ) ਤੋਂ ਪੁਣੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘੋਸ਼ਣਾਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਏ.ਆਈ.ਆਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ।

ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਰਾਂਜਪੇ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਮਰਾਠੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕ ਲਿਖ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਛੇ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।

ਪਰਾਂਜਪੇ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਟੀ ਵੀ ਫਿਲਮ - ਲਿਟਲ ਟੀ ਸ਼ੋਪ (1972), ਲਈ ਤਹਿਰਾਨ, [10] ਇਰਾਨ ਵਿਖੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਪ੍ਰਸਾਰਨ ਯੂਨੀਅਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਸ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਬੇ (ਮੁੰਬਈ) ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਸਈ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਚਿਲਡਰਨ ਫਿਲਮ ਸੋਸਾਇਟੀ (ਸੀ.ਐੱਫ.ਐੱਸ.ਆਈ.) ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ, ਜੋ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ-ਅਧਾਰਤ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਅਤੇ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਹੈ।[11] ਉਸ ਨੇ ਸੀ.ਐੱਫ.ਐੱਸ.ਆਈ. ਲਈ ਚਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਜਾਦੂ ਕੇ ਸ਼ੰਖ (1974) ਅਤੇ ਸਿਕੰਦਰ (1976) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[12]

ਪਰਾਂਜਪੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੀਚਰ ਫਿਲਮ ਸਪਰਸ਼ (ਦਿ ਟਚ) 1980 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪੰਜ ਫ਼ਿਲਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਪਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਸ-ਰਸ ਕਲਾਵਾਂ ਚਸ਼ਮੇ ਬੁੱਧੂਰ (1981) ਅਤੇ ਕਥਾ (1982) ਆਈਆਂ। ਕਥਾ ਇੱਕ ਕਛੂਆ ਅਤੇ ਖਰਗੋਸ਼ ਦੀ ਲੋਕ ਗਾਥਾ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿਅੰਗ ਸੀ।[13]

ਉਸ ਨੇ ਅਗਲਾ ਟੀ.ਵੀ. ਸੀਰੀਅਲ ਅਡੋਸ ਪਡੋਸ (1984) ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੜੇ (1985) ਬਣਾਇਆ। ਪਰਾਂਜਪੇ ਨੇ ਮਰਾਠੀ ਨਾਟਕ ਮਜ਼ਾ ਖੇਲ ਮੰਡੂ ਡੇ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਕਥਾਵਾਚਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ 27 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਗਡਕਰੀ ਰੰਗਾਇਤਨ, ਠਾਣੇ ਵਿਖੇ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[14]

ਪਰਾਂਜਪੇ ਦੀਆਂ ਅਗਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਖਰਤਾ ਮਿਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਅੰਗੂਠਾ ਛਾਪ (1988); ਦਿਸ਼ਾ (1990) ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਬਾਰੇ; ਪਪੀਹਾ (ਜੰਗਲਾਤ ਦਾ ਪਿਆਰ ਵਾਲਾ ਪੰਛੀ) (1993) ; ਸਾਜ਼ (1997); (ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਭੈਣਾਂ, ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਆਸ਼ਾ ਭੋਂਸਲੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ);[15] ਅਤੇ ਚਕਾ ਚੱਕ (2005), ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।[6]

ਉਸ ਨੇ ਹਮ ਪੰਛੀ ਏਕ ਚਾਵਲ ਕੇ, ਪਰਟੀਆਨਾ ਅਤੇ ਬਹਿਨਾ ਸੀਰੀਅਲ ਵੀ ਬਣਾਈਆ। ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਰੰਗਾਇਣ ਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਪਪੀਹਾ ਅਤੇ ਸੀਰੀਅਲ ਹਮ ਪੰਛੀ ਏਕ ਚਾਵਲ ਕੇ ਅਤੇ ਪਰਟੀਆਨਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।

ਸਈ ਨੇ ਕਈ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈਲਪਿੰਗ ਹੈਂਡ (ਲੰਡਨ), ਟਾਲਕਿੰਗ ਬੁਕਸ, ਕੈਪਟਨ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਵਾਰਨਾ ਆਰਕੈਸਟਰਾ, ਅਤੇ ਪੰਕਜ ਮਲਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਫ਼ਿਲਮਜ਼ ਡਵੀਜ਼ਨ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ ਵਿਰੋਧੀ ਅੰਦੋਲਨ ਉੱਤੇ ਸਈ ਦੀ 1993 ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ "ਚੂੜੀਆਂ" ਬਣਾਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸਰਬੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।[10]

