ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਰਾਗ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

  

ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ (ਬੋਲਣ 'ਚ ਹਰਿਕੰਭੋਜਿ) ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ (ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਪੈਮਾਨਾ) ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ 72 ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਮੂਲ ਸਕੇਲ ਦਾ 28ਵਾਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਮ ਹੈ।

ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਤਮਿਲਾਂ (ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈ. ਪੂ.) ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਗਏ ਪਹਿਲੇ ਸਕੇਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁੱਲਾਈਪੰਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਪੈਮਾਨੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਗਣ ਵਾਲੇ ਪੰਜ ਸੁਰ ਸ ਰੀ ਗ ਪ ਧ ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਪਛਮੀ ਨੋਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸੀ, ਡੀ, ਈ, ਜੀ ਅਤੇ ਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਇਹ ਹਾਰਮੋਨਿਕ ਸਕੇਲ, ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਮੋਹਨਮ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੁੱਲਾਈਪੰਨ ਅੱਗੇ ਸੇੰਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਇੱਕ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਸਕੇਲ(ਪੰਜ ਸੁਰ ਵਾਲਾ) ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਸੁਰ ਅਤੇ ਨੀ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਸੱਤ ਸੁਰਾਂ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਪੈਮਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਸੇਮਪਲਾਈ ਪੰਨ ਕਰਨਾਟਕ ਰਾਗ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਖਮਾਜ ਥਾਟ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਮੁਥੁਸਵਾਮੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤਰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਹਰੀਕੇਦਾਰਾਗੌਲਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1][2]

ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ, ਮਿਕਸੋਲੀਡੀਅਨ ਮੋਡ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।

ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨ

[ਸੋਧੋ]
ਸੀ 'ਤੇ ਸ਼ਡਜਮ ਨਾਲ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਸਕੇਲ

ਇਹ ਪੰਜਵੇਂਚੱਕਰ ਬਾਨਾ ਵਿੱਚ ਚੌਥਾ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਨਾਮ ਬਾਨਾ-ਭੂ ਹੈ। ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸੁਰ ਸੰਗਤੀ ਸ ਰੀ ਗ ਮ ਪ ਧ ਨੀ ਸ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ ਬਣਤਰ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ (ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਵੇਖੋਃ

  • ਅਰੋਹਣਃ ਸ ਰੇ2 ਗ3 ਮ1ਪ ਧ2 ਨੀ2 ਸੰ[a]
  • ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਪ ਮ1 ਗ3 ਰੇ2 ਸ[b]

(ਇਸ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਨੋਟਸ ਹਨ ਚਤੁਰਸ਼ਰੁਤੀ ਰਿਸ਼ਭਮ, ਅੰਤਰ ਗੰਧਾਰਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਮਮ, ਚਤੁਰਸ਼ਰੁਤਿ ਧੈਵਤਮ,ਕੈਸ਼ੀਕੀ ਨਿਸ਼ਾਦਮ।

ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨਾ ਰਾਗ ਹੈ-ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਦੇ ਸੱਤ `ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਚਾਸਪਤੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਯਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 64ਵਾਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਹੈ।

ਜਨਿਆ ਰਾਗਮ

[ਸੋਧੋ]

ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ' ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਨਯ ਰਾਗਮ (ਉਤਪੰਨ ਰਾਗਮ) ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੰਭੋਜੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੈਂਟਾਟੋਨਿਕ ਸਕੇਲ(ਪੰਜ ਸੁਰਾਂ ਵਾਲੇ) ਮੋਹਨਮ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਰਾਗ ਦਾ ਇੱਕ ਜਨਯਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਡੋਲਿਕਾ (ਖਰਹਰਪਰੀਆ ਕਾਮਸ, ਪਸ਼ੂਪਤੀਪ੍ਰਿਆ, ਕੇਦਾਰਗੌਲਾ, ਨਾਟਕੁਰਿੰਜੀ, ਨਵਰਸ ਕੰਨਡ਼, ਸਹਾਨਾ, ਸੇਨਚੁਰੂਤੀ, ਸੁਰਤੀ ਅਤੇ ਯਦੁਕੁਲਾ ਕੰਭੋਜੀ ਦੀ ਜੰਨਿਆ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੰਨਿਆ ਹਨ।

ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਦੇ ਜਨਯ ਰਾਗਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੂਚੀ ਲਈ ਜਨਯ ਰਾਗਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵੇਖੋ।

ਰਚਨਾਵਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਤ੍ਰਿਏਕ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਤਿਆਗਰਾਜ ਨੇ ਹੀ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਰਾਮਾਨੰਨੂ ਬ੍ਰੋਵਰਾ, ਐਂਟਾਰਾ ਨੀਥਾਨਾ, ਨੇਨੇਂਧੂ ਵੇਦਕੁਧੁਰਾ, ਐਂਡੁਕੂ ਨਿਰਦਿਆ, ਉੰਦੇਦੀ ਰਾਮੂਡੂ, ਚਨੀਥੋਡੀ, ਦੀਨਾਮਨੀ ਵਾਮਸ਼ਾ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਪਾਪਨਾਸਮ ਸਿਵਨ ਨੇ ਏਨਾਧੂ ਮਾਨਮ ਕਵਲਾਈ, ਪਾਮਲਾਈਕੀਨਾਈ ਉੰਡੋ ਅਤੇ ਪਦਮਲਰ ਤੁਨਾਇਏ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਹੋਰ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ।

ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨਃ ਤੰਜਾਵੁਰ ਸੰਕਰਾ ਅਈਅਰ ਦੁਆਰਾ ਮੁਰੂਗਾ ਤਿਰੂਮਲ ਮਾਰੂਗਾ, ਮੈਸੂਰ ਸਦਾਸ਼ਿਵ ਰਾਓ ਦੁਆਰਾ ਸਾਕੇਤ ਨਾਗਰ ਨਾਥ, ਵਾਲਾਜਪੇਟ ਵੈਂਕਟਰਮਨ ਭਾਗਵਤਾਰ ਦੁਆਰਾ ਰਾਮ ਨਾ ਮੋਰਾਲਿੰਕਾਰਾ, ਕੇਵੀ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਅਯੰਗਰ ਦੁਆਰਾ ਵਿਨਤਾ ਸੁਤਾ ਵਾਹਨੁਦਾਈ, ਅਸ਼ੋਕ ਆਰ ਮਾਧਵ ਦੁਆਰਾ ਕਰੋਮੀ ਸਮਾਰਨਮ ਸ਼ਸ਼ਾਂਕ-ਵਦਾਨਮ।

ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ

[ਸੋਧੋ]

