ਇਵਾਨ ਤੁਰਗਨੇਵ
ਇਵਾਨ ਤੁਰਗਨੇਵ | |
|---|---|
 ਤੁਰਗਨੇਵ, 1874 ਵਿੱਚ | |
| ਮੂਲ ਨਾਮ | Ива́н Турге́нев |
| ਜਨਮ | ਇਵਾਨ ਸਰਗੇਈਵਿਚ ਤੁਰਗਨੇਵ 9 ਨਵੰਬਰ 1818 Oryol, Oryol Governorate, Russian Empire |
| ਮੌਤ | 3 ਸਤੰਬਰ 1883 (ਉਮਰ 64) Bougival, Seine-et-Oise, France |
| ਕਿੱਤਾ | Writer, poet, translator |
| ਸ਼ੈਲੀ | Novel, play, short story |
| ਸਾਹਿਤਕ ਲਹਿਰ | Realism |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਚਿੱਤਰ, ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ; ਅਤੇ 'ਦਿਹਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ' (ਨਾਟਕ) |
| ਬੱਚੇ | 1 |
| signature = Ivan Sergeevich Turgenev Signature.svg }}
ਇਵਾਨ ਸਰਗੇਈਵਿਚ ਤੁਰਗਨੇਵ (/tʊərˈɡɛnjɛf, -ˈɡeɪn-/ TOOR-ghen-YEF-,_--GAYN--;[1] In Turgenev's day, his name was written Иванъ Сергѣевичъ Тургеневъ.</ref>|p=ɪˈvan sʲɪrˈɡʲe(j)ɪvʲɪtɕ tʊrˈɡʲenʲɪf}}; 9 November [ਪੁ.ਤ. 28 October] 1818 – 3 September [ਪੁ.ਤ. 22 August] 1883) ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਅਨੁਵਾਦਕ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ਾ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੇ ਰੇਖਾਚਿਤਰ (1852) ਛਪਿਆ ਜੋ ਰੂਸੀ ਯਥਾਰਥਵਾਦ ਦਾ ਇੱਕ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਸੀ[2] ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਵਲ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ (1862) 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਗਲਪ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
3 ਸਤੰਬਰ 1883 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਤੁਰਗਨੇਵ ਦਾ ਜਨਮ 9 ਨਵੰਬਰ 1818 (ਪੁਰਾਣੇ ਕਲੰਡਰ ਮੁਤਾਬਕ 28 ਅਕਤੂਬਰ) ਨੂੰ ਬਤੌਰ ਇਵਾਨ ਸਰਗੇਇਵਿੱਚ ਤੁਰਗਨੇਵ ਰੂਸ ਦੇ ਓਰੇਲ ਨਾਮ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ, ਸਰਗੇਈ ਨਿਕੋਲੇਵਿੱਚ ਤੁਰਗਨੇਵ, ਰੂਸੀ ਕੈਵੇਲਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰਨਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ, ਵਾਰਵਰਾ ਪੇਤ੍ਰੋਵਨਾ ਲਿਊਤੀਨੋਵਨਾ, ਇੱਕ ਧਨੀ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਵਾਰਿਸ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅਜੇ ਉਹ ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਦੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਨਿਕੋਲਸ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਵਿਗੜੇ ਸੁਭਾ ਵਾਲ਼ੀ ਮਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਇਵਾਨ ਦਾ ਬਚਪਨ ਇਕੱਲ ਭਰਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਕੁੱਟਿਆ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਰਈਸ ਦੇ ਬੇਟੇ ਲਈ ਸਟੈਂਡਰਡ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਮਾਸਕੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਫਿਰ 1834 ਤੋਂ 1837 ਲਈ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਈ ਚਲੇ ਗਏ। ਉੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਲਾਸਿਕਸ, ਰੂਸੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਸ਼ਾਸਤਰ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ। 1838 ਤੋਂ 1841 ਤੱਕ ਬਰਲਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਨ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਹੀਗਲ, ਅਤੇ ਇਤਹਾਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਆਇਆ।
ਰਚਨਾਵਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਨਾਵਲ[ਸੋਧੋ]
- 1857 – ਰੂਦਿਨ (Рудин), ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਰੂਦਿਨ
- 1859 – Dvoryanskoye Gnezdo (Дворянское гнездо), ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਕੁਲੀਨ ਘਰਾਣਾ
- 1860 – Nakanune (Накануне),ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਪੂਰਬਲੀ ਸੰਧਿਆ
- 1862 – Otzy i Deti (Отцы и дети); ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ
- 1867 – Dym (Дым); 'ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: 'ਸਮੋਕ, ਅਰਥਾਤ ਧੂੰਆਂ
- 1877 – Nov (Новь); ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਵਿਰਜਨ ਸੋਆਇਲ, ਅਰਥਾਤ ਕੁਆਰੀ ਧਰਤੀ
ਚੋਣਵੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਗਲਪ ਰਚਨਾਵਾਂ[ਸੋਧੋ]
- 1850 – Dnevnik Lishnego Cheloveka (Дневник лишнего человека); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਦ ਡਾਇਰੀ ਆਫ਼ ਏ ਸੁਪਰਫਲੂਅਸ ਮੈਨ ਅਰਥਾਤ ਇੱਕ ਫਾਲਤੂ ਆਦਮੀ ਦੀ ਡਾਇਰੀ
- 1852 – Zapiski Okhotnika (Записки охотника); collection of stories, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਏ ਸਪੋਰਟਸਮੈਨ'ਜ ਸਕੈੱਚਜ, ਦ ਹੰਟਰ'ਜ ਸਕੈੱਚਜ, ਏ ਸਪੋਰਟਸਮੈਨ'ਜ ਨੋਟਬੁੱਕ
- 1855 – ਯਾਕੋਵ ਪਾਸਿਨਕੋਵ (Яков Пасынков); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ
- 1855 – ਫਾਸਟ (Фауст); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ
- 1858 – ਆਸੀਆ (Aся); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਆਸੀਆ
- 1860 – Pervaia Liubov (Первая любовь); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਪਹਿਲਾ ਪਿਆਰ
- 1870 – Stepnoy Korol' Lir (Степной король Лир); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਕਿੰਗ ਲੀਅਰ ਆਫ਼ ਦ ਸਟੈੱਪੀਜ
- 1872 – Veshnie Vody (Вешние воды); ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਟੋਰੈਂਟਸ ਆਫ਼ ਸਪਰਿੰਗ
- 1881 – Pesn' Torzhestvuyushey Lyubvi (Песнь торжествующей любви); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਦ ਸੌਂਗ ਆਫ਼ ਟਰਿਅੰਫੈਂਟ ਲਵ
- 1883 – Klara Milich (Клара Милич); ਛੋਟਾ ਨਾਵਲ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ: ਦ ਮਿਸਟੀਰੀਅਸ ਟੇਲਜ