ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੁਜ਼ਹਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੁਜ਼ਹਤ
ਜਨਮ25 ਨਵੰਬਰ
ਸਿੱਖਿਆਫਿਲੋਸਫੀ ਵਿਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ.
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਪੇਸ਼ਾਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਨਸੀਮ ਸਾਜਿਦ

ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੁਜ਼ਹਤ ( Punjabi: شائستہ نُزہت ( ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ) ) (ਜਨਮ 1960) ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵੀ, ਲੇਖਕ, ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਖੋਜਕਾਰ ਹੈ।[1] ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲੈਂਗੂਏਜ, ਆਰਟ ਐਂਡ ਕਲਚਰ (ਪੀ.ਆਈ.ਐਲ.ਏ.ਸੀ.) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ।[2]

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਫਿਲਾਸਫੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ। ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਵੀ[3], ਇੱਕ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਹੀ ਹੈ।

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੇ ਲੈਕਚਰਾਰ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਦਾ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਹੈ। ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (ਐਨ.ਆਈ.ਐਮ.), ਲਾਹੌਰ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ 12ਵੇਂ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਕੋਰਸ (ਐਸ.ਐਮ.ਸੀ.) ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਹੈ।

ਪੀ.ਆਈ.ਐਲ.ਏ.ਸੀ.[ਸੋਧੋ]

ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਲੈਂਗੂਏਜ, ਆਰਟ ਐਂਡ ਕਲਚਰ ਨਾਮਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 2005 ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਦਮਾਨ ਕਲੋਨੀ, ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸੂਚਨਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਚੌਧਰੀ ਪਰਵੇਜ਼ ਇਲਾਹੀ, ਸਾਬਕਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ 01-ਕਦਾਫੀ ਸਟੇਡੀਅਮ, ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਰੋਡ, ਲਾਹੌਰ ਵਿਖੇ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕਾਂ, ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੀ.ਆਈ.ਐਲ.ਏ.ਸੀ. (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ। ਇਲਾਹੀ ਦੁਆਰਾ ਉਦਘਾਟਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 2007 ਤੋਂ ਇਸ ਕੰਪਲੈਕਸ ਤੋਂ ਪੀ.ਆਈ.ਐਲ.ਏ.ਸੀ. ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੇ ਪੀ.ਆਈ.ਐਲ.ਏ.ਸੀ. ਦੀ ਛਤਰ ਛਾਇਆ ਹੇਠ ਐਫ.ਐਮ.-ਪੰਚਾਨਵੇ (FM-95) ਪੰਜਾਬ ਰੰਗ ਨਾਮ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਐਫਐਮ-ਰੇਡੀਓ ਚੈਨਲ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕੀਤਾ।

ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਰੇ[ਸੋਧੋ]

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਲੈਕਚਰ ਅਤੇ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਦੇਣ ਲਈ ਸ਼ਾਇਸਤਾ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਬਹਿਰੀਨ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਭਾਰਤ, ਯੂ.ਕੇ., ਫਰਾਂਸ, ਡੈਨਮਾਰਕ, ਨਾਰਵੇ, ਸਵੀਡਨ, ਨੀਦਰਲੈਂਡ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਹਾਂਗਕਾਂਗ - ਚੀਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਸ੍ਰ. ਨੰ. ਸਿਰਲੇਖ ਵੇਰਵੇ ਸਾਲ
1 ਤੁਮ ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ 2017
2 ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਸਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਲਫ਼ਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਮਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ। 2012
3 ਮੰਟੋ ਸੇ ਮਿਲਾਏ [4] ਸਟੇਜ ਪਲੇ 2011
4 ਇਕਿ ਸੇਤੀ ਮਾਰਿ ਮਿਤ੍ਰਾ ॥ ਅਮਰਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨ 2008
5 ਅਕਲ ਤੇ ਇਸ਼ਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਖਾਨ ਖੱਟਕ ਦੀ ਸੂਫੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨ 2008
6 ਚਾਵੇ ਫਰੀਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਨਾਲ ਕਲਾਮ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ-ਉਦ-ਦੀਨ ਗੰਜ ਸ਼ਕਰ ਦਾ ਸਿੰਧੀ ਅਨੁਵਾਦ 2008
7 ਸਾਡੇ ਮਹਾਨ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੱਤ ਸੂਫ਼ੀ ਕਵੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਵਾਦ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ 2008
8 ਦਰਸ਼ਨ ਪਟਨੋ ਪਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ 2007
9 ਰੋਏਦਾਦ ਅੰਤਰ-ਪ੍ਰਾਂਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਾਨਫਰੰਸ 2005 ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਸੰਕਲਨ 2006
10 ਮਿਰਜ਼ਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੋਕ- ਧਾਰਾ ਦਾ ਸੋਧਿਆ ਹੋਇਆ ਕਾਵਿ ਰੂਪ 2006
11 ਇਮਰਾਨੀਅਤ-ਏ-ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਉੱਤੇ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ। ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂਮੁਖੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ 2006
12 ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਖੋਜ ਪੱਤਰ 2005
13 ਬਿਲ ਅਖਿਰ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ 1993

ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]

ਸਿਰਲੇਖ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਾਲ ਰੈਫ
ਇੰਟਰਫੇਥ ਹਾਰਮਨੀ ਅਵਾਰਡ ਅਮਰੀਕਨ ਕੌਂਸਲੇਟ, ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਫਸਰ 2008
ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ 2007
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਹੈਰੀਟੇਜ ਆਫ ਇੰਟਰਫੇਥ ਅੰਡਰਸਟੈਂਡਿੰਗ ਅਵਾਰਡ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਾਂਤ 2006
ਅਮਨ ਅਵਾਰਡ ਦਾ ਰਾਜਦੂਤ ਸੋਲ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ 2006
208ਵਾਂ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਐਵਾਰਡ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਅਕੈਡਮੀ, ਜੰਡਿਆਲਾ ਸ਼ੇਰ ਖਾਂ 2006
ਦਿੱਲੀ ਟੈਕਸ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਅਵਾਰਡ ਦਿੱਲੀ 2006
ਸਾਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਵੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 2006 [5]
ਖਵਾਜਾ ਫਰੀਦ ਸੰਗਤ ਅਵਾਰਡ ਲਾਹੌਰ 2005
ਅਦੀਬ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਵਾਰਡ ਭਾਰਤ 2005
ਉੱਤਮਤਾ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਫਿਲਾਸਫੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 2003
ਸਾਲ ਦੀ ਕਵੀਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਾਹੌਰ ਜਿਮਖਾਨਾ 2002
ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਐਵਾਰਡ ਸੂਚਨਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿਭਾਗ, ਸਰਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 2002

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. وقار, عارف. "حق بہ حق دار رسید". BBC. Retrieved 26 February 2022.
  2. "Punjabi literature as rich as any other, says Elahi", Daily Times, 12 October 2007. Retrieved 16 November 2013
  3. "Shaista Nuzhat - Shaista Nuzhat Biography - Poem Hunter".
  4. "Pakistan National Council of the Arts". Archived from the original on 2019-09-07. Retrieved 2022-07-04. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. وقار, عارف. "حق بہ حق دار رسید". BBC. Retrieved 26 February 2022.وقار, عارف. "حق بہ حق دار رسید". BBC. Retrieved 26 February 2022.