2001 ਵਿੱਚ, ਸਈ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਭਾਗੋ ਭੂਤ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਈ। 2005 ਵਿੱਚ ਗੋਆ ਵਿਖੇ ਪਹਿਲੇ ਭਾਰਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਸਈ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਰਬੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।[16] ਉਸ ਨੇ 2007 ਲਈ 55ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਅਵਾਰਡਾਂ ਦੀ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਜਿਊਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।[17]

ਜੁਲਾਈ 2009 ਵਿੱਚ, ਸਈ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ ਸੂਈ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ, ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ ਵਿਕਾਸ ਬਾਜ਼ਾਰ (SAR DM) ਤੋਂ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।[10] ਸੂਈ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਟੀਕੇ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ, ਦੇਖਭਾਲ, ਪੀਅਰ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਅਤੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਮੁੰਬਈ ਅਧਾਰਤ ਐਨਜੀਓ ਸੰਕਲਪ ਰੀਹੈਬਲੀਟੇਸ਼ਨ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 29 ਮਿੰਟ ਦੀ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿਸ਼ਵ ਏਡਜ਼ ਦਿਵਸ, 1 ਦਸੰਬਰ 2009 ਨੂੰ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[18][19]

ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ

[ਸੋਧੋ]

ਸਈ ਦਾ ਵਿਆਹ ਥੀਏਟਰ ਕਲਾਕਾਰ ਅਰੁਣ ਜੋਗਲੇਕਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ, ਗੌਤਮ ਅਤੇ ਧੀ ਵਿਨੀ ਹਨ। ਸਈ ਅਤੇ ਅਰੁਣ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ।[20] 1992 ਵਿੱਚ ਅਰੁਣ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉਹ ਦੋਸਤ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰੁਣ ਨੇ ਸਈ ਦੇ ਸਪਰਸ਼ (1980) ਅਤੇ ਕਥਾ (1983) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇਟਾ, ਗੌਤਮ ਜੋਗਲੇਕਰ ਮਰਾਠੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ (ਪਕ ਪਕ ਪਕਾਕ, ਜੈ ਜੈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਮਾਜ਼ਾ) ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਤੇ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਵਿਨੀ ਪਰਾਂਜਪੇ ਜੋਗਲੇਕਰ ਇੱਕ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਹੈ। ਵਿਨੀ ਨੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਈ ਦੀਆਂ ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ, ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਟੀ.ਵੀ. ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਿਨੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਅਭੈ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਅਬੀਰ ਅਤੇ ਅੰਸ਼ੁਨੀ ਹਨ। ਗੌਤਮ ਨੇ ਨਾਨਾ ਪਾਟੇਕਰ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਹੇਠ ਬਣੀ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰਹਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਧੁਰੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਉਸ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਸੀ।

ਸਈ ਪਰਾਂਜਪੇ ਇੱਕ ਬਹੁਪੱਖੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ। ਉਸਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਅਤੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਅਮਿੱਟ ਰੇਖਾ ਬਣਾਈ।[21]

ਅਵਾਰਡ

[ਸੋਧੋ]
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਅਵਾਰਡ
  • 1980: ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਸਰਵ-ਉੱਤਮ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ (ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ) - <i id="mwuw">ਸਪਰਸ਼</i> [22]
  • 1980: ਸਰਬੋਤਮ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇਅ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰ : <i id="mwwQ">ਸਪਰਸ਼</i>
  • 1993: ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਰਬੋਤਮ ਫ਼ਿਲਮ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰ : ਚੂੜੀਆਂ
ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ
ਸੋਸ਼ਲ ਅਵਾਰਡ
  • 2017: [(ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ (ਅਮਰੀਕਾ) ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜ ਅਵਾਰਡ)]
  • 2019: ਫਰਗੂਸਨ ਗੌਰਵ ਪੁਰਸਕਰ: ਉਸ ਦੇ ਅਲਮਾ ਮੈਟਰ, ਫਰਗੂਸਨ ਕਾਲਜ ਦੁਆਰਾ ਆ ਆਊਟਸਟੈਂਡਿੰਗ ਐਲੂਮਿਨਸ ਅਵਾਰਡ

ਪੁਸਤਕ-ਸੂਚੀ

[ਸੋਧੋ]
  • ਨਾਨਾ ਫੜਨਵੀਸ, ਇੰਡੀਆ ਬੁੱਕ ਹਾਊਸ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਟਰੱਸਟ; ਈਕੋ ਐਡੀਸ਼ਨ, 1971.
  • ਰਿਗਮਰੋਲ ਐਂਡ ਅਦਰ ਪਲੇਸ, ਪੇਂਗੁਇਨ ਬੁੱਕਸ ਇੰਡੀਆ (ਪਫਿਨ). 2008.   .

