ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਐਸ ਵੀ ਘਾਟੇ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਸਚਿਦਾਨੰਦ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਘਾਟੇ (14 ਦਸੰਬਰ, 1896 – 28 ਨਵੰਬਰ, 1970), ਜਿਸਨੂੰ ਐਸ.ਵੀ. ਘਾਟੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, [1] ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸੀ। [2] [3] [4] ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਰਨਾਟਕ ਰਾਜ ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਦਾ ਨਾਮ ਘਾਟੇ ਭਵਨ, ਉਸੇ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। [5]

ਜੀਵਨੀ

[ਸੋਧੋ]

ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ

[ਸੋਧੋ]

ਐਸਵੀ ਘਾਟੇ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਮੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰਹਾਡੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਮੰਗਲੌਰ ਦੇ ਸੇਂਟ ਐਲੋਸੀਅਸ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। [6] ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਕਥਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕਿ " ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ ਅਤੇ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤੀ ਦਰਸ਼ਨ" ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਉਸ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਕਾਰੀ ਰਿਹਾ, "ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਚੀਜ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੈ।" [7]

ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ

[ਸੋਧੋ]

ਦਸੰਬਰ 1925 ਵਿੱਚ ਸੱਤਿਆ ਭਗਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਹੋਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਨੇ "ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ" ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਇੱਕ ਸਰਬ-ਭਾਰਤੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। .

ਦਸੰਬਰ 1925 ਵਿਚ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਗੂਆਂ ਵਿਚ ਬਹਿਸ ਹੋਈ। ਸੱਤਿਆ ਭਗਤਾ ਨੇ ਰਾਏ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨਾਮ "ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ" ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਦੂਜੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਸ.ਵੀ. ਘਾਟੇ, ਕੇ.ਐਨ. ਜੋਗਲੇਕਰ, ਆਰ ਐਸ ਨਿੰਬਕਰ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਮ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ "ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। [8] ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਸੱਤਿਆ ਭਗਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾ ਲਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ "ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ" ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ" ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, 26 ਦਸੰਬਰ, 1925 ਨੂੰ, ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। [9]

1927 ਵਿੱਚ, ਘਾਟੇ ਕਾਨਪੁਰ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਕਾਂਗਰਸ (ਏਟਕ) ਦਾ ਅਹੁਦੇਦਾਰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲ਼ਾ ਪਹਿਲਾ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਬਣਿਆ। ਘਾਟੇ ਦੇ AITUC ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨੇ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਧੜੇ ਨੇ ਸੰਗਠਨ ਉੱਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾ ਲਿਆਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤੇ ਪੁਨਰ-ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਹੇ। [10]

ਜਦੋਂ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਫੌਜੀ ਜੀਪ ਖਰੀਦੀ, ਘਾਟੇ ਪਾਰਟੀ ਸਟਾਫ ਅਤੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਚੰਦਰ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਰਾਓ ਸਮੇਤ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਜੀਪ ਨੂੰ ਜੀਟੀਐਸ, ਜਾਂ ਘਾਟੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਸਰਵਿਸ ਕਿਹਾ। [11]

ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਪਾਰਟੀ

[ਸੋਧੋ]

ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ 1927 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਡਬਲਯੂਪੀਪੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਸਐਸ ਮਿਰਾਜਕਰ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਦੂਜੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਏ। ਘਾਟੇ ਨੇ ਯੰਗ ਵਰਕਰਜ਼ ਲੀਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1927-28 ਦੇ ਸਾਈਮਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਈਕਾਟ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਹ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਭਾਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪੂਨਾ ਜਾਣ ਲਈ ਬੰਬਈ ਨੂੰ ਬਾਈਪਾਸ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸੱਤ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਸੱਤ ਪੁਤਲੇ ਫੂਕੇ ਗਏ। ਡਬਲਯੂ.ਪੀ.ਪੀ. ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਲੂਸ ਵਿੱਚ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਨਿਕਲੇ। ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਮਿਰਾਜਕਰ ਨੇ ਸ਼ਾਪੁਰਜੀ ਸਕਲਾਤਵਾਲਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਨਵਰੀ 1927 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਆਏ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਨਤਕ ਸਵਾਗਤ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਘਾਟੇ 1928 ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਹੜਤਾਲ ਦੌਰਾਨ ਗਿਰਨੀ ਕਾਮਗਾਰ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਸੀ। ਉਹ ਡਾਂਗੇ, ਜੋਗਲੇਕਰ, ਐਨ ਐਮ ਜੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨਾਲ ਕੇਂਦਰੀ ਹੜਤਾਲ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਡਬਲਯੂਪੀਪੀ ਦੀ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਸੰਬਰ, 1928 ਵਿੱਚ ਅਲਬਰਟ ਹਾਲ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਘਾਟੇ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਡਬਲਯੂਪੀਪੀ ਨੇ ਵੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪੰਡਾਲ ਅੱਗੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਮਤਾ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਹੋਈਆਂ।

ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੇਸ

[ਸੋਧੋ]

1929 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਮੇਰਠ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [12]

ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ, ਘਾਟੇ ਕੈਂਪ ਨੰਬਰ II ਦੇ ਕੈਦੀਆਂ ਦਾ ਆਗੂ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 200 ਕੈਦੀ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿੱਖ, ਅਤੇ ਲਗਭਗ 160 ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਅਤੇ 30 ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਘਾਟੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤਾਂ ਗੰਗਾਧਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੀਪੀਆਈ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ । ਅੱਗੇ ਜਦੋਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਜੇਲ ਵਿਚ ਡੱਕਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਨੂੰ ਰੂਪੋਸ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਭੂਮੀਗਤ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪੀਸੀ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ 1935 ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ। [13]

ਮੇਰਠ ਦੇ 25 ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ। ਪਿਛਲੀ ਕਤਾਰ (ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ): ਕੇਐਨ ਸਹਿਗਲ, ਐਸਐਸ ਜੋਸ਼, ਐਚਐਲ ਹਚਿਨਸਨ, ਸ਼ੌਕਤ ਉਸਮਾਨੀ, ਬੀਐਫ ਬ੍ਰੈਡਲੇ, ਏ. ਪ੍ਰਸਾਦ, ਪੀ. ਸਪ੍ਰੈਟ, ਜੀ. ਅਧਿਕਾਰੀ । ਵਿਚਲੀ ਕਤਾਰ: ਰਾਧਾਰਮਨ ਮਿੱਤਰਾ, ਗੋਪੇਨ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਕਿਸ਼ੋਰੀ ਲਾਲ ਘੋਸ਼, ਐਲਆਰ ਕਦਮ, ਡੀਆਰ ਥੇਂਗਦੀ, ਗੌਰਾ ਸ਼ੰਕਰ, ਐਸ. ਬੈਨਰਜੀ, ਕੇਐਨ ਜੋਗਲੇਕਰ, ਪੀਸੀ ਜੋਸ਼ੀ, ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਅਹਿਮਦ । ਮੂਹਰਲੀ ਕਤਾਰ: ਐਮਜੀ ਦੇਸਾਈ, ਡੀ. ਗੋਸਵਾਮੀ, ਆਰਐਸ ਨਿੰਬਕਰ, ਐਸਐਸ ਮਿਰਾਜਕਰ, ਐਸਏ ਡਾਂਗੇ, ਐਸਵੀ ਘਾਟੇ, ਗੋਪਾਲ ਬਾਸਕ।

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ

[ਸੋਧੋ]

1934 ਵਿੱਚ ਮੈਂਗਲੋਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੰਨੂਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਕਮਲਾਦੇਵੀ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਮੈਂਗਲੋਰ ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮਾਜਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਕੰਨੂਰ ਬੀੜੀ ਥੋਝਿਲਾਲੀ ਯੂਨੀਅਨ (ਕੇਬੀਟੀਯੂ) ਬਣਾਈ। [14]

1935 ਵਿੱਚ, ਸੀਪੀਆਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੋਰਚੇ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਅਪਣਾਈ। 1936 ਵਿੱਚ, ਘਾਟੇ ਨੇ ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ 1936 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਮਲਾਇਆਪੁਰਮ ਸਿੰਗਾਰਵੇਲੂ, ਵੀ. ਸੁਬੀਆ, ਪੀ. ਜੀਵਨਾਨਧਮ, ਕੇ. ਮੁਰੂਗੇਸਨ ਆਨੰਦਨ, ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਰਾਓ, ਅਤੇ ਪੁਚਲਾਪੱਲੀ ਸੁੰਦਰੈਯਾ ਸਮੇਤ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਘਾਟੇ ਨੇ ਪੂਰਨ ਚੰਦ ਜੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਜੈਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਰਾਇਣ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਰਾਇਣ ਨੂੰ ਸੀਐਸਪੀ ਖੜ੍ਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ। [15] ਉਸ ਸਮੇਂ, ਨਿਊ ਏਜ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣ ਗਿਆ। [16]