ਭਾਸ਼ਾਃ ਤਮਿਲ

[ਸੋਧੋ]
ਗੀਤ. ਫ਼ਿਲਮ ਸਾਲ. ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਗਾਇਕ
Gnayiru Enbathu ਕਾਕੁਮ ਕਰੰਗਲ 1965 ਕੇ. ਵੀ. ਮਹਾਦੇਵਨ ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਕਲਵੀਆ ਸੇਲਵਾਮਾ ਵੀਰਮਾ ਸਰਸਵਤੀ ਸਬਥਮ 1966 ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ
ਸਤੀਅਮ ਲਚੀਆਮਾਈ ਨੀਲਮਲਈ ਥਿਰੂਡਨ 1957
ਐਨਿਰੰਧੂ 16 ਵਾਯਥੂ ਅੰਨਾਈ ਇਲਮ 1963
ਅਨਬੁੱਲਾ ਮਾਨਵਿਜ਼ੀਏ ਕੁਝੰਡਾਇਅਮ ਦੇਵਾਮਮ 1965 ਐਮ. ਐਸ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ
ਓਰੇ ਪਦਾਲ ਉੱਨਈ ਅਜ਼ਾਈਕੁਮ ਐਂਗਿਰੁੰਧੋ ਵੰਧਾਲ 1970
ਅੰਮਾਦੀ ਪੋਨੁਕ੍ਕੂ ਥੰਗਾ ਮਨਸੂ ਰਮਨ ਏਥਨਾਈ ਰਾਮਾਨਦੀ 1970
ਸੁਮੈਥਾਂਗੀ ਸੈਂਧਾਲ ਥੰਗਾ ਪਥੱਕਮ 1974
ਮੇਲਾਪੋ ਮੇਲਾਪੋ ਕਾਵਾਲਕਰਨ 1967 ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਕੁੰਗਾਮਾਪੋਟਿਨ ਮੰਗਲਮ ਕੁਦੀਰੂੰਧਾ ਕੋਇਲ 1968
ਵਿਜ਼ੀਏ ਵਿਜ਼ੀਏ ਪੁਥੀਆ ਭੂਮੀ 1968
ਪਚਾਈ ਮਾਰਮ ਓਨਟਰੂ ਰਾਮੂ 1966 ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
Acham Enbadhu Madamaiyada ਮੰਨਾਧੀ ਮੰਨਾਨ 1960 ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ-ਰਾਮਮੂਰਤੀ ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ
ਮਲਾਰਗਲਾਈ ਪੋਲ ਥੰਗਾਈ ਪਾਸਮਲਾਰ 1961
ਕੇਲਵੀ ਪਿਰਾਨਥਾਥੂ ਪਚਾਈ ਵਿਲੱਕੂ 1964
ਸਿਲਾਰ ਸਿਰੀਪਾਰ ਸਿਲਾਰ ਅਜ਼ੂਵਾਰ ਪਾਵ ਮੰਨੀਪੂ 1961
ਕਲੰਗਲੀ ਅਵਲ ਵਸੰਤਮ ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ
ਅੰਬੂਮਨਾਮ ਕਨੀਧਪਿੰਨੇ ਆਲੁਕੋਰੂ ਵੀਡੂ 1960 ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਉੱਨਈ ਓਂਦਰੂ ਕੇਟਪੇਨ ਪੁਥੀਆ ਪਰਵਈ 1964 ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਅਥਿਮਾਦੀ ਮੇਥਾਇਆਦੀ ਕਰਪਾਗਮ 1963
ਮੁਥਾਨਾ ਮੁਤਾਲਾਵੋ ਨੇਜਲ ਜਾਂ ਆਲਯਮ 1962
ਕਵਲਾਈਗਲ ਕਿਡਾਕੱਟਮ ਬੰਧਾ ਪਾਸਮ 1962 ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਬੀ. ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ
ਓਡਮ ਨਧੀਨੀਲੇ ਕਥਿਰੁੰਥਾ ਕੰਗਲ 1962 ਸਿਰਕਾਜ਼ੀ ਗੋਵਿੰਦਰਾਜਨ
ਦੇਵਕੋਇਲ ਮਨੀਯੋਸਾਈ ਮਨੀ ਓਸਾਈ 1963
ਥੂਕਮ ਉਨ ਕੰਗਲਾਈ ਆਲਾਇਮਨੀ 1962 ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਅੰਮਾਵੁਕੂ ਮਾਨਾਸੁਕੁਲਲੇ ਮਨਪਨਥਲ 1961 ਐਸ. ਸੀ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ
ਅਮਾਇਥਿਆਨਾ ਨਥੀਨੀਲੇ ਅੰਡਵਨ ਕੱਟਲਾਈ 1964 ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਨਾਨ ਮਲਾਰੋਡੂ ਥਾਨੀਯਾਗਾ ਇਰੂ ਵਲਾਵਰਗਲ 1966 ਵੇਧਾ
