ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ
| ਲੀਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ | |
|---|---|
| ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਬਾਹਰਲੇ ਸਰੋਤ | |
 ਲੀਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਰੋਗੀ ਦਾ ਪੇਟ | |
| ਆਈ.ਸੀ.ਡੀ. (ICD)-10 | K70.3, K71.7, K74 |
| ਆਈ.ਸੀ.ਡੀ. (ICD)-9 | 571 |
| ਰੋਗ ਡੇਟਾਬੇਸ (DiseasesDB) | 2729 |
| ਮੈੱਡਲਾਈਨ ਪਲੱਸ (MedlinePlus) | 000255 |
| ਈ-ਮੈਡੀਸਨ (eMedicine) | med/3183 radio/175 |
| MeSH | D008103 |
ਲੀਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਜਿਗਰ ਦੀ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜਿਗਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਰੋਗ ਹੈ। ਇਸ ਰੋਗ ਵਿੱਚ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਤੇ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਤੇ (ਮਰੰਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ) ਫਾਇਬਰ ਤੰਤੂਆਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1][2][3] ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਣਾਵਟ ਵੀ ਗ਼ੈਰ-ਮਾਮੂਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਪੋਰਟਲ ਹਾਇਪਰਟੈਂਸ਼ਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲਿਵਰ ਦੀ ਰਚਨਾ
[ਸੋਧੋ]ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ ਕਿ ਜਿਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਸ਼ਟ ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲਈ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਥੇ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸਹੀ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੀਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਜਿਹਨਾਂ ਕਦੇ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਹੋਰ ਨਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਰੋਗ ਹੁੰਦਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਰੋਗ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਜਾਂ ਸੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਰੋਗੀ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਲੱਛਣ
[ਸੋਧੋ]ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੰਭਵ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੱਛਣ ਜਾਂ ਤਾਂ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਨਤੀਜਾ ਜਾਂ ਹੈਪੇਟਿਕ ਪੋਰਟਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ) ਵਿਚ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿਚ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵਧੇ ਹੋਏ ਦਬਾਅ ਲਈ ਸੈਕੰਡਰੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਗੈਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਈਂ ਅਸੰਬੰਧਿਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ, ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। []]ਜਿਗਰ ਦਾ ਸਿਰੋਸਿਸ ਇਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਲਾਰਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਨ ਲਈ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਕਾਫ਼ੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉੱਨਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜਿਗਰ ਦਾ ਰੋਗ
[ਸੋਧੋ]ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਜਿਗਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਹਨ:
- ਸਪਾਈਡਰ ਐਂਜੀਓਮੈਟਾ ਜਾਂ ਮੱਕੜੀ ਨੇਵੀ ਨਾੜੀ ਦੇ ਜਖਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਕੇਂਦਰੀ ਧਮਣੀਕੋਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਇਸ ਲਈ "ਮੱਕੜੀ" ਨਾਮ) ਅਤੇ ਐਸਟ੍ਰਾਡਿਓਲ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਮੱਕੜੀ ਦਾ ਐਂਜੀਓਮਾਟਾ ਲਗਭਗ 1/3 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਪਾਮਾਰ ਇਰੀਥੀਮਾ ਤੱਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਹਾਇਪੋਥੇਨਰ ਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ 'ਤੇ ਖਜੂਰਾਂ ਦਾ ਇਕ ਲਾਲ ਰੰਗ ਹੈ ਜੋ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹਨ।
- ਗਾਇਨੀਕੋਮਸਟਿਆ, ਜਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਜੋ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਐਸਟ੍ਰਾਡਿਓਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 2/3 ਤਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੀ ਚਰਬੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ।