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 1937 ਵਿੱਚ, ਘਾਟੇ ਕੇਰਲ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸੈੱਲ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਪਾਇਆ। [17] ਘਾਟੇ ਨੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸੈੱਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਾਜ ਦੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਈਐਮਐਸ ਨੰਬੂਦਰੀਪਦ, ਪੀ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਪਿੱਲੈ, ਕੇ. ਦਾਮੋਦਰਨ, ਐਨਸੀ ਸੇਖਰ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ। [18]

ਮਾਰਚ 1939 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਮਦਰਾਸ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਮੰਗਲੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 1944 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। [19] ਉਸਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ ਦਿਓਲੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਲ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਐਸਐਸ ਮਿਰਾਜਕਰ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, "ਜਦੋਂ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਜੇਲ ਲੈ ਗਏ, ਗੰਗਾਧਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਕੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਮੈਨੂੰ ਸੈਕਟਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੈਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੈਂ ਸੀਨ ਤੋਂ ਗਾਇਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਿਆ।" [20]

ਤਸਵੀਰ:Indian Communists meeting Kerala.jpg
ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਘਾਟੇ (ਖੱਬੇ ਖੜ੍ਹਾ) ਅਤੇ ਐਮਐਨ ਗੋਵਿੰਦਨ ਨਾਇਰ (ਖੜ੍ਹੇ ਸੀ)।

ਤਿੰਨ ਪੱਪਿਆਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼

[ਸੋਧੋ]

ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਗੜਬੜ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰੀ ਜਦੋਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਭੂਮੀਗਤ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਗੜਬੜ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਘਾਟੇ, ਸ਼੍ਰੀਪਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਡਾਂਗੇ, ਅਤੇ ਅਜੋਏ ਘੋਸ਼ ਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ, ਪ੍ਰਬੋਧ ਚੰਦਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਵਾਂ ਹੇਠ - ਨੇ 30 ਸਤੰਬਰ, 1950 ਨੂੰ "ਤਿੰਨ ਪੱਪਿਆਂ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼" ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਇਹ ਬੀ.ਟੀ. ਰਣਦੀਵ ਦੀ ਰਣਦੀਵ ਲਾਈਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਜ਼ਦਾਨੋਵ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਥੀਸਿਸ, ਜੋ ਚੀਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦਾ ਸੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ। [21] [22]

ਤਿੰਨ ਪੱਪਿਆਂ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ "ਪੁਰਾਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ 'ਰੂਸੀ ਰਾਹ' ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ 'ਚੀਨੀ ਰਾਹ' ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ 'ਇਨਕਲਾਬੀ ਉਭਾਰ' ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ 'ਖਾਨਾ ਜੰਗੀ' ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। . . ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਖੇਚਲ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।" ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਤਿੰਨ ਪੱਪਿਆਂ ਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਹ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। [23]

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨਜ਼ਰੀਆ

[ਸੋਧੋ]

ਘਾਟੇ ਅਤੇ ਡਾਂਗੇ ਸਮੇਤ ਸੀਪੀਆਈ ਨੇਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਹਿੰਸਕ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। [24]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

[ਸੋਧੋ]

