ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ

ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ
	72Hf
	ਲੂਟੀਸ਼ੀਅਮ ← ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ → ਟੈਂਟਲਮ
ਦਿੱਖ
	steel gray;
ਆਮ ਲੱਛਣ
ਨਾਂ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਅੰਕ	ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ, Hf, 72
ਉਚਾਰਨ	/ˈhæfniəm/; HAF-nee-əm
ਧਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ	ਪਰਿਵਰਤਨ ਧਾਤ
ਸਮੂਹ, ਪੀਰੀਅਡ, ਬਲਾਕ	4, 6, d
ਮਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਭਾਰ	178.49
ਬਿਜਲਾਣੂ ਬਣਤਰ	[Xe] 4f14 5d2 6s2; 2, 8, 18, 32, 10, 2
History
ਭਵਿੱਖ-ਵਾਕ	ਦਮਿਤਰੀ ਮੈਂਡਲੀਵ (੧੮੬੯)
ਖੋਜ	ਡਰਕ ਕੋਸਟਰ ਅਤੇ ਜਾਰਜ ਡੇ ਹੈਵਸੀ (੧੯੨੨)
First isolation	Dirk Coster and George de Hevesy (੧੯੨੨)
ਭੌਤਿਕੀ ਲੱਛਣ
ਅਵਸਥਾ	solid
ਘਣਤਾ (near r.t.)	13.31 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿ.ਦ. 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	12 ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
[[ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ\|ਉਃ ਦਃ] 'ਤੇ ਤਰਲ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ	{{{density gpcm3bp}}} ਗ੍ਰਾਮ·ਸਮ−3
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ	2506 K, 2233 °C, 4051 °F
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ	4876 K, 4603 °C, 8317 °F
ਇਕਰੂਪਤਾ ਦੀ ਤਪਸ਼	27.2 kJ·mol−1
Heat of	571 kJ·mol−1
Molar heat capacity	25.73 J·mol−1·K−1
pressure
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਲੱਛਣ
ਆਕਸੀਕਰਨ ਅਵਸਥਾਵਾਂ	4, 3, 2 (ਐਂਫ਼ੋਟੈਰਿਕ ਆਕਸਾਈਡ)
ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ	1.3 (ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
energies	1st: {{{ਪਹਿਲੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	2nd: {{{ਦੂਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਰਜਾ}}} kJ·mol−1
	3rd: {{{ਤੀਜੀ ਆਇਓਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਊਰਜਾ}}} kJ·mol−1
ਪਰਮਾਣੂ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	159 pm
ਸਹਿ-ਸੰਯੋਜਕ ਅਰਧ-ਵਿਆਸ	175±10 pm
ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ
ਬਲੌਰੀ ਬਣਤਰ	ਛੇਭੁਜੀ ਬੰਦ ਭਰਾਈ
Magnetic ordering	ਸਮਚੁੰਬਕੀ
ਬਿਜਲਈ ਰੁਕਾਵਟ	(੨੦ °C) 331 nΩ·m
ਤਾਪ ਚਾਲਕਤਾ	23.0 W·m−੧·K−੧
ਤਾਪ ਫੈਲਾਅ	(25 °C) 5.9 µm·m−1·K−1
ਅਵਾਜ਼ ਦੀ ਗਤੀ (ਪਤਲਾ ਡੰਡਾ)	(20 °C) 3010 m·s−੧
ਯੰਗ ਗੁਣਾਂਕ	78 GPa
ਕਟਾਅ ਗੁਣਾਂਕ	30 GPa
ਖੇਪ ਗੁਣਾਂਕ	110 GPa
ਪੋਆਸੋਂ ਅਨੁਪਾਤ	0.37
ਮੋਸ ਕਠੋਰਤਾ	5.5
ਵਿਕਰਸ ਕਠੋਰਤਾ	1760 MPa
ਬ੍ਰਿਨਲ ਕਠੋਰਤਾ	1700 MPa
CAS ਇੰਦਰਾਜ ਸੰਖਿਆ	7440-58-6
ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਆਈਸੋਟੋਪ
	Main article: ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ ਦੇ ਆਇਸੋਟੋਪ
	v; t; e; · r

ਹਾਫ਼ਨੀਅਮ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜਿਹਦਾ Hf ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸੰਖਿਆ ੭੫ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ, ਸਲੇਟੀ ਚਾਂਦੀ ਰੰਗੀ, ਚਹੁਸੰਯੋਜਕੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਧਾਤ ਹੈ ਜੋ ਰਸਾਇਣਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਰਕੋਨੀਅਮ ਵਰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਰਕੋਨੀਅਮ ਦੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੀ ਹੋਂਦ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ੧੮੬੯ ਵਿੱਚ ਦਮਿਤਰੀ ਮੈਂਡਲੀਵ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਨਾਂ Hafnia, "ਕੋਪਨਹੈਗਨ" ਦੀ ਲਾਤੀਨੀ, ਮਗਰੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹਦੀ ਖੋਜ ਹੋਈ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.

ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

[magnet-1] Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.

[1]