- ਹਾਈਪੋਗੋਨਾਡਿਜ਼ਮ, ਮਰਦ ਸੈਕਸ ਹਾਰਮੋਨਸ ਵਿੱਚ ਕਮੀ, ਨਪੁੰਸਕਤਾ, ਬਾਂਝਪਨ, ਜਿਨਸੀ ਡ੍ਰਾਇਵ ਦਾ ਘਾਟਾ, ਅਤੇ ਟੈਸਟੀਕੂਲਰ ਐਟ੍ਰੋਫੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਗੋਨਾਡਲ ਦੀ ਸੱਟ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਈਪੋਥਲੇਮਿਕ / ਪੀਟੁਟਰੀ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੇ ਦਬਾਅ ਜਾਂ ਹਾਈਪੋਗੋਨਾਡਿਜ਼ਮ ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਹੀਮੋਕ੍ਰੋਮੇਟੋਸਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਰੋਸਿਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
- ਜਿਗਰ ਦਾ ਅਕਾਰ ਵੱਡਾ, ਆਮ, ਜਾਂ ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੰਗੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਐਸੀਟਾਈਟਸ, ਪੈਰੀਟੋਨਲ ਪੇਟ (ਪੇਟ ਵਿਚਲੀ ਜਗ੍ਹਾ) ਵਿਚ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, "ਸਪਸ਼ਟ ਗੰਦਗੀ" ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਟ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਫੈਟਰ ਹੇਪੇਟਿਕਸ ਇਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਹ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੈ ਜੋ ਡਾਈਮੇਥਾਈਲ ਸਲਫਾਈਡ ਦੇ ਵਧਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੈ।
- ਪੀਲੀਆ, ਜਾਂ ਆਈਕਟਰਸ ਬਿਲੀਰੂਬਿਨ (ਘੱਟੋ ਘੱਟ 2-3 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ / ਡੀਐਲ ਜਾਂ 30 ਐਮਓਲ / ਐਲ) ਦੇ ਕਾਰਨ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਲੇਸਦਾਰ ਝਿੱਲੀ ਦਾ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਚਿੱਟਾ ਰੰਗ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਸ਼ਾਬ ਵੀ ਹਨੇਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਰਟਲ ਵੇਨਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਸਪਲੇਨੋਮੈਗੀ (ਤਿੱਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ) 35% ਤੋਂ 50% ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਠੋਡੀ ਦੇ ਕਿਸਮ ,ਭੁੱਖ ਪੇਟ ਅਤੇ ਠੋਡੀ (ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੋਰਟਾਕਾਵਲ ਐਨਾਸਟੋਮੋਸਿਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਵਿੱਚ ਜਰਾਸੀਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਟ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਟਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੈਰੀਸੀਅਲ ਫਟਣਾ ਅਕਸਰ ਗੰਭੀਰ ਖੂਨ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਕੈਪਟ ਮੈਡੀਸਾ ਪੇਰੀਐਮਬਿਲਿਕਲ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੇਤਲੀ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਪੋਰਟਲ ਵੇਨਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਖੂਨ ਪੈਰੀਮੀਬਿਲਕਲ ਨਾੜੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਇਕ ਨਮੂਨਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੇਡੂਸਾ ਦੇ ਸਿਰ ਵਰਗਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੋਰਟਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਪੈਰੀਮਬਿਲਿਕ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਦੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕ੍ਰੁਏਵਿਲਹੀਅਰ-ਬਾਉਮਗਰਟੇਨ ਬ੍ਰਿਟ ਐਪੀਗੈਸਟ੍ਰਿਕ ਖੇਤਰ (ਸਟੈਥੋਸਕੋਪ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂਚ ਕਰਨ 'ਤੇ) ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ ਇਕ ਨਾਸੂਰ ਹੈ।
ਅਣਚਾਹੇ ਕਾਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦ। ਇਹ ਗੈਰ-ਜਿਗਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਨਹੁੰ ਬਦਲਾਅ
- ਮਿਰੱਕੇ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ - ਜੋੜੀ ਵਾਲੇ ਖਿਤਿਜੀ ਬੈਂਡ ਹਾਈਪੋਅਲਬੂਮੀਨੀਮੀਆ (ਐਲਬਿinਮਿਨ ਦਾ ਨਾਕਾਫੀ ਉਤਪਾਦਨ) ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਆਮ ਰੰਗ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਟੈਰੀ ਦੇ ਨਹੁੰ - ਨੇਲ ਪਲੇਟ ਦੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸੇ ਦੂਰੀ ਦੇ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਲਾਲ ਨਾਲ ਚਿੱਟੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਈਪੋਲਾਬੂਮੀਨੇਮੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ।
