ਟਿੱਕਾ (ਭੋਜਨ)

ਟਿੱਕਾ ਇੱਕ ਪਕਵਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸ ਜਾਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਬੇਬੀਲੋਨ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 'ਟਿੱਕਾ' ਸ਼ਬਦ ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[1]^[2] ਇਹ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀਨੇਟ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਤੰਦੂਰ ਵਿੱਚ ਪਕਾਉਣ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟਿੱਕਾ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।

ਵ੍ਯੁਪਦੇਸ਼[ਸੋਧੋ]

ਟਿੱਕਾ ਇੱਕ ਚਘਾਤਈ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ-ਉਰਦੂ ਸ਼ਬਦ ਮਸਾਲਾ-ਖੁਦ ਅਰਬੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਆਏ ਸੰਯੁਕਤ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।^[1]^[2] ਚਘਾਤਾਈ ਸ਼ਬਦ ਟਿੱਕਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੁਰਕੀ ਸ਼ਬਦ ਟਿੱਕੂ ਦੀ ਵਿਉਤਪੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਟੁਕੜਾ" ਜਾਂ "ਚੰਕ"।^[3]^[4]

ਮੂਲ[ਸੋਧੋ]

ਪਕਵਾਨ ਦਾ ਸਹੀ ਮੂਲ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ. ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਮੀਟ ਲਈ ਪਕਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਸਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਟਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 1700 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਬਾਬਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਿਊਨੀਫਾਰਮ ਗੋਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਸਿਹਰਾ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[5] ਮੁਗ਼ਲ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੁਗਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ "ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਮਾਸ ਦੇ ਹੱਡੀ ਰਹਿਤ ਟੁਕੜੇ" ਨੂੰ ਟਿੱਕਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ।^[6]

ਪਕਵਾਨ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਮਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਦੋਵੇਂ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਡਿਸ਼ ਨੂੰ " ਮਸਾਲੇ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀਨੇਟ ਕੀਤੇ ਮੀਟ ਜਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਡਿਸ਼" ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[7]

ਤਿਆਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਟਿੱਕਾ ਵਿੱਚ ਮਾਸ ਦੇ ਹੱਡੀ ਰਹਿਤ ਟੁਕੜੇ ਜਾਂ ਪਨੀਰ ਵਰਗੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਵਿਕਲਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਦਹੀਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਟਿਕ ਦੁਆਰਾ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[3] ਇਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੰਦੂਰ ਵਿੱਚ ਪਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁੱਕਾ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[3]

ਫਰਕ[ਸੋਧੋ]

ਭਾਰਤੀ-ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੀਆਂ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਟਿੱਕਾ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਪੱਛਮੀ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਿਕਨ ਟਿੱਕਾ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਪੇਸ਼ਲ ਸਲਾਦ ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਅੰਤਰ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਰੈਗੂਲਰ ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਕਸੀਕਨ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੇ ਪਕਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਟਿੱਕਾ ਮਸਾਲਾ ਬੁਰੀਟੋਸ ਵਰਗੇ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਪਕਵਾਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸਮੱਗਰੀ ਵਜੋਂ ਚਿਕਨ ਜਾਂ ਪਨੀਰ ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।^[8]

ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ[ਸੋਧੋ]

ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ[ਸੋਧੋ]

1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰੇਲ ਸੈਂਡਵਿਚ ਵਿੱਚ ਚਿਕਨ ਟਿੱਕਾ ਇੱਕ ਪਸੰਦੀਦਾ ਫਿਲਿੰਗ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।^[9]

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ[ਸੋਧੋ]

ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ 670 ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਟ੍ਰੀਟ ਫੂਡ ਤਰਜੀਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇ ਨਾਲ। 17 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਸੰਦੀਦਾ ਸਟ੍ਰੀਟ ਫੂਡਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ, ਚਿਕਨ ਟਿੱਕਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸੈਲਾਨੀ ਹਲਕੇ ਸੁਆਦ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਸਵੱਛਤਾ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।^[10]

2018 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਾਲੇ ਪਕਵਾਨ ਪਰੋਸ ਦਿੱਤੇ। ^[11] ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਪਤਾਨ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਧੋਨੀ ਦਾ ਟਿੱਕਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚਿਕਨ ਟਿੱਕਾ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਸਟ੍ਰੇਟ ਡਰਾਈਵ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਪਤਾਨ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।^[11]

ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ[ਸੋਧੋ]

ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ[ਸੋਧੋ]

ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ-ਲਾਈਫ 1-2 ਦਿਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੋਡੀਫਾਈਡ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਪੈਕੇਜਿੰਗ (MAP) ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ 28 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।^[12] ਵੈਕਿਊਮ ਪੈਕਜਿੰਗ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਟੋਰੇਜ ਦੌਰਾਨ ਰਸਾਇਣਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ, ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਦੀ ਰੈਫ੍ਰਿਜਰੇਟਿਡ ਸ਼ੈਲਫ-ਲਾਈਫ ਨੂੰ 40 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।^[13]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