ਪੁੰਜਿੱਟੂ ਕੰਨੰਗਲ ਤੁਲਾਭਾਰਮ 1969 ਜੀ. ਦੇਵਰਾਜਨ
ਵਿਦੁਕਥਾਈ ਓਂਦਰੂ ਥੋਦਰਕਥਾਈ ਓਂਦੁਰੂ ਓਰੁ ਵਿਦੁਕਾਧਾਈ ਓਰੁ ਥੋਦਰਕਾਧਾਈ 1979 ਗੰਗਾਈ ਅਮਰਨ ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਐਸ.ਜਾਨਕੀ, ਅਸ਼ੋਕ
ਨਾਨਾ ਨਾਨਾ ਅਜ਼ਹੇ ਉੱਨਈ ਅਰਥਿਕਿਰੇਨ ਇਲੈਅਰਾਜਾ ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ
ਮਾਨਸੁਕੁਲੇ ਨਯਨਾ ਮੱਲੂ ਵੈਟੀ ਮਾਈਨਰ 1990 ਅਰੁਣਮੋਝੀ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਮੇਗਾਮ ਕਰੁਕਾਈਲੇ ਵੈਦੇਹੀ ਕਥਿਰੁੰਥਲ 1984 ਇਲੈਅਰਾਜਾ, ਉਮਾ ਰਾਮਾਨਨਉਮਾ ਰਮਨਨ
ਨਧੀ ਓਡਮ ਕਰਾਈਯੋਰਮ Avarampoo 1992 ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਮੰਧੀਰਾਮ ਈਦੂ ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ
ਕਾਨਵੂ ਕਾਨੂਮ ਨੀਂਗਲ ਕੇਟਾਵਾਈ 1984
ਪੋਟੂ ਵੈਥਾ ਓਰੂ ਵੱਟਾ ਨੀਲਾ ਇਦਯਾਮ 1991
ਪਾਜ਼ਾਮੁਥਿਰ ਚੋਲਈ ਵਰੁਸ਼ਮ ਪਧੀਨਾਰੂ 1989
ਆਦਿ ਕਾਨਾ ਕਰੂੰਕੁਇਲੇ ਪੂੰਥੋਟਾ ਕਵਲਕਰਨ 1988
ਵਾਨਾ ਮਲਾਈ ਈਦੂ ਨੰਮਾ ਭੂਮੀ 1992
ਐਡੁਥੂ ਵੇਚਾ ਨਿਨੈਵ ਓਰੂ ਸੰਗੀਤਮ 1987 ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ, ਐੱਸ ਪੀ ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ (ਪਾਠੋਸ)
ਸੰਧੂ ਪੋਟੂ ਥੇਵਰ ਮਗਨ 1992 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਕਮਲ ਹਾਸਨ
ਏਨਾ ਪਾਡਾ ਸੋਲੈਥੀ ਆਨ ਪਾਵਮ 1985 ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਚਿੰਨਾ ਕੁਇਲ ਪਾਦਮ ਪੱਟੂ ਪੂਵ ਪੂਚੂਡਾ ਵਾ ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ
ਥੇਨਮਾਡੁਰਾਈ ਸੀਮਈਲੀ ਥੰਗਮਨਾ ਰਾਸ 1989
ਓਰੂ ਨਾਲ ਓਰੂ ਕਨਾਵੂ ਕੰਨੂਕੁਲ ਨੀਲਵੂ 2000 ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਥੈਂਡਰਲ ਵਰਮ ਦੋਸਤ 2001 ਹਰੀਹਰਨ, ਭਵਥਾਰਿਨੀ
ਮਾਮਨ ਓਰੂ ਨਾਲ ਰੋਸਾੱਪੂ ਰਵਿਕਾਈਕਾਰੀ 1979 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਪੀ. ਸੈਲਜਾਐਸ. ਪੀ. ਸੈਲਜਾ
ਕਨਿਲ ਐਨਾ ਉਨ ਕਨਿਲ ਨੀਰ ਵਜ਼ੀਦਲ 1985 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਅਡੱਕੂ ਮੱਲੀ ਯੇਦੁਥੂ Avarampoo 1992
ਕੂਨਡੁਕੁੱਲਾ ਉਨਾ ਵਾਚੂ ਚਿੰਨਾ ਗੌਂਡਰ
ਐਨਾਵੇਂਦਰੂ ਸੋਲਵਥਮਮਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ 1994 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ
ਐਨ ਕਦਲ ਜੋਡ਼ੀ ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ
ਚਿੰਨਾ ਚਿੰਨਾ ਆਸਾਈ (ਸ਼ੰਕਰਬਰਨਮ ਵੀ ਲੱਭਦਾ ਹੈ) ਰੋਜਾ 1992 ਮਿਨੀਮੀਨੀ
ਯੂਈਰੇ ਯੂਈਰੇ (ਚਾਰੁਕੇਸੀ ਵਿੱਚ ਚਰਨਾਮ) ਬੰਬਈ 1995 ਹਰੀਹਰਨ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ
ਕੰਨੂਕੂ ਮਾਈ ਅਜ਼ਗੂ ਪੁਧੀਆ ਮੁਗਾਮ 1993 ਉੱਨੀ ਮੈਨਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਮਾਇਆ ਮਚਿੰਦਰਾ ਭਾਰਤੀ 1996 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਸਵਰਨਲਤਾਸਵਰਨਾਲਥਾ
ਮਾਨਾ ਮਦੁਰਾਈ ਮਿਨਸਾਰਾ ਕਨਵੂ 1997 ਉਨਨੀ ਮੈਨਨ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ, ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ
ਨੀਜ ਨੀਜ ਰਤਚਗਨ ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਸਾਧਨਾ ਸਰਗਮ
ਆਦਿ ਨੇੰਥੀਕਿਟੇਨ ਸਟਾਰ 2001 ਕਾਰਤਿਕ, ਚਿਤਰਾ ਸ਼ਿਵਰਮਨ
ਸੰਦਾਕੋਜ਼ੀ ਆਇਤਾ ਏਜ਼ੂਥੂ 2004 ਮਧੂਸ੍ਰੀ, ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ
ਮਦੁਰੈਕੂ ਪੋਗਥਾਡੀ ਅਜ਼ਾਗੀਆ ਤਾਮਿਲ ਮਗਨ 2007 ਬੈਨੀ ਦਿਆਲ, ਆਰਚਿਥ, ਦਰਸ਼ਨਾ ਕੇ. ਟੀ.
ਅਥੰਗਾਰਾ ਮਰਾਮੇ ਕਿਜ਼ੱਕੂ ਚੀਮਾਯਲੇ 1993 ਮਨੋ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ
ਮੀਨਾ ਪੋਨੂ ਨੱਤਾਮਈ 1994 ਸਰਪੀ
ਨਾਨ ਉੱਨਈ ਨੇਨਾਈਚਚੇਨ ਕੰਨਿਲ ਥੇਰੀਅਮ ਕਥਾਈਕਲ 1980 ਸ਼ੰਕਰ-ਗਣੇਸ਼ S.P.Balasubrahmanyam, ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ, ਜੱਕੀ
ਕੰਬੰਗਡ਼ੇ ਕੰਬਂਗਡ਼ੇ ਵਾਨਾਮੇ ਐਲਾਈ 1992 ਮਰਾਗਾਧਾ ਮਨੀ ਮਰਾਗਾਧਾ ਮਨੀ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਵੰਨਾਥੀ ਪੂਚੀ ਪੱਟੀ ਸੋਲਾਈ ਥੱਟਥੇ 1988 ਚੰਦਰਬੋਸ ਐਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਆਥੂ ਮੇਤੂ ਥੋਪੁਕੁਲਲੇ ਮਾਨਸੁਕੇਥਾ ਮਹਾਰਾਸਾ 1989 ਦੇਵਾ ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਵਾਇਆਕਾਡੂ ਪਰਮਬਰਾਏ 1996 ਮਾਨੋ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ
ਕੰਨੂਕੂਲ ਢਿੱਲ 2001 ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ ਮਾਨਿਕਕਾ ਵਿਨਾਇਗਮ
ਲੇਸਾ ਲੇਸਾ ਲੇਸਾ ਲੇਸਾ 2003 ਹੈਰਿਸ ਜੈਰਾਜ ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਯੂਰੀਅਨ ਯੂਰੀਅਨ ਥੋਟੀ ਜਯਾ 2005 ਕਾਰਤਿਕ, ਬੰਬੇ ਜੈਸ਼੍ਰੀ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ
ਯੇਨ ਆਲਾ ਪਾਕਾਪੋਰਨ ਕਾਇਲ 2014 ਡੀ. ਇਮਾਨ ਸ਼੍ਰੇਆ ਘੋਸ਼ਾਲ, ਰੰਜੀਤਰਣਜੀਤ
ਥੁਲੀ ਥੁਲੀਆਈ (ਰਾਗਮਾਲਿਕਾਃ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ, ਬਾਗਸ਼ਿਰੀ) ਰਾਮਾਨੁਜਨ ਰਮੇਸ਼ ਵਿਨਾਇਕਮ ਰਮੇਸ਼ ਵਿਨਾਇਕਮ, ਕੌਸ਼ਿਕੀ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਵਿਨਯਾ
ਆਦੀਆ ਅਜ਼ਾਗੇ ਓਰੂ ਨਾਲ ਕੂਥੂ 2016 ਜਸਟਿਨ ਪ੍ਰਭਾਕਰਨ ਸੀਨ ਰੋਲਡਨ, ਪਦਮਾਲਾਥਾ

