ਸ਼ਰੀਫਾ ਵਿਜਲੀਵਾਲਾ
ਸ਼ਰੀਫਾ ਵਿਜਾਲੀਵਾਲਾ (ਜਨਮ 4 ਅਗਸਤ 1962) ਸੂਰਤ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਲੇਖਕ, ਆਲੋਚਕ, ਅਨੁਵਾਦਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ। ਉਹ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਨਿਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਵਿਭਜਨਨੀ ਵਿਆਥਾ ਲਈ 2018 ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਕੰਮ ਲਈ ਕਈ ਗੁਜਰਾਤ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ ਹਨ।
ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਵਿਜਲੀਵਾਲਾ ਇੱਕ ਅਨੁਵਾਦਕ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ।[1] ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਲੇਖ "ਮਾਰਾ ਬਾਪੂ" ਲਿਖਿਆ, ਜੋ 1988 ਵਿੱਚ ਜੋਸਫ਼ ਮੈਕਵਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸੰਕਲਿਤ ਪਿਤਰਤਰਪਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ[2] ਉਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੰਮ ਤੁੰਕੀ ਵਰਤਮਾ ਕਥਨਕੇਂਦਰ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਖੋਜ ਵੀ ਸੀ। ਵਾਰਤਸੰਦਰਭ, ਸੰਪ੍ਰਤਿਯ, ਨਵਲ ਵਿਸ਼ਵ ਅਤੇ ਵਿਭਜਨੀ ਵਯਥਾ ਉਸਦੇ ਹੋਰ ਆਲੋਚਨਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹਨ।[3]
ਉਸਨੇ ਕਈ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ 1994 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਸਾਹਿਤਕ ਅਨੁਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਅਨੰਨਿਆ (15 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਹਾਣੀਆਂ), ਅਨੁਸੰਗ (10 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਹਾਣੀਆਂ), ਟਰਨ ਕਥਾ ( ਸਟੈਫਨ ਜ਼ਵੇਗ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ), ਵਚਨ (ਕੰਨੜ ਵਚਨ, ਸਹਿ-ਅਨੁਵਾਦਕ), ਗਾਂਧੀ ਨੀ ਕੇਡੀ ( ਸਰਲਾ ਬੇਹਨ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਅਨੁਵਾਦ) ਉਸਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵਜੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵੰਡ-ਮੁਖੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮੰਟੋ ਨੀ ਵਾਰਤਾਓ ( ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ ਦੀਆਂ 22 ਉਰਦੂ ਕਹਾਣੀਆਂ), ਵਿਭਜਨ ਨੀ ਵਾਰਤਾਓ (ਵੰਡ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਭਾਰਤੀ ਕਹਾਣੀਆਂ), ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੁਸੈਨ ਨੀ ਵਾਰਤਾਓ ( ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੁਸੈਨ ਦੀਆਂ 18 ਉਰਦੂ ਕਹਾਣੀਆਂ)[3] ਜੀਨੇ ਲਾਹੌਰ। ਨਥੀ ਜੋਯੂ ਏ ਜਨਮਿਓ ਜੇ ਨਾਥੀ ( ਅਸਗਰ ਵਜਾਹਤ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਟਕ), ਸੁਕਾਤੋ ਵਦ ( ਮੰਜ਼ੂਰ ਅਹਿਤੇਸ਼ਾਮ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਨਾਵਲ), ਪਿੰਜਰ ( ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ), ਬਸਤੀ ( ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੁਸੈਨ ਦਾ ਉਰਦੂ ਨਾਵਲ), ਅੱਡਾ ਗਾਓਂ (ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ। ਰਾਹੀ ਮਾਸੂਮ ਰਜ਼ਾ ) ਅਤੇ ਮਹਾਭੋਜ ( ਮੰਨੂ ਭੰਡਾਰੀ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਨਾਵਲ)। ਉਸਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਯੂਜੀਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਵਿਭਾਜਨ ਥੀਮ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਇੱਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵੀ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।[4] ਹਿਮਾਂਸ਼ੀ ਸ਼ੇਲਟ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੁਜਰਾਤੀ ਲੇਖਕ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, "ਸਰੋਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸੁਆਦ ਨੂੰ ਗੁਆਏ ਬਿਨਾਂ, ਸ਼ਰੀਫਾ ਵਿਜਾਲੀਵਾਲਾ ਦੀਆਂ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਉੱਚੇ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।"[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਉਸਨੇ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਬਾਣੀ ਵਟੂ (1999) (ਲੋਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ), ਬਕੁਲੇਸ਼ ਨੀ ਵਾਰਤਾਓ (2004), 2000 ਨੀ ਵਾਰਤਾਓ, ਸ਼ਤਰੂਪਾ (2005) (ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ),[3] ਜਯੰਤ ਖੱਤਰੀ ਨੀ ਗਧਿਆਸੁਰਤੀ (2009), ਜਯੰਤ ਖੱਤਰੀ ਨੋ ਵਾਰਤਵੈਭਵ (2010), ਵਾਰਤਾ ਵਿਸ਼ਾ : ਹਰੀਸ਼ ਨਾਗਰੇਚਾ (2010), ਵਾਰਤਾ ਵਿਸ਼ਾ : ਸਰੋਜ ਪਾਠਕ (2012), ਵਾਰਤਾ ਵਿਸ਼ਾ : ਹਿਮਾਂਸ਼ੀ ਸ਼ੇਲਟ (2012), ਰਤੀਲਾਲ ਅਨਿਲ ਨਾ ਉੱਤਮ ਚੰਦਰਾਨਾ (2014), ਵਿਭਜਨ ਨੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਾਰਤਾਓ (2018), ਹਿਮਾਂਸ਼ੀ ਸ਼ੈਲਟ ਅਧਿਆਣ ਗ੍ਰੰਥ (2018), ਭਗਵਤੀਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੋ ਵਾਰਤਾ ਵੈਭਵ (2019), ਸ਼ਿਰੀਸ਼ ਪੰਚਾਲ ਅਧਿਆਣ ਗ੍ਰੰਥ), ਉਮਾਸ਼ੰਕਰ (2020) ਜੋਸ਼ੀ ਨੋ ਵਾਰਤਾ ਵੈਭਵ (2020), ਪੰਨਾਲਾਲ ਪਟੇਲ ਨੋ ਵਾਰਤਾ ਵੈਭਵ (2020), ਮੇਘਨੀ ਨੋ ਵਾਰਤਾ ਵੈਭਵ (2021), ਅਤੇ ਵਰਸ਼ਾ ਅਦਲਜਾ ਨੋ ਵਾਰਤਾ ਵੈਭਵ (2021)।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Shastri, Keshavram Kashiram (June 2013). Trivedi, Shraddha; Shah, Dr. Kirtida; Shah, Dr. Pratibha (eds.). ગુજરાતના સારસ્વતો-૨ (Gujarat Na Sarsvato). મ-હ (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Ahmedabad: Gujarat Sahitya Sabha. pp. 180–181.
- ↑ Sharma, Radheshyam (2005). Saksharno Sakshatkar: 8 [સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર: ૮] (in ਗੁਜਰਾਤੀ) (First ed.). Ahmedabad: Rannade Prakashan. pp. 62–73.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Shah, Dipti (March 2009). Gujarati Lekhikasuchi ગુજરાતી લેખિકાસૂચિ (in ਗੁਜਰਾਤੀ) (First ed.). Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. p. 73.
- ↑ "Dr. Sharifa K. Vijaliwala" (PDF). www.vnsgu.ac.in. Archived (PDF) from the original on 2021-08-03.