- ਕਲੱਬਿੰਗ - ਨੇਲ ਪਲੇਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰੌਕਸਮਲ ਨੇਲ ਫੋਲਡ> 180 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਣ। ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਸ਼ਰਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਹਾਈਪਰਟ੍ਰੋਫਿਕ ਓਸਟਿਓਆਰਥਰੋਪੈਥੀ। ਲੰਬੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪੈਰੀਓਸਟੇਟਿਸ ਜੋ ਕਾਫ਼ੀ ਦਰਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ. ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਡੁਪੂਏਟਰਨ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ। ਪਾਮਾਰ ਫਾਸੀਆ (ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਹਥੇਲੀ 'ਤੇ ਟਿਸ਼ੂ) ਸੰਘਣੇ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਛੋਟਾ ਹੋਣਾ ਜੋ ਕਿ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਮੋੜ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਨੂੰ ਜਨਮਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਬਰੋਬਲਾਸਟਿਕ ਪ੍ਰਸਾਰ (ਵਾਧਾ ਵਾਧਾ) ਅਤੇ ਬੇਅਰਾਮੀ ਨਾਲ ਕੋਲੇਜਨ ਜਮ੍ਹਾ ਦੇ ਕਾਰਨ। ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਆਮ ਹੈ (ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ 33%)।
- ਹੋਰ। ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਕਾਵਟ, ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੋਣਾ, ਭਾਰ ਘਟਾਣਾ।
ਉੱਨਤ ਬਿਮਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਝੁਲਸਣ ਅਤੇ ਖੂਨ ਵਗਣਾ, ਜੰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੇ ਘੱਟ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ।
- ਹੈਪੇਟਿਕ ਐਨਸੇਫੈਲੋਪੈਥੀ - ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮੋਨੀਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਦਾਰਥ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਿਗਰ ਦੁਆਰਾ ਖੂਨ ਤੋਂ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਦਿੱਖ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ, ਭੁੱਲਣ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕਤਾ। ਇਕ ਕਲਾਸਿਕ ਸਰੀਰਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਦੁਪਿਹਰੇ ਅਸੈਂਕਰੋਨਸ ਫਲੈਪਿੰਗ, ਫੈਲਾਏ ਹੋਏ ਹੱਥਾਂ ਦਾ ਫੁੱਟਣਾ।
- ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਦੇ ਘੱਟ ਪਾਚਕਤਾ ਕਾਰਨ ਦਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ।
- ਗੰਭੀਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਸੱਟ (ਖ਼ਾਸਕਰ ਹੈਪੇਟੋਰੇਨਲ ਸਿੰਡਰੋਮ)
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕੈਚੇਸੀਆ
ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਰਟਲ ਵੇਨਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਸਪਲੇਨੋਮੈਗੀ (ਤਿੱਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਵਾਧਾ) 35% ਤੋਂ 50% ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਠੋਡੀ ਦੇ ਕਿਸਮ ,ਭੁੱਖ ਪੇਟ ਅਤੇ ਠੋਡੀ (ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੋਰਟਾਕਾਵਲ ਐਨਾਸਟੋਮੋਸਿਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਵਿੱਚ ਜਰਾਸੀਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਟ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਟਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੈਰੀਸੀਅਲ ਫਟਣਾ ਅਕਸਰ ਗੰਭੀਰ ਖੂਨ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਕੈਪਟ ਮੈਡੀਸਾ ਪੇਰੀਐਮਬਿਲਿਕਲ ਜਮਾਂਦਰੂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪੇਤਲੀ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਪੋਰਟਲ ਵੇਨਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਖੂਨ ਪੈਰੀਮੀਬਿਲਕਲ ਨਾੜੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਇਕ ਨਮੂਨਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੇਡੂਸਾ ਦੇ ਸਿਰ ਵਰਗਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਪੋਰਟਲ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੋਰਟਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਪੈਰੀਮਬਿਲਿਕ ਨਾੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਦੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕ੍ਰੁਏਵਿਲਹੀਅਰ-ਬਾਉਮਗਰਟੇਨ ਬ੍ਰਿਟ ਐਪੀਗੈਸਟ੍ਰਿਕ ਖੇਤਰ (ਸਟੈਥੋਸਕੋਪ ਦੁਆਰਾ ਜਾਂਚ ਕਰਨ 'ਤੇ) ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ ਇਕ ਨਾਸੂਰ ਹੈ।
ਅਣਚਾਹੇ ਕਾਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਸਿਰੋਸਿਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦ। ਇਹ ਗੈਰ-ਜਿਗਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਨਹੁੰ ਬਦਲਾਅ
