ਜਨ ਗਣ ਮਨ (ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ)
ਜਨ ਗਣ ਮਨ 2000 ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ "ਜਨ ਗਣ ਮਨ" ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 26 ਜਨਵਰੀ 2000 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ 50ਵੇਂ ਸਾਲ ਅਤੇ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਬਾਲਾ ਅਤੇ ਕਨਿਕਾ ਮਾਇਰ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਯੁਵਾ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਬਾਲਾ ਅਤੇ ਏ.ਆਰ ਰਹਿਮਾਨ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ 'ਜਨ ਗਣ ਮਨ' ਨਾਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਐਲਬਮ ਬਣਾਈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ 35 ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਜਾਂ ਵਜਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ "ਦੇਸ਼ ਕੋ ਸਲਾਮ" ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ 15 ਅਗਸਤ 1999 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਟੀ.ਵੀ. ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਕਲਾਸੀਕਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਮਕਾਲੀ ਤੱਕ, ਇੱਕ ਰੂਹਾਨੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਸੰਗੀਤ ਵੀਡੀਓ 26 ਜਨਵਰੀ 2000 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕਲਾਕਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਸੰਗੀਤ ਏ ਆਰ ਰਹਿਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਗਾਇਕ[ਸੋਧੋ]
- ਡੀ.ਕੇ. ਪੱਤਮਲ
- ਭੀਮਸੇਨ ਜੋਸ਼ੀ
- ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
- ਪੰਡਿਤ ਜਸਰਾਜ
- ਐੱਮ. ਬਾਲਮੁਰਲੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ
- ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ
- ਅਜੋਏ ਚੱਕਰਵਰਤੀ
- ਪਰਵੀਨ ਸੁਲਤਾਨਾ
- ਭੂਪੇਨ ਹਜ਼ਾਰਿਕਾ
- ਸਦੀਕ ਖ਼ਾਨ ਲੰਗਾ
- ਰਾਸ਼ਿਦ ਖ਼ਾਨ
- ਸ਼ਰੂਤੀ ਸਡੋਲੀਕਰ
- ਐਸ.ਪੀ. ਬਾਲ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
- ਸੁਧਾ ਰਘੁਨਾਥਨ
- ਆਸ਼ਾ ਭੌਂਸਲੇ
- ਹਰੀਹਰਨ
- ਕਵਿਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ
- ਪੀ. ਉਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ
- ਨਿਤਿਆਸ਼੍ਰੀ ਮਹਾਦੇਵਨ
- ਕੌਸ਼ਿਕੀ ਚੱਕਰਵਰਤੀ
ਵਾਦਕ[ਸੋਧੋ]
- ਬਾਂਸੁਰੀ : ਹਰੀਪ੍ਰਸਾਦ ਚੌਰਸੀਆ
- ਸਰੋਦ : ਅਮਜਦ ਅਲੀ ਖ਼ਾਨ, ਅਮਾਨ ਅਲੀ ਖ਼ਾਨ, ਅਯਾਨ ਅਲੀ ਖ਼ਾਨ
- ਸੰਤੂਰ : ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ, ਰਾਹੁਲ ਸ਼ਰਮਾ
- ਘੱਟਮ : ਵਿੱਕੂ ਵਿਨਾਇਕਰਾਮ, ਉਮਾ ਸ਼ੰਕਰ
- ਮੋਹਨ ਵੀਨਾ : ਵਿਸ਼ਵ ਮੋਹਨ ਭੱਟ
- ਚਿੱਤਰਵੀਨਾ : ਐਨ. ਰਵੀਕਿਰਨ
- ਵੀਨਾ : ਈ. ਗਾਇਤਰੀ
- ਸਾਰੰਗੀ : ਸੁਲਤਾਨ ਖ਼ਾਨ
- ਸਿਤਾਰ : ਕਾਰਤਿਕ ਕੁਮਾਰ, ਨੀਲਾਦਰੀ ਕੁਮਾਰ
- ਵਾਇਲਨ : ਕੁਮਾਰੇਸ਼, ਗਣੇਸ਼
ਬਣਤਰ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਰਤ ਬਾਲਾ ਅਤੇ ਕਨਿਕਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ (1996, 1998) ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਸਲਾਮ (1999) 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 2000 ਦੇ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ 'ਸੁਣਨ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ' ਹੋਵੇ।
ਭਾਰਤ ਬਾਲਾ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਏ.ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਇੰਸਟਰੂਮੈਂਟਲ ਸੰਸਕਰਣ ਲਈ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 60 ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਦਾਖ਼ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਅੰਤਮ ਯੰਤਰ ਪੰਡਿਤ ਸ਼ਿਵਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ, ਵਿੱਕੂ ਵਿਨਾਇਕਰਾਮ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਮਾਸਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ 40-ਪੀਸ ਸਟ੍ਰਿੰਗ ਸੈਕਸ਼ਨ ਸੀ। ਕਨਿਕਾ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, "ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗੀਤਕ ਏਕਤਾਕਰਨ ਸੀ... ਇਸ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਰੂਹ ਹੈ।"
ਇੱਥੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਲਦਾਖ਼ ਸਕਾਊਟਸ ਨਾਲ ਗੀਤ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਕਾਰਗਿਲ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ 500 ਦੇ ਕਰੀਬ ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਨ। ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਲਗਭਗ 40 ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ।
ਥੋਟਾ ਥਰੀਨੀ, ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਲੋਗੋ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।
ਗਲਤੀ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਕਈ ਸੰਸਕਰਣ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਇੱਕ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਚਾਰ ਵਾਰ "ਜਯਾ ਹੇ" (ਜਿੱਤ) ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਹੈ। ਆਸ਼ਾ ਭੌਂਸਲੇ ਦੁਆਰਾ "ਜਯਾ ਹੀ" ਦਾ ਇਹ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਪਾਠ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।