ਫਿਲਮੋਗ੍ਰਾਫੀ

[ਸੋਧੋ]
  • The Little Tea Shop (TV 1972)
  • Jadu Ka Shankh (1974)
  • Begaar (1975)
  • Sikander (1976)
  • Dabcherry Milk Project (1976)
  • Captain Laxmi (1977)
  • Freedom From Fear (1978)
  • Sparsh (1980)
  • Chasme Buddoor (1981)
  • Books That Talk (1981)
  • Katha (1983)
  • Ados Pados (TV 1984)
  • Chote Bade (TV 1985)
  • Angootha Chhaap (1988)
  • Disha (1990)
  • Papeeha 1993)
  • Chooriyan (1993)
  • Saaz (1997)
  • Bhago Bhoot (2000)[24]
  • Chaka Chak (2005)
  • Suee (2009)

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ

[ਸੋਧੋ]
  • Profiles in Creativity; Upadhyay, Madhusoodhan Narasimhacharya, Namaste Exports Ltd., 1991 Part II, 53.  ISBN 81-900349-0-1.[25]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Padma Bhushan Awardees Ms. Sai Paranjpye, Arts, Maharashtra, 2006.
  2. ↑ Sai Paranjpye at ASHA Archived 17 December 2007 at the Wayback Machine.
  3. ↑ Shakuntala Profile Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine. History, names Pranajpye.
  4. ↑ Three Years In Australia Archived 2012-02-09 at the Wayback Machine. Item: 13460, booksandcollectibles.
  5. ↑ Cinema with sense Archived 2008-08-02 at the Wayback Machine., The Hindu, 14 July 2008.
  6. ↑ 6.0 6.1 NIGHT OUT with Sai Paranjpye Archived 21 March 2006 at the Wayback Machine. Indian Express, Pune Newsline, Tuesday, 7 June 2005.
  7. ↑ Thoraval, Yves (2000). The cinemas of India. Macmillan India. pp. 203–204. ISBN 0-333-93410-5. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  8. ↑ Miss Chamko goes Chaka Chak[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ], Indian Express, 30 May 2005.
  9. ↑ NSD Alumni Archived 18 July 2011 at the Wayback Machine. National School of Drama (NSD) Annual Report 2005-2006.
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 Sai Paranjpye, Indian Filmmaker library, World Bank.
  11. ↑ Director’s Profile cmsvatavaran.
  12. ↑ Biography Archived 2011-05-19 at the Wayback Machine. movies New York Times.
  13. ↑ Katha Review Archived 2023-02-20 at the Wayback Machine. World Festival of Foreign Films.
  14. ↑ Paranjpye, Sai. Maza Khel mandu de.
  15. ↑ Sai Paranjpye's latest film, Saaz Rediff.com, 14 May 1997.
  16. ↑ New Feature Film "Xapai" to be directed by Sai Paranjpye Archived 2017-10-12 at the Wayback Machine. Goanet, 18 December 2005.
  17. ↑ National awards "free from lobbying": Paranjpye[permanent dead link] Press Trust of India, 2009.
  18. ↑ Injecting drug users take central role in anti-stigma film Accessed 22 January 2010
  19. ↑ "NCB drive against drug abuse gets rolling – DNA – English News & Features – Mumbai". 3dsyndication.com. 2009-06-29. Archived from the original on 2011-10-04. Retrieved 2011-10-16. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  20. ↑ Sai speak! The Times of India, 8 July 2002.
  21. ↑ Directorate of Film Festival, January,1993.
  22. ↑ "National Film Awards (1979)". Archived from the original on 2016-01-22. Retrieved 2020-08-12. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  23. ↑ "Best Dialogue Writer (Technical Awards)" lists winners of this award from 1958 through 1999, Indiatimes
  24. ↑ "Bhago Bhoot Full Movie". Youtube.
  25. ↑ "Profiles in creativity". Cscsarchive.org:8081. Archived from the original on 14 August 2011. Retrieved 2011-10-16.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਸਈ_ਪਰਾਂਜਪੇ&oldid=765054" ਤੋਂ ਲਿਆ