ਇਸਮਤ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ
ਇਸਮਤ ਰਜ਼ਾ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ( ਪਸ਼ਤੋ / ਉਰਦੂ : عصمت رضا شاہ جہان; ਬੀ. ਮਈ 6, 1963) ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ - ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਵੂਮੈਨ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਫਰੰਟ (WDF) ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ,[1] ਅਵਾਮੀ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ (AWP),[2] ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਜਨਰਲ-ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਪਸ਼ਤੂਨ ਤਹਾਫੁਜ਼ ਮੂਵਮੈਂਟ (PTM) ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰ ਹੈ।
ਉਸਨੇ 2018 ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਸੀਟ NA-54 (ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ-III) ਲਈ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ।[3][4][5]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਕਰਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ, ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤ-ਏ-ਨਸਰਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।[6] ਉਸਨੇ ਜਿਨਾਹ ਕਾਲਜ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ, ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਹੇਗ, ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਰੈਸਮਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰੋਟਰਡਮ (EUR) ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ISS) ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ।
ਉਸਨੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਅਨ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਬੈਂਕ (ADB) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿੱਤ ਮਾਹਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।[7][8]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਸਪਾਰਲੇ ਰਾਵੇਲ, ਇੱਕ ਪਸ਼ਤੋ ਸੰਗੀਤ ਬੈਂਡ ਖੁਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਗਿਟਾਰਿਸਟ ਹੈ।[9]
ਸਿਆਸੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣੇ ਅਹਿੰਸਕ ਖੁਦਾਈ ਖਿਦਮਤਗਾਰ ਵਿਰੋਧ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ਤੂਨ ਨੇਤਾ, ਅਬਦੁਲ ਗੱਫਾਰ ਖਾਨ (ਬਾਚਾ ਖਾਨ) ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।[10] ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚੇਤਨਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1983 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆ-ਉਲ-ਹੱਕ ਦੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ, ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਇਨਕਲਾਬੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 1986 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (DSF),[10] ਅਤੇ ਫਿਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (CPP) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਮੁਤਾਹਿਦਾ ਲੇਬਰ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (MLF) ਨਾਲ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਸੀਪੀਪੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ (ਉਦੋਂ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦੀ ਸੂਬੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ) ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਵੂਮੈਨਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਦੇਵਾ) ਦੇ ਸੂਬਾਈ ਫਰੰਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[10]
ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਜੀਵਨ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਸਿਆਸੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਿਆ। ਉਹ ਰਾਜ-ਵਿਰੋਧੀ ਜ਼ੁਲਮ, ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਜੰਗ-ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਜਮਹੂਰੀ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਹੈ।[11] ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿਰੋਧੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[12] ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨਾਂ, AWP ਅਤੇ WDF ਦੁਆਰਾ, ਉਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਣਡਿੱਠ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਕੇ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਜਮਾਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰੀ ਲਾਈਨਾਂ 'ਤੇ ਰਹੀ।
ਸਿਆਸੀ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਅਵਾਮੀ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ ਨਵੰਬਰ, 2012 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਸ਼ਕਤੀ ਅਵਾਮੀ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ( ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ, ਅਵਾਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ ) ਦੇ ਵਿਲੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ[13] ਇੱਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਵਜੋਂ ਸਿਆਸੀ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ। ਉਹ ਹੁਣ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ[14] ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
2014 ਵਿੱਚ, ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸਨੇ, ਹੋਰ ਪਾਰਟੀ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਆਰਥਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਲਿੰਗ-ਆਧਾਰਿਤ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ 33 ਫੀਸਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਮੰਗੀ ਗਈ ਹੈ।[15]
