ਪੁਰੁਰਵਾ
| ਪੁਰੁਰਵਾ | |
|---|---|
 ਉਦਾਸੀ ਵਿੱਚ ਪੁਰੂਰਵਾਸ' ('ਪੁਰੂਰਵਸ) ਕਾਲੀਦਾਸ ਦੇ ਵਿਕਰਮੋਰਵਾਸੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ | |
| ਮਾਨਤਾ | ਮਹਾਭਾਰਤ |
| ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥ | Mahabharata, Rigveda, Vikramōrvaśīyam, Puranas |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਮਾਤਾ ਪਿੰਤਾ | |
| ਬੱਚੇ | Ayus, Amavasu, Vishvayu or Vanayus, Shrutayu or Dhimat, Shatayu (or Satayu), and Dridhayu |
ਪੁਰੂਰਵਾ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ:पुरूरवस्) ਵੇਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਸੂਰਜ (ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ) ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ (ਸਵੇਰ) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਹਸਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਮੱਧ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਗਵੇਦ (X.95.18) ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਲਾ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।[1] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਲਾ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਬੁੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਪੁਰੂਰਵਾ ਦੇ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮਹੂਬਰਾਤ ਦੇ ਯਾਦਵ, ਕੌਰਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਦੰਦ ਕਥਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਪੁਰੂਰਵਾ ਦਾ ਜਨਮ ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਇਲਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੁੱਧ ਚੰਦਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਪਹਿਲਾ ਚੰਦਰਵੰਸ਼ੀ ਰਾਜਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਰੂ ਪਰਬਤ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਰੂਰਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[2]
ਰਾਜ
[ਸੋਧੋ]ਪੁਰਾਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੁਰੂਰਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸਥਾਨ (ਪ੍ਰਯਾਗ) ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।[3] ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੀ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਵਜੋਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਨੇ ਸੌ ਅਸ਼ਵਮੇਧ ਯੱਗ ਮਨਾਏ। ਅਸੁਰ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੇਵਤਾ ਉਸ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਸਨ।
ਪੁਰੁਰਵਾ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ
[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਰੂਰਵਾ, (ਚੰਦਰਮਾ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ) ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ, ਇੱਕ ਅਪਸਰਾ, ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਰੂਰਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੜ ਦੱਸੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰੂਰਾਵਾਸ ਉਰਵਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਪਾਲਤੂ ਭੇਡਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ (ਪ੍ਰੇਮ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ)।[4]
ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੰਦਰ ਨੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲਾਤ ਟੁੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਗੰਧਰਵ ਭੇਜੇ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋੜਾ ਪਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਰੂਰਾਵਾ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਕਠੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ, ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨੰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਿਆ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਇੰਦਰ ਨੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਰਵਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਵੇਖਿਆ। ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਰਵਸ਼ੀ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਰੂਰਵਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Misra, V.S. (2007). Ancient Indian Dynasties, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, ISBN 81-7276-413-8, p.57
- ↑ www.wisdomlib.org (2015-07-13). "Pururavas, Purūravas: 9 definitions". www.wisdomlib.org. Retrieved 2020-09-02.
- ↑ Wilson, H.H. (1840). The Vishnu Purana, Book IV, Chapter I, footnote 7.
- ↑ Tanvi, J (25 May 2017). "The Tragic Love Story Of Urvashi, An Apsara, And King Pururavas, A Mortal". Blush. Archived from the original on 30 ਮਾਰਚ 2022. Retrieved 7 ਅਗਸਤ 2022.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)[self-published source?]