- ਮਿਰੱਕੇ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ - ਜੋੜੀ ਵਾਲੇ ਖਿਤਿਜੀ ਬੈਂਡ ਹਾਈਪੋਅਲਬੂਮੀਨੀਮੀਆ (ਐਲਬਿinਮਿਨ ਦਾ ਨਾਕਾਫੀ ਉਤਪਾਦਨ) ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਆਮ ਰੰਗ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਟੈਰੀ ਦੇ ਨਹੁੰ - ਨੇਲ ਪਲੇਟ ਦੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸੇ ਦੂਰੀ ਦੇ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਲਾਲ ਨਾਲ ਚਿੱਟੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਈਪੋਲਾਬੂਮੀਨੇਮੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ।
- ਕਲੱਬਿੰਗ - ਨੇਲ ਪਲੇਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰੌਕਸਮਲ ਨੇਲ ਫੋਲਡ> 180 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਣ। ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਸ਼ਰਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਹਾਈਪਰਟ੍ਰੋਫਿਕ ਓਸਟਿਓਆਰਥਰੋਪੈਥੀ। ਲੰਬੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪੈਰੀਓਸਟੇਟਿਸ ਜੋ ਕਾਫ਼ੀ ਦਰਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ. ਇਹ ਸਿਰੋਸਿਸ ਲਈ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਡੁਪੂਏਟਰਨ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ। ਪਾਮਾਰ ਫਾਸੀਆ (ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਹਥੇਲੀ 'ਤੇ ਟਿਸ਼ੂ) ਸੰਘਣੇ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਛੋਟਾ ਹੋਣਾ ਜੋ ਕਿ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਮੋੜ ਦੇ ਵਿਗਾੜ ਨੂੰ ਜਨਮਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਬਰੋਬਲਾਸਟਿਕ ਪ੍ਰਸਾਰ (ਵਾਧਾ ਵਾਧਾ) ਅਤੇ ਬੇਅਰਾਮੀ ਨਾਲ ਕੋਲੇਜਨ ਜਮ੍ਹਾ ਦੇ ਕਾਰਨ। ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਆਮ ਹੈ (ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ 33%)।
- ਹੋਰ। ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਕਾਵਟ, ਭੁੱਖ ਘੱਟ ਹੋਣਾ, ਭਾਰ ਘਟਾਣਾ।
ਉੱਨਤ ਬਿਮਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਝੁਲਸਣ ਅਤੇ ਖੂਨ ਵਗਣਾ, ਜੰਮਣ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੇ ਘੱਟ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ।
- ਹੈਪੇਟਿਕ ਐਨਸੇਫੈਲੋਪੈਥੀ - ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮੋਨੀਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਦਾਰਥ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਿਗਰ ਦੁਆਰਾ ਖੂਨ ਤੋਂ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਦਿੱਖ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ, ਭੁੱਲਣ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ, ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਜਾਂ ਮਾਨਸਿਕਤਾ। ਇਕ ਕਲਾਸਿਕ ਸਰੀਰਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਤਾਰੇ ਹਨ, ਦੁਪਿਹਰੇ ਅਸੈਂਕਰੋਨਸ ਫਲੈਪਿੰਗ, ਫੈਲਾਏ ਹੋਏ ਹੱਥਾਂ ਦਾ ਫੁੱਟਣਾ।
- ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਦੇ ਘੱਟ ਪਾਚਕਤਾ ਕਾਰਨ ਦਵਾਈ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ।
- ਗੰਭੀਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਸੱਟ (ਖ਼ਾਸਕਰ ਹੈਪੇਟੋਰੇਨਲ ਸਿੰਡਰੋਮ)
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਕੈਚੇਸੀਆ
ਲੱਛਣ
[ਸੋਧੋ]ਲਿਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।[4]
- ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ।
- ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ।
- ਹਰ ਵੇਲੇ ਥੱਕੇ-ਥੱਕੇ ਰਹਿਣਾ।
- ਭਾਰ ਘੱਟ ਜਾਣਾ।
- ਉਲਟੀ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਉਲਟੀ ਆਉਣ ਦੀ ਹਾਜ਼ਤ ਹੋਣੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Cirrhosis – MayoClinic.com".
- ↑ "Liver Cirrhosis". Review of Pathology of the Liver.
- ↑ "Pathology Education: Gastrointestinal". Archived from the original on 2010-06-15. Retrieved 2014-05-04.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Li CP, Lee FY, Hwang SJ; et al. (1999). "Spider angiomas in patients with liver cirrhosis: role of alcoholism and impaired liver function". Scand. J. Gastroenterol. 34 (5): 520–3. doi:10.1080/003655299750026272. PMID 10423070.
{{cite journal}}: Explicit use of et al. in:|author=(help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)