ਲੈਂਥਾਨਾਈਡ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਵਿੱਚ ਲੈਂਥਾਨਾਈਡ ਦਾ ਸਥਾਨ
Hydrogen (diatomic nonmetal)
ਹੀਲੀਅਮ (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (post-transition metal)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)

ਲੈਂਥਾਨਾਈਡ ਪੰਦਰਾਂ ਧਾਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਹੈ ਜੋ ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ 'ਚ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ 57 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕਿ 71 ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ[1] ਜਿਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤੱਤ ਲੈਂਥਨਮ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਲੁਟੀਸ਼ੀਅਮ ਹੈ।

ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ[ਸੋਧੋ]

ਤੱਤ La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71
ਚਿੱਤਰ
ਘਣਤਾ (g/cm3) 6.162 6.770 6.77 7.01 7.26 7.52 5.244 7.90 8.23 8.540 8.79 9.066 9.32 6.90 9.841
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ (°C) 920 795 935 1024 1042 1072 826 1312 1356 1407 1461 1529 1545 824 1652
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ (°C) 3464 3443 3520 3074 3000 1794 1529 3273 3230 2567 2720 2868 1950 1196 3402
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਤਰਤੀਬ 5d1 4f15d1 4f3 4f4 4f5 4f6 4f7 4f75d1 4f9 4f10 4f11 4f12 4f13 4f14 4f145d1
ਧਾਤਵੀ ਅਰਧ ਵਿਆਸ pm 162 181.8 182.4 181.4 183.4 180.4 208.4 180.4 177.3 178.1 176.2 176.1 175.9 193.3 173.8
  • ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਹੈਲੋਜਨ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਕੇ ਡਾਈ, ਟ੍ਰਾਈ ਟੈਟਰਾ ਹੈਲੋਜਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
  • ਲੈਂਥਾਨਾਈਡ ਆਕਸੀਜਨ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਕੇ Ln2O3 ਅਤੇ ਕਾਰਬਨ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਕੇ LnC2 ਅਤੇ Ln2C3 ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Lanthanide, Encyclopædia Britannica on-line