ਭਾਸ਼ਾਃ ਹਿੰਦੀ

[ਸੋਧੋ]

ਦੇਖਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਗੀਤ ਖਮਾਜ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਰਾਗ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।

ਗੀਤ. ਫ਼ਿਲਮ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਗਾਇਕ
ਵੋ ਨਾ ਆਯੇਂਗੇ ਪਲਟਕਰ ਦੇਵਦਾਸ (1955 ਫ਼ਿਲਮ) ਐਸ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਮੁਬਾਰਕ ਬੇਗਮ
ਪਿਯਾ ਤੋਸੇ ਨੈਨਾ ਲਗੇ ਰੇ ਗਾਈਡ (ਫ਼ਿਲਮ) ਐਸ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਨਜ਼ਰ ਲਗੀ ਰਾਜਾ ਤੋਰੇ ਬੰਗਲੇ ਪਰ ਕਾਲਾ ਪਾਣੀ (1958 ਫ਼ਿਲਮ) ਐਸ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ
ਹਮ ਅਪਨਾ ਉਨਹੇ ਬਨਾ ਨਾ ਸਾਕੇ ਭੰਵਰਾ ਖੇਮਚੰਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੇ. ਐਲ. ਸਹਿਗਲ
ਸਜਨਾ ਸਾਂਝ ਭਈ ਰੋਟੀ (1942 ਫ਼ਿਲਮ) ਅਨਿਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ (ਸੰਗੀਤਕਾਰ) ਬੇਗਮ ਅਖ਼ਤਰ
ਅਬ ਕਿਆ ਮਿਸਾਲ ਦੂੰ ਮੈ ਤੁਮ੍ਹਾਰੇ ਸ਼ਬਾਬ ਕੀ ਆਰਤੀ (ਫ਼ਿਲਮ) ਰੌਸ਼ਨ (ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ) ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ
ਤੇਰੇ ਬਿਨਾ ਸਾਜਨ ਲਗੇ ਨਾ ਜਿਯਰਾ ਹਮਾਰ ਆਰਤੀ (ਫ਼ਿਲਮ) ਰੌਸ਼ਨ (ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ) ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਅਤੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਬਤਾ ਦੋ ਕੋਈ ਕੌਨ ਗਲੀ ਗਏ ਸ਼ਿਆਮ ਮਧੂ (1959 ਫ਼ਿਲਮ) ਰੌਸ਼ਨ (ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ) ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਅਤੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਢਲ ਚੂਕੀ ਸ਼ਾਮ-ਏ-ਗਮ ਕੋਹਿਨੂਰ (1960 ਫ਼ਿਲਮ) ਨੌਸ਼ਾਦ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ
ਚੁਨਰੀਆ ਕਟਤੀ ਜਾਏ ਮਦਰ ਇੰਡੀਆ ਨੌਸ਼ਾਦ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ, ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਬੇਗਮ
ਦਿਲ ਸੇ ਦਿਲ ਮਿਲਾ ਲੇ ਨਵਰੰਗ ਸੀ. ਰਾਮਚੰਦਰ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ
ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਗਿਰੀਧਰ ਗੋਪਾਲ ਮੀਰਾ (1979 ਫ਼ਿਲਮ) ਰਵੀ ਸ਼ੰਕਰ ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ ਅਤੇ ਦਿਨਕਰ ਕਮੰਨਾ
ਸਖੀ ਰੇ ਸੁਨ ਬੋਲੇ ਪਪੀਹਾ ਮਿਸ ਮੈਰੀ (1957 ਫ਼ਿਲਮ) ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ
ਜਾਓ ਰੇ ਜੋਗੀ ਤੁਮ ਜਾਓ ਰੇ ਆਮ੍ਰਪਾਲੀ (ਫ਼ਿਲਮ) ਸ਼ੰਕਰ-ਜੈਕਿਸ਼ਨ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਓ ਸਜਨਾ ਬਰਖਾ ਬਹਾਰ ਆਈ ਪਰਖ (1960 ਫ਼ਿਲਮ) ਸਲਿਲ ਚੌਧਰੀ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਆਓ ਕਹਾਂ ਸੇ ਘਨਸ਼ਿਆਮ ਬੁੱਧ ਮਿਲ ਗਯਾ ਆਰ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਮੰਨਾ ਡੇ ਅਤੇ ਅਰਚਨਾ ਮਹੰਤਾ
ਬਡ਼ਾ ਨਟਖਟ ਹੈ ਰੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਨਹਿਈਆ ਅਮਰ ਪ੍ਰੇਮ ਆਰ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ
ਕੁਛ ਤੋ ਲੋਗ ਕਹੇਂਗੇ ਅਮਰ ਪ੍ਰੇਮ ਆਰ. ਡੀ. ਬਰਮਨ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ
ਸ਼ਾਮ ਢਾਲੇ ਜਮੁਨਾ ਕਿਨਾਰੇ ਪੁਸ਼ਪਾਂਜਲੀ (1970 ਫ਼ਿਲਮ) ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਮੰਨਾ ਡੇ
ਖਤ ਲਿਖ ਦੇ ਸਾਵਰੀਆ ਕੇ ਨਾਮ ਬਾਬੂ ਆਏ ਦਿਨ ਬਾਹਰ ਕੇ ਲਕਸ਼ਮੀਕਾਂਤ-ਪਿਆਰੇਲਾਲ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ

ਭਾਸ਼ਾਃ ਮਲਿਆਲਮ

[ਸੋਧੋ]
ਗੀਤ. ਫ਼ਿਲਮ ਸਾਲ. ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਗਾਇਕ
ਕਰਮੁਕਿਲ ਵਾਰਨਾਂਤੇ ਨੰਦਨਮ (ਫ਼ਿਲਮ) 2002 ਰਵਿੰਦਰਨ ਕੇ. ਐਸ. ਚਿੱਤਰਾ (ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਫਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰ)

ਜਨਯਾ 28th: ਕੁੰਤਲਵਰਲੀ ਰਾਗਮ

[ਸੋਧੋ]

ਚਡ਼੍ਹਦੇਃ ਸ ਮ1 ਪ ਧ2 ਨੀ2 ਧ2 ਸੰ

ਉਤਰਦੇਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਪ ਮ1 ਸ

ਫ਼ਿਲਮ ਗੀਤ-ਤਮਿਲ

[ਸੋਧੋ]
ਗੀਤ. ਫ਼ਿਲਮ ਸਾਲ. ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਗਾਇਕ
ਮਨਮੇ ਨੀ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ 1941 ਅਲਾਥੁਰ ਵੀ. ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਐਮ. ਕੇ. ਤਿਆਗਰਾਜ ਭਾਗਵਤਰ
ਸੋਲਾ ਸੋਲਾ ਕੰਧਨ ਕਰੁਣਾਈ 1967 ਕੇ. ਵੀ. ਮਹਾਦੇਵਨ ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ
ਰਾਜਾ ਵਾਡਾ ਸਿੰਗਾਕੁੱਟੀ ਥਿਸਾਈ ਮਾਰੀਆ ਪਰਵੈਗਲ 1979 ਐਮ. ਐਸ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ ਪੀ. ਜੈਚੰਦਰਨ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀ
ਅਜ਼ਾਗੀ ਨੀ ਪਰਾਜ਼ਾਗੀ ਐਂਗਾ ਉਰੂ ਪੱਟੂਕਰਨ 1987 ਇਲੈਅਰਾਜਾ ਮਾਨੋ
ਪੁੱਟੂ ਪੁੱਟੂ ਵਾਇਕਟੂਮਾ ਇਲਮ 1988
ਆਦਿ ਮਾਨਾ ਮਧੁਰਾਈਲੇ ਕੋਇਲ ਕਾਲਾਈ 1993 ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਐਸ.ਜਾਨਕੀ
ਨੱਲਾ ਸੰਸਾਰਮ ਮਾਮਿਆਰ ਵੀਡੂ
ਸੈਂਥਾਮਿਸ ਨਾਟੂ ਥਮਿਝਾਚੀਏ ਵੰਡੀਚੋਲਾਈ ਚਿਨਰਾਸੂ 1994 ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ ਸ਼ਾਹੁਲ ਹਮੀਦ
"ਮੈਂ ਡਿੱਗ ਪਿਆ ਹਾਂ" (ਐਨਾ ਇਦੂ) ਰੋਜਾਵਨਮ 1999 ਭਾਰਦਵਾਜ ਪੀ. ਉਨਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ

ਸਬੰਧਤ ਰਾਗਮ

[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਭਾਗ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਦੇ ਨੋਟਸ ਜਦੋਂ ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ 5 ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਮ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਲਿਆਣੀ, ਸ਼ੰਸ਼ੰਕਰਾਭਰਣਮ, ਨਟਭੈਰਵੀ, ਖਰਹਰਪਰੀਆ ਅਤੇ ਹਨੂਮਾਟੋਦੀ ਹੋਰ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ ਲਈ ਸ਼ੰਕਰਾਭਰਣਮ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧਤ ਰਾਗਾਂ ਦਾ ਭਾਗ ਵੇਖੋ।

ਨੋਟਸ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]

 

  1. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ragas
  2. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named raganidhi