↑ ^1.0 ^1.1 Maher, John C. (25 January 2022). Language Communities in Japan (in English). Oxford University Press. p. 126. ISBN 978-0-19-885661-0. Garamu masara (Eng. 'garam masala', originally Hindi-Urdu 'hot spices'), the term for a mixture of rika yamashita.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "Maher2022" defined multiple times with different content
↑ ^2.0 ^2.1 Kiaer, Jieun (2018). Translingual words : an East Asian lexical encounter with English. Milton: Routledge. p. 8. ISBN 978-1-351-10946-8. OCLC 1076808280. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":5" defined multiple times with different content
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 Ayto, John. (2012). The diner's dictionary : word origins of food & drink. Ayto, John., Ayto, John. (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 371. ISBN 978-0-19-174443-3. OCLC 840919592. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
↑ Davidson, Alan, 1924-2003 (2014). The Oxford companion to food. Jaine, Tom,, Vannithone, Soun (3rd ed.). New York, NY. ISBN 978-0-19-967733-7. OCLC 890807357.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
↑ A postcolonial people : South Asians in Britain. Ali, N. (Nasreen), 1969–, Kalra, Virinder S., Sayyid, S. (Salman). London: Hurst & Co. 2006. p. 62. ISBN 1-85065-796-3. OCLC 70208358.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)
↑ Indigenous culture, education and globalization : critical perspectives from Asia. Xing, Jun,, Ng, Pak-sheung. Heidelberg. 23 October 2015. p. 130. ISBN 978-3-662-48159-2. OCLC 926915075.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: others (link)
↑ Concise Oxford English dictionary. Stevenson, Angus., Waite, Maurice. (12th ed.). Oxford: Oxford University Press. 2011. p. 1508. ISBN 978-0-19-960108-0. OCLC 692291307.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)
↑ Tanyeri, D (September 2018). "Fast-Casual Indian". Restaurant Development + Design. pp. 18–21.
↑ James, A. (2013). Food, Health and Identity. Taylor & Francis. p. 71.
↑ Gupta, Vikas; Khanna, Kavita; Gupta, Raj Kumar (1 January 2019). "Preferential analysis of street food amongst the foreign tourists: a case of Delhi region". International Journal of Tourism Cities. 6 (3): 511–528. doi:10.1108/IJTC-07-2018-0054. ISSN 2056-5607.
↑ ^11.0 ^11.1 Tahseen, I. (11 May 2018). "Virat chicken tikka ya Afridi kebab?". The Times of India.
↑ Sharma, M. (June 2016). "Shelf Life Enhancement of Paneer tikka by Modified Atmospheric Packaging". Journal of Pure and Applied Microbiology. 10 (2): 1415–1420.
↑ Ahuja, Kunal K.; Goyal, G. K. (June 2013). "Combined effect of vacuum packaging and refrigerated storage on the chemical quality of paneer tikka". Journal of Food Science and Technology (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 50 (3): 620–623. doi:10.1007/s13197-012-0688-x. ISSN 0022-1155. PMC 3602555. PMID 24425964.

[Maher2022-1] 1.0 ^1.1 Maher, John C. (25 January 2022). Language Communities in Japan (in English). Oxford University Press. p. 126. ISBN 978-0-19-885661-0. Garamu masara (Eng. 'garam masala', originally Hindi-Urdu 'hot spices'), the term for a mixture of rika yamashita.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "Maher2022" defined multiple times with different content

[:5-2] 2.0 ^2.1 Kiaer, Jieun (2018). Translingual words : an East Asian lexical encounter with English. Milton: Routledge. p. 8. ISBN 978-1-351-10946-8. OCLC 1076808280. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":5" defined multiple times with different content

[:2-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 Ayto, John. (2012). The diner's dictionary : word origins of food & drink. Ayto, John., Ayto, John. (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 371. ISBN 978-0-19-174443-3. OCLC 840919592. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content

[:3-4] Davidson, Alan, 1924-2003 (2014). The Oxford companion to food. Jaine, Tom,, Vannithone, Soun (3rd ed.). New York, NY. ISBN 978-0-19-967733-7. OCLC 890807357.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)

[:4-5] A postcolonial people : South Asians in Britain. Ali, N. (Nasreen), 1969–, Kalra, Virinder S., Sayyid, S. (Salman). London: Hurst & Co. 2006. p. 62. ISBN 1-85065-796-3. OCLC 70208358.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)

[:0-6] Indigenous culture, education and globalization : critical perspectives from Asia. Xing, Jun,, Ng, Pak-sheung. Heidelberg. 23 October 2015. p. 130. ISBN 978-3-662-48159-2. OCLC 926915075.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link) CS1 maint: others (link)

[:1-7] Concise Oxford English dictionary. Stevenson, Angus., Waite, Maurice. (12th ed.). Oxford: Oxford University Press. 2011. p. 1508. ISBN 978-0-19-960108-0. OCLC 692291307.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)

[8] Tanyeri, D (September 2018). "Fast-Casual Indian". Restaurant Development + Design. pp. 18–21.

[9] James, A. (2013). Food, Health and Identity. Taylor & Francis. p. 71.

[10] Gupta, Vikas; Khanna, Kavita; Gupta, Raj Kumar (1 January 2019). "Preferential analysis of street food amongst the foreign tourists: a case of Delhi region". International Journal of Tourism Cities. 6 (3): 511–528. doi:10.1108/IJTC-07-2018-0054. ISSN 2056-5607.

[:7-11] 11.0 ^11.1 Tahseen, I. (11 May 2018). "Virat chicken tikka ya Afridi kebab?". The Times of India.

[12] Sharma, M. (June 2016). "Shelf Life Enhancement of Paneer tikka by Modified Atmospheric Packaging". Journal of Pure and Applied Microbiology. 10 (2): 1415–1420.

[:8-13] Ahuja, Kunal K.; Goyal, G. K. (June 2013). "Combined effect of vacuum packaging and refrigerated storage on the chemical quality of paneer tikka". Journal of Food Science and Technology (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 50 (3): 620–623. doi:10.1007/s13197-012-0688-x. ISSN 0022-1155. PMC 3602555. PMID 24425964.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]