ਆਮ ਚੋਣਾਂ 2018[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ 2018 ਦੀਆਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਸੰਘੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਸੀਟ NA-54 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ।[16][3] ਉਸਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਕੱਚੀ ਆਬਾਦੀਆਂ ( ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਬਸਤੀਆਂ ) ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਜ਼ਮੀਨੀ ਖ਼ਿਤਾਬ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਲਈ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਅਵਾਮੀ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸਾਡਾ ਸਮਰਥਨ ਅਧਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੱਚੀ ਆਬਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਮੀਰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਨੌਕਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੁੜੀਆਂ, ਅਮੀਰਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਰਤ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ।[4]
ਮਹਿਲਾ ਜਮਹੂਰੀ ਫਰੰਟ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਵੂਮੈਨ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਫਰੰਟ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੋਂ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[10][17] ਉਹ WDF ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ' ਔਰਤ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਾਰਚ (2018)' ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ,[18] ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ, 2018 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ, ਸਿਆਸੀ ਵਰਕਰ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।[19] ਔਰਤ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਾਰਚ 2018 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰੈਸ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਨਜ਼ੀਮੁਦ ਦੀਨ ਰੋਡ ਤੱਕ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਨੇ WDF ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਿੰਗ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿਤਕਰੇ, ਲਿੰਗ ਅਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ।[20]
ਔਰਤ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਾਰਚ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ WDF ਦੇ ਨਾਲ ਅਵਾਮੀ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ (AWP), ਵੂਮੈਨ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਮ, ਵੂਮੈਨ ਕਲੈਕਟਿਵ ਅਤੇ ਹੱਕ-ਏ-ਖਲਕ ਮੂਵਮੈਂਟ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫਰੰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ, 2019 'ਤੇ ਔਰਤ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਾਰਚ, 2019 ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ।[21]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Leadership". Women Democratic Front. Archived from the original on 2019-10-11. Retrieved 2019-10-11.
- ↑ "Leadership". Awami Workers Party, Pakistan. 24 March 2014. Archived from the original on 26 ਫ਼ਰਵਰੀ 2023. Retrieved 26 ਫ਼ਰਵਰੀ 2023.
- ↑ 3.0 3.1 "ECP - Election Commission of Pakistan". www.ecp.gov.pk.
- ↑ 4.0 4.1 "Give me your poor and young: Ismat Shahjahan to fight for Islamabad's water, katchi abadis, workers | Samaa Digital". Samaa TV.
- ↑ "Seven unique candidates making the news this election cycle". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 21 July 2018.
- ↑ "Profile: Ismat Raza Shahjahan is Not One to Back Out". Media for Transparency. 24 July 2018. Archived from the original on 9 ਅਗਸਤ 2020. Retrieved 26 ਫ਼ਰਵਰੀ 2023.
- ↑ "Policy on Gender and Development" (PDF).
- ↑ Tikekar, Maneesha (2004). Across the Wagah: An Indian's Sojourn in Pakistan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Bibliophile South Asia. ISBN 9788185002347.
- ↑ Shahjahan, Ismat Raza (10 October 2018). "My son Sparlay Rawail decides to break stereotyping the Pashtuns" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 "Candidates profile". Daily Times. 10 July 2018. Archived from the original on 11 ਅਕਤੂਬਰ 2019. Retrieved 26 ਫ਼ਰਵਰੀ 2023.
- ↑ Party, Awami Workers. "Ismat Raza Shahjahan NA-54". Vote For AWP! (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2019-10-14. Retrieved 2019-10-14.
- ↑ "Women and the Left". The Friday Times. 21 March 2014.[permanent dead link]
- ↑ "Awami Workers Party: Interim leaders elected for new left party". The Express Tribune. 12 November 2012.
- ↑ "WDF pays tribute to women who stood up against dictatorship". The Nation (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 16 February 2020.
- ↑ "Women and the Left". The Friday Times. 21 March 2014.[permanent dead link]
- ↑ "ECP - Election Commission of Pakistan". www.ecp.gov.pk.
- ↑ "Women's Democratic Front launched to build a vibrant, socialist and a feminist movement". Daily Times. 9 March 2018.
- ↑ "Aurat March 2018". The Express Tribune (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Reflection of increasing awareness, acceptance of women's rights". www.thenews.com.pk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ Reporter, A. (9 March 2018). "Women have been at forefront of democratic struggle". DAWN.COM (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Aurat Azadi March for emancipation today | The High Asia Herald". Archived from the original on 2019-10-11. Retrieved 2023-02-26.