ਇਤਫਾਕਨ, ਐਸ.ਵੀ ਘਾਟੇ ਭਾਰਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ, ਪ੍ਰਭਾਕਰ ਘਾਟੇ [25] [26] ਦਾ ਚਾਚਾ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ-ਰਾਜ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਯੁਵਾ ਮੋਰਚਾ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਮੈਗਨਮ ਇੰਟਰਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ , ਸੁਧੀਰ ਘਾਟੇ ਦਾ ਦਾਦਾ-ਚਾਚਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।[27] [28]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Ghate, Sachchidanand Vishnu (July 29, 1971). "S. V. Ghate: Our First General Secretary: A Memorial Volume". Communist Party Publication – via Google Books.
  2. ↑ SV Ghate: First General Secretary of CPI, in New Age Weekly. No. 69, 2021. pp. 11-12
  3. ↑ "Remembering S.V. Ghate - Mainstream Weekly". www.mainstreamweekly.net.
  4. ↑ "Kanpur Communist Conference (December 1926)". Communist Party of India (Marxist). April 28, 2015. Archived from the original on ਨਵੰਬਰ 29, 2022. Retrieved ਅਪ੍ਰੈਲ 25, 2023. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  5. ↑ IPA Staff (December 27, 2019). "Jharkhand Defeat Is A Definite Shift - India Press Agency". IPA Newspack (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2020-04-08. Retrieved 2020-08-20.
  6. ↑ Kooiman, Dick (July 19, 1980). "Bombay Communists and the 1924 Textile Strike". Economic and Political Weekly. 15 (29): 1228–1229. JSTOR 4368873 – via JSTOR.
  7. ↑ Hesse, Patrick (July 25, 2015). ""To the Masses." Communism and Religion in North India, 1920–47" (PDF). Humboldt-Universitat zu Berlin: 83.
  8. ↑ Noorani, A.G. (May 18, 2012). "Origins of Indian Communism". Frontline. 28.
  9. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000024-QINU`"'</ref>" does not exist.
  10. ↑ Dinesh, Sharma (2002). "Anti congressism and nation building with special reference to post independence period" (PDF). Department of Political Science T.D. College Jaunpur: 116–117 – via Shodhganga.
  11. ↑ Balakrishnan, P.K. (June 14, 2014). "Com CR: A Fearless Warrior of Indian Revolution". Mainstream Weekly. Retrieved August 20, 2020.
  12. ↑ Windmiller, Marshall (July 29, 2011). "Communism in India". University of California Press – via Google Books.
  13. ↑ Noorani, A.G. (December 30, 2011). "Of Stalin, Telangana & Indian revolution". Frontline. 28. Archived from the original on ਅਪ੍ਰੈਲ 11, 2021. Retrieved ਅਪ੍ਰੈਲ 25, 2023. {{cite journal}}: Check date values in: |access-date= and |archive-date= (help)
  14. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000029-QINU`"'</ref>" does not exist.
  15. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000002A-QINU`"'</ref>" does not exist.
  16. ↑ Sagar, Rahul. "New Age (Communist Party of India)". Ideas of India. Retrieved August 30, 2020.
  17. ↑ Jeffrey, Robin (November 1978). "Matriliny, Marxism, and the Birth of the Communist Party in Kerala, 1930-1940". The Journal of Asian Studies. 38 (1): 77–98. doi:10.2307/2054238. JSTOR 2054238.
  18. ↑ Pinarayi, Vijayan (April 2015). "Welcome Address". Communist Party of India (Marxist). Retrieved August 30, 2020.
  19. ↑ "Seventy years ago: 'Habeas Corpus' prayer dismissed". Dawn. March 25, 2014. Retrieved August 30, 2020.
  20. ↑ Noorani, A.G. (May 4, 2012). "Making of a Thesis". Frontline. Retrieved October 25, 2021.
  21. ↑ Joshi, P. C. (December 25, 2007). "Remembering S.V. Ghate". Mainstream Weekly. 46.
  22. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000031-QINU`"'</ref>" does not exist.
  23. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000032-QINU`"'</ref>" does not exist.Lockwood, David (2016). The Communist Party of India and the Indian Emergency. SAGE Publications India. ISBN 9789351505778.
  24. ↑ Singh, Vijay (April 2015). "Document on the Tactical Line of Communist Party of India". Revolutionary Democracy. 21.
  25. ↑ Special Correspondent (August 17, 2018). "'Vajpayee acted as he preached'". The Hindu. Retrieved October 25, 2021. {{cite news}}: |last= has generic name (help)
  26. ↑ "Former BMS Gen Secy Ghate passes away". Zee News. September 11, 2005. Retrieved October 25, 2021.
  27. ↑ Special Correspondent (October 22, 2021). "Magnum founder Sudhir Ghate passes away". The Hindu. Retrieved October 25, 2021. {{cite news}}: |last= has generic name (help)
  28. ↑ PTI (October 22, 2021). "Magnum founder Sudhir Ghate dies in Mangaluru". The Indian Express. Retrieved October 25, 2021.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਐਸ_ਵੀ_ਘਾਟੇ&oldid=760848" ਤੋਂ ਲਿਆ