ਕਰਮ ਸਿੰਘ
ਸੂਬੇਦਾਰ ਅਤੇ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ, ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਡਲ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਸਹਿਣਾ, ਬਰਨਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ | 15 ਸਤੰਬਰ 1915
ਮੌਤ | 20 ਜਨਵਰੀ 1993 ਸਹਿਣਾ, ਬਰਨਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ | (ਉਮਰ 77)
ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ | ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਭਾਰਤ |
ਸੇਵਾ/ | ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ |
ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਲ | 1941–1969 |
ਰੈਂਕ | ਸੂਬੇਦਾਰ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ |
ਸੇਵਾ ਨੰਬਰ | 22356 (enlisted)[1] JC-6415 (ਜੂਨੀਅਰ ਕਮਿਸ਼ਨਡ ਅਧਿਕਾਰੀ)[2] |
ਯੂਨਿਟ | ਪਹਿਲੀ ਬਟਾਲੀਅਨ (1 ਸਿੱਖ) |
ਲੜਾਈਆਂ/ਜੰਗਾਂ | ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗ (1947-1948) |
ਇਨਾਮ | ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਡਲ |
ਸੂਬੇਦਾਰ ਅਤੇ ਆਨਰੇਰੀ ਕੈਪਟਨ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਪੀਵੀਸੀ, ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਡਲ (15 ਸਤੰਬਰ 1915) – 20 ਜਨਵਰੀ 1993), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਪਾਹੀ, ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ,[3] ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਸਿੰਘ 1941 ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਬਰਮਾ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, 1944 ਵਿੱਚ ਐਡਮਿਨ ਬਾਕਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਲਈ ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਡਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1947 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੜਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਤਿਥਵਾਲ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਰਿਛਮਾਰ ਗਲੀ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਫਾਰਵਰਡ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ 1947 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਪੰਜ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੂਬੇਦਾਰ ਦੇ ਰੈਂਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ, ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 1969 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੂੰ ਆਨਰੇਰੀ ਕਪਤਾਨ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਸਤੰਬਰ 1915 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਸਹਿਣਾ, ਬਰਨਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ, ਪੰਜਾਬ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੱਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਉੱਤਮ ਸਿੰਘ, ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਸਨ। ਸਿੰਘ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਬਣਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।[4] ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1941 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ।[5]
ਫੌਜੀ ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]15 ਸਤੰਬਰ 1941 ਨੂੰ ਉਹ ਸਿੱਖ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਬਰਮਾ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਐਡਮਿਨ ਬਾਕਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਆਚਰਣ ਅਤੇ ਦਲੇਰੀ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਮਿਲਟਰੀ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਇੱਕ ਜਵਾਨ, ਯੁੱਧ-ਸਜਾਏ ਸਿਪਾਹੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਸਾਥੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[4] ਉਹ 1947 ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਪੰਜ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[3]
1947 ਦੀ ਜੰਗ
[ਸੋਧੋ]1947 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਰਿਆਸਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ।[7] ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪਸ਼ਤੂਨ ਕਬਾਇਲੀ ਮਿਲੀਸ਼ੀਆ ਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਲਿਆ, ਤਿਥਵਾਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[8] ਉਹ ਪਿੰਡ, ਕੁਪਵਾੜਾ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤਰਨ ਰੇਖਾ ' ਤੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਭਾਰਤ ਲਈ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਿੰਦੂ ਸੀ।[9]
23 ਮਈ 1948 ਨੂੰ, ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਤੋਂ ਤਿਥਵਾਲ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜਾਂ, ਹਮਲੇ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ, ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਟਿਥਵਾਲ ਰਿਜ ਵੱਲ ਆਪਣੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਈਆਂ।[10]
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਿਥਵਾਲ ਵਿਖੇ ਲੜਾਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਭਜਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ, 13 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਟਿਥਵਾਲ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਰਿਛਮਾਰ ਗਲੀ ਅਤੇ ਟਿਠਵਾਲ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਨਸਤਾਚੂਰ ਦੱਰੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।[10] ਰਿਛਮਾਰ ਗਲੀ ਵਿਖੇ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ, ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ[lower-alpha 1] ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਫਾਰਵਰਡ ਪੋਸਟ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।[10]
ਭਾਵੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਪਰ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਅਸਲਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਅਸੰਭਵ ਸੀ। ਇਕ ਹੋਰ ਸਿਪਾਹੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਹ ਦੋ ਜ਼ਖਮੀ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਆਇਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਖੁਦ ਜ਼ਖਮੀ ਸੀ। ਭਾਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਗਰਨੇਡ ਸੁੱਟਦੇ ਹੋਏ, ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਦੋਹਾਂ ਹੱਥਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਵਾਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸਨੇ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਖਾਈ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਫੜਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।[10]
ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ, ਦੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਏ; ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖਾਈ ਵਿੱਚੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੇਓਨਟ ਨਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੌਸਲਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਫਿਰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਈਆਂ, ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ।[10]
ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ
[ਸੋਧੋ]21 ਜੂਨ 1950 ਨੂੰ, ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਗਜ਼ਟਿਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਵਾਲਾ ਪੜ੍ਹਿਆ:
23 ਮਈ 1948 ਨੂੰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਟਿਥਵਾਲ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤਾਰੀਖ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੇ ਰਿਚਮਾਰ ਗਲੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਟਿਥਵਾਲ 'ਤੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। 13 ਅਕਤੂਬਰ 1948 ਨੂੰ, ਈਦ-ਉਲ-ਅਧਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੇ ਰਿਚਮਾਰ ਗਲੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਤਿਥਵਾਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ। ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਰਿਚਮਾਰ ਗਲੀ ਵਿਖੇ ਇਕ ਸੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੇ ਤੋਪਾਂ ਅਤੇ ਮੋਰਟਾਰ ਦੀ ਭਾਰੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਅੱਗ ਇੰਨੀ ਸਟੀਕ ਸੀ ਕਿ ਪਲਟੂਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਇਕ ਵੀ ਬੰਕਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਸੀ। ਸੰਚਾਰ ਖਾਈ ਅੰਦਰ ਆ ਗਈ। ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ, ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਬੰਕਰ ਤੋਂ ਬੰਕਰ ਤੱਕ ਗਿਆ, ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਲੜਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਅੱਠ ਵੱਖਰੇ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਅਜਿਹੇ ਇੱਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਪਲਟੂਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਜਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਤੁਰੰਤ, ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਕਰਮ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਕੁਝ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਨੂੰ ਬੇਓਨਟ ਦੁਆਰਾ ਰਵਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਘਿਰੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਨਿਡਰ ਆਗੂ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ। ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਉਸਨੂੰ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਅੱਗ ਜਾਂ Hardship ਉਸਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਸੀ।
— Gazette Notification: 2 Pres/50, 21.6.50, [11]
10 ਜਨਵਰੀ 1957 ਨੂੰ, ਹੁਣ ਇੱਕ ਹੌਲਦਾਰ (ਸਾਰਜੈਂਟ), ਸਿੰਘ ਨੂੰ JC-6415 ਦੇ ਸਰਵਿਸ ਨੰਬਰ ਨਾਲ ਜਮਾਂਦਾਰ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤ ਨਾਇਬ ਸੂਬੇਦਾਰ) ਦੇ ਜੂਨੀਅਰ ਕਮਿਸ਼ਨਡ ਅਫਸਰ (JCO) ਰੈਂਕ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2] ਉਹ 1 ਮਾਰਚ 1964 ਨੂੰ ਸੂਬੇਦਾਰ ਬਣ ਗਿਆ,[12] ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੂਬੇਦਾਰ-ਮੇਜਰ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 26 ਜਨਵਰੀ 1969 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਪਤਾਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਆਨਰੇਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮਿਲਿਆ।[13] ਸਿੰਘ ਸਤੰਬਰ 1969 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ।[5] ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡੇ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਸਿੰਘ 20 ਜਨਵਰੀ 1993 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਪਤਨੀ ਗੁਰਦਿਆਲ ਕੌਰ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਛੱਡ ਗਏ ਸਨ।[3]
ਹੋਰ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਉੱਦਮ, ਨੇ ਪੀਵੀਸੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੰਦਰਾਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਟੈਂਕਰਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਟੈਂਕਰ ਐਮਟੀ ਲਾਂਸ ਨਾਇਕ ਕਰਮ ਸਿੰਘ, ਪੀਵੀਸੀ 30 ਜੁਲਾਈ 1984 ਨੂੰ ਐਸਸੀਆਈ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਪੜਾਅਵਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 25 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।[14] ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਵੀ ਬਣਾਈ।[5]
ਨੋਟਸ
[ਸੋਧੋ]- ਫੁਟਨੋਟ
- ↑ Lance naik is equivalent to lance corporal.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Cardozo 2003, p. 45.
- ↑ 2.0 2.1 "Part I-Section 4: Ministry of Defence (Army Branch)" (PDF). The Gazette of India. 19 October 1957. p. 263.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Family of second Param Vir Chakra recipient to auction medal". The Hindu. Retrieved 17 April 2017.
- ↑ 4.0 4.1 Cardozo 2003.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 "Death anniversary of Hony Capt Karam Singh today". The Tribune India. Retrieved 17 April 2017.
- ↑ The London Gazette. 16 May 1944. Supplement: 36518. p. 2271
- ↑ Shapiro, Jacob N.; Fair, C. Christine. "Understanding Support for Islamist Militancy in Pakistan" (PDF). Princeton Education. Princeton University. p. 79. Archived from the original (PDF) on 12 September 2014. Retrieved 11 October 2017.
- ↑ Mikaberidze 2011.
- ↑ Srivastava, Mihir (31 July 2014). "In the Line of Fire". Open Magazine. Open Media Network Pvt. Ltd. Retrieved 11 October 2017.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 Chakravorty 1995.
- ↑ Cardozo 2003, pp. 45–46.
- ↑ "Part I-Section 4: Ministry of Defence (Army Branch)" (PDF). The Gazette of India. 31 October 1964. p. 444.
- ↑ "Part I-Section 4: Ministry of Defence - Extraordinary Gazette of India". The Gazette of India. 26 January 1969. p. 2.
- ↑ Raj 2009.
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- Chakravorty, B.C. (1995), Stories of Heroism: PVC & MVC Winners (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), New Delhi: Allied Publishers, ISBN 978-81-7023-516-3
- Cardozo, Major General Ian (retd.) (2003), Param Vir: Our Heroes in Battle (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), New Delhi: Roli Books, ISBN 978-81-7436-262-9
- Raj, Anthony (2009), Logistics Management for International Business: Text and Case (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), New Delhi: PHI Learning Pvt. Ltd., ISBN 978-81-203-3792-3
- Mikaberidze, Alexander (2011), Conflict and Conquest in the Islamic World (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), ABC-CLIO, ISBN 978-15-988-4336-1