ਆਰ. ਪੀ. ਸਿੰਘ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਆਰ ਪੀ ਸਿੰਘ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪੂਰਾ ਨਾਮ
ਰੁਦਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ
ਜਨਮ (1985-12-06) 6 ਦਸੰਬਰ 1985 (ਉਮਰ 38)
Raebareli, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ
ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਅੰਦਾਜ਼Right-handed
ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਅੰਦਾਜ਼Left-arm fast-medium
ਭੂਮਿਕਾBowler
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ
ਪਹਿਲਾ ਟੈਸਟ21 ਜਨਵਰੀ 2006 ਬਨਾਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਆਖ਼ਰੀ ਟੈਸਟ18 ਅਗਸਤ 2011 ਬਨਾਮ ਇੰਗਲੈਂਡ
ਪਹਿਲਾ ਓਡੀਆਈ ਮੈਚ (ਟੋਪੀ 165)4 ਸਤੰਬਰ 2005 ਬਨਾਮ ਜਿੰਬਾਬੇ
ਆਖ਼ਰੀ ਓਡੀਆਈ16 ਸਤੰਬਰ 2011 ਬਨਾਮ ਇੰਗਲੈਂਡ
ਓਡੀਆਈ ਕਮੀਜ਼ ਨੰ.9
ਪਹਿਲਾ ਟੀ20ਆਈ ਮੈਚ (ਟੋਪੀ 13)13 ਸਤੰਬਰ 2007 ਬਨਾਮ ਸਕਾਟਲੈਂਡ
ਆਖ਼ਰੀ ਟੀ20ਆਈ16 ਜੂਨ 2009 ਬਨਾਮ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ
ਘਰੇਲੂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਸਾਲਟੀਮ
2003–2015ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
2007Leicestershire
2008–2010Deccan Chargers
2011Kochi Tuskers Kerala
2012Mumbai Indians
2013Royal Challengers Bangalore
2015–2018Gujarat
2016Rising Pune Supergiants
ਖੇਡ-ਜੀਵਨ ਅੰਕੜੇ
ਪ੍ਰਤਿਯੋਗਤਾ Test ODI FC LA
ਮੈਚ 14 58 94 136
ਦੌੜਾਂ 116 104 922 443
ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ 7.25 10.40 10.13 10.54
100/50 0/0 0/0 0/0 0/0
ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਸਕੋਰ 30 23* 47 35
ਗੇਂਦਾਂ ਪਾਈਆਂ 2,534 2,565 17,192 6,378
ਵਿਕਟਾਂ 40 69 301 190
ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਔਸਤ 42.05 33.95 30.57 28.73
ਇੱਕ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ 5 ਵਿਕਟਾਂ 1 0 12 3
ਇੱਕ ਮੈਚ ਵਿੱਚ 10 ਵਿਕਟਾਂ 0 0 1 0
ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ 5/59 4/35 6/50 5/30
ਕੈਚਾਂ/ਸਟੰਪ 6/– 13/– 35/– 40/–
ਸਰੋਤ: CricketArchive, 28 ਅਕਤੂਬਰ 2017

ਰੁਦਰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ pronunciation </img> pronunciation (ਜਨਮ 6 ਦਸੰਬਰ 1985) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਾਬਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਤੇਜ਼-ਮੱਧਮ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਟੈਸਟ, ਇੱਕ ਦਿਨਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਟਵੰਟੀ20 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਲਈ ਖੇਡਿਆ। [1] ਸਤੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰੂਪਾਂ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। [2]

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2004 ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰ-19 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੌਰਾਨ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 24.75 ਦੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਔਸਤ ਨਾਲ ਅੱਠ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ ਸਨ। [3] ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ [4] ਲਈ ਰਣਜੀ ਟਰਾਫੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 2005 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦੇਖਿਆ। 2015 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਘਰੇਲੂ ਸਰਕਟ ਵਿੱਚ ਯੂਪੀ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਬਦਲਿਆ।

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਆਪਣੇ ਤੀਜੇ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਮੈਚ ਵਿੱਚ, ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦਾ ਮੈਚ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ 196 ਦੌੜਾਂ 'ਤੇ ਆਲ ਆਊਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਕਟ 'ਤੇ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਸਵਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੇ 4 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਕਟਾਂ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੇ 8.5 ਓਵਰ, 2 ਮੇਡਨ, 35 ਦੌੜਾਂ ਅਤੇ 4 ਵਿਕਟਾਂ ਦੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੰਚ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। [5] ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 2006 ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾਬਾਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਦੂਜੇ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਟੈਸਟ ਡੈਬਿਊ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਚ 'ਚ 5 ਵਿਕਟਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਡੈਬਿਊ 'ਤੇ ਮੈਨ ਆਫ ਦਾ ਮੈਚ ਦਾ ਐਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ।[6]

2006 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਲੜੀ ਦੇ ਚੌਥੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਸਿੰਘ ਦੀ 4 ਵਿਕਟਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਲੜੀ ਵਿੱਚ 3-1 ਦੀ ਅਜੇਤੂ ਬੜ੍ਹਤ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦ ਮੈਚ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। [7] ਭਾਰਤ ਨੇ ਸੀਰੀਜ਼ 4-1 ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਲਈ। ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ 11 ਵਨਡੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ 3 ਵਾਰ ਮੈਨ ਆਫ ਦਿ ਮੈਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੌਰੇ ਲਈ ਟੈਸਟ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਲਾਰਡਜ਼ ਵਿਖੇ 5/59 ਦੇ ਸਕੋਰ ਨਾਲ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜ ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। [8] ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਪੰਜ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 31.71 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ ਸੱਤ ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ।[9]

ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸਤੰਬਰ 2007 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 2007 ਆਈਸੀਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [10] ਸਿੰਘ ਪੂਰੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ 7 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 12.66 ਦੌੜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਕਟ ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 12 ਵਿਕਟਾਂ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਟ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ। [11] ਭਾਰਤ ਨੇ ਫਾਈਨਲ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ 12 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਜਿੱਤਿਆ। [12] ਆਰਪੀ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਰਵੋਤਮ ਅੰਕੜੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸੁਪਰ-8 ਪੜਾਅ ਦੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ 4 ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚ 4/13 ਸਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਨੂੰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[13]

ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਿਰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰੋਜ਼ਾ ਘਰੇਲੂ ਸੀਰੀਜ਼ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਹਰ ਸੀਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਅਤੇ ਕੁੱਲ 11 ਵਿਕਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ। [14] [15]

ਅਗਸਤ 2011 ਵਿੱਚ ਆਰਪੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਬਾਕੀ ਦੌਰੇ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜ਼ਹੀਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ 3 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਟੈਸਟ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ[16]

ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੀਰੀਜ਼ ਦਾ ਚੌਥਾ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਖੇਡਿਆ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਓਵਰ ਦੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਚਾਰ ਗੇਂਦਾਂ ਲੈੱਗ ਸਾਈਡ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਸਨ। ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਕਲੱਬ ਦੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਾਂਗ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋ ਕੇ 120 ਹੋ ਗਈ km/h, ਅਤੇ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਸਰ ਇਆਨ ਬੋਥਮ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਸੁਨੀਲ ਗਾਵਸਕਰ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਚੋਣ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਨਫਿਟ ਸੀ। ਹੋਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਐੱਮ.ਐੱਸ. ਧੋਨੀ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਕਾਰਨ ਹੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਘਰੇਲੂ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

2006 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਸਿੰਘ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਟੀਮ ਲੈਸਟਰਸ਼ਾਇਰ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਸਤਖਤ ਵਜੋਂ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨਗੇ। [17] ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖਰਾਬ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਮੁਹਿੰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [18]

ਉਹ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਕੋਚੀ ਟਸਕਰਜ਼ ਲਈ ਖੇਡਦਾ ਹੈ, 2011 ਵਿੱਚ ਡੇਕਨ ਚਾਰਜਰਜ਼ ਤੋਂ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਸਾਈਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦੂਜੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਸਿੰਘ ਬਹੁਤ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਹ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 16 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 23 ਨੇ ਪਰਪਲ ਕੈਪ ਜਿੱਤੀ। [19] ਡੇਕਨ ਚਾਰਜਰਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੀ ਜੇਤੂ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰੀ। [20] ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 2009 ਆਈਸੀਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ। [21]ਉਸ ਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ, 2012 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਇੰਡੀਅਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ $600,000 ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। [22] ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਆਈਪੀਐਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਇਲ ਚੈਲੰਜਰਜ਼ ਬੰਗਲੌਰ ਨੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ 2013 ਵਿੱਚ $400,000 ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। 2014 ਆਈਪੀਐਲ ਨਿਲਾਮੀ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵੇਚਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਮੂਲ ਕੀਮਤ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਉਸਨੇ 2016 ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਰਾਈਜ਼ਿੰਗ ਪੁਣੇ ਸੁਪਰਜਾਇੰਟਸ ਲਈ ਕੁਝ ਮੈਚ ਖੇਡੇ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "R. P. Singh". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  2. "Former India seamer RP Singh retires". ESPNcricinfo. Retrieved 4 September 2018.
  3. "ICC Under-19 World Cup 2004". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  4. "BOWLING IN RANJI TROPHY 2004/05 (ORDERED BY WICKETS)". cricketarchive. Retrieved 17 February 2017.
  5. "Sri Lanka tour of India, 6th ODI: India v Sri Lanka at Rajkot, Nov 9, 2005". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  6. "India tour of Pakistan, 2nd Test: Pakistan v India at Faisalabad, Jan 21–25, 2006". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  7. "India tour of Pakistan, 4th ODI: Pakistan v India at Multan, Feb 16, 2006". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  8. "India tour of Ireland, England and Scotland, 1st Test: England v India at Lord's, Jul 19–23, 2007". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  9. "NatWest Series [India in England], 2007 / Records / Most wickets". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  10. "ICC WORLD TWENTY20, 2007 – India Squad / Players". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  11. "ICC World Twenty20, 2007 / Records / Most wickets". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  12. "ICC WORLD TWENTY20 2007 – Results". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  13. "ICC World Twenty20, 24th Match, Group E: South Africa v India at Durban, Sep 20, 2007". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  14. "Records / Australia in India ODI Series, 2007/08 / Most wickets". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  15. "Records / Pakistan in India ODI Series, 2007/08 / Most wickets". ESPNcricinfo. Retrieved 18 February 2017.
  16. "India's Zaheer Khan ruled out of England series with ankle injury". The Guardian. London. 7 August 2011. Retrieved 7 August 2011.
  17. "Leicestershire sign left-armer Singh". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  18. "Foxes eye replacement for Singh". BBC Sport. Retrieved 17 February 2017.
  19. "Indian Premier League 2009 – Records – Most wickets". ESPNcricinfo. Retrieved 17 February 2017.
  20. "Indian Premier League, Final: Royal Challengers Bangalore v Deccan Chargers at Johannesburg, May 24, 2009".
  21. "Indian squad for the World T20". Retrieved 2009-06-03.
  22. "IPL Auction 2012". Retrieved 4 February 2012.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]