ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅੱਠਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਇੱਕ ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ
ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ
ਭਾਗ
1 ∙ 2 ∙ 3 ∙ 4 ∙ 4ਏ ∙ 5 ∙ 6 ∙ 7
8 ∙ 9 ∙ 9ਏ ∙ 9ਬੀ ∙ 10 ∙ 11 ∙ 12 ∙ 13 ∙ 14
14ਏ ∙ 15 ∙ 16 ∙ 17 ∙ 18 ∙ 19 ∙ 20 ∙ 21
22
ਅਨੁਸੂਚੀਆਂ
ਪਹਿਲੀ ∙ ਦੂਜੀ ∙ ਤੀਜੀ ∙ ਚੌਥੀ ∙ ਪੰਜਵੀਂ
ਛੇਵੀਂ ∙ ਸੱਤਵੀਂ ∙ ਅੱਠਵੀਂ ∙ ਨੌਵੀਂ
ਦਸਵੀਂ ∙ ਗਿਆਰ੍ਹਵੀਂ ∙ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ
Appendices
I ∙ II ∙ III ∙ IV ∙ V
ਸੋਧਾਂ
ਸੂਚੀ ∙ 1 ∙ 2 ∙ 3 ∙ 4 ∙ 5 ∙ 6 ∙ 7 ∙ 8 ∙ 9 ∙ 10 ∙ 11 ∙ 12 ∙ 13 ∙ 14 ∙ 15 ∙ 16 ∙ 17 ∙ 18 ∙ 19 ∙ 20 ∙ 21 ∙ 22 ∙ 23 ∙ 24 ∙ 25 ∙ 26 ∙ 27 ∙ 28 ∙ 29 ∙ 30 ∙ 31 ∙ 32 ∙ 33 ∙ 34 ∙ 35 ∙ 36 ∙ 37 ∙ 38 ∙ 39 ∙ 40 ∙ 41 ∙ 42 ∙ 43 ∙ 44 ∙ 45 ∙ 46 ∙ 47 ∙ 48 ∙ 49 ∙ 50 ∙ 51 ∙ 52 ∙ 53 ∙ 54 ∙ 55 ∙ 56 ∙ 57 ∙ 58 ∙ 59 ∙ 60 ∙ 61 ∙ 62 ∙ 63 ∙ 64 ∙ 65 ∙ 66 ∙ 67 ∙ 68 ∙ 69 ∙ 70 ∙ 71 ∙ 72 ∙ 73 ∙ 74 ∙ 75 ∙ 76 ∙ 77 ∙ 78 ∙ 79 ∙ 80 ∙ 81 ∙ 82 ∙ 83 ∙ 84 ∙ 85 ∙ 86 ∙ 87 ∙ 88 ∙ 89 ∙ 90 ∙ 91 ∙ 92 ∙ 93 ∙ 94 ∙ 95 ∙ 96 ∙ 97 ∙ 98 ∙ 99 ∙ 100 ∙ 101 ∙ 102 ∙ 103 ∙ 104 ∙ 105
ਸਬੰਧਤ ਵਿਸ਼ੇ
ਇੱਕ ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ
ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਸ਼੍ਰੇਣੀ
ਭਾਰਤੀ ਗਣਰਾਜ ਦੀਆਂ 22 ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਸੰਬੰਧਿਤ

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਬੋਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ

ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਅੱਠਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਭਾਰਤੀ ਗਣਰਾਜ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦੀ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ,[1] ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਉਹਨਾਂ ਅਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਸੰਘ ਦੀਆਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖਿੱਚੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।[2] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸੂਚੀ ਨੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੁਣ ਇਹਨਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਉਪਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ "ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਮੀਰੀ ਵਿੱਚ ਵਧਣ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਧਨ ਬਣ ਜਾਣ।"[3] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਲਈ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਬੈਠੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਪੇਪਰ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਮਾਧਿਅਮ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ।[4]

ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਅਨੁਛੇਦ 344(1) ਅਤੇ 351 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੱਠਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ 22 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ:[5][6]

  1. ਆਸਾਮੀ
  2. ਬੰਗਾਲੀ
  3. ਬੋਡੋ
  4. ਡੋਗਰੀ
  5. ਗੁਜਰਾਤੀ
  6. ਹਿੰਦੀ[note 1]
  7. ਕੰਨੜ
  8. ਕਸ਼ਮੀਰੀ
  9. ਕੋਂਕਣੀ
  10. ਮੈਥਿਲੀ
  11. ਮਲਿਆਲਮ
  12. ਮਨੀਪੁਰੀ
  13. ਮਰਾਠੀ
  14. ਨੇਪਾਲੀ
  15. ਓਡੀਆ
  16. ਪੰਜਾਬੀ
  17. ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ
  18. ਸੰਥਾਲੀ
  19. ਸਿੰਧੀ
  20. ਤਮਿਲ਼
  21. ਤੇਲੁਗੂ
  22. ਉ੍ਰਦੂ[note 1]

Chronology

[ਸੋਧੋ]
  • 1950: 14 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
  • 1967: ਸਿੰਧੀ ਨੂੰ 21ਵੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਐਕਟ ਦੁਆਰਾ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ
  • 1992: ਕੋਂਕਣੀ, ਮਨੀਪੁਰੀ (ਮੇਤੇ) ਅਤੇ ਨੇਪਾਲੀ ਨੂੰ 71ਵੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਐਕਟ ਦੁਆਰਾ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ
  • 2003: ਬੋਡੋ, ਡੋਗਰੀ, ਮੈਥਿਲੀ ਅਤੇ ਸੰਥਾਲੀ ਨੂੰ 92ਵੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਐਕਟ ਦੁਆਰਾ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
  • 2011: 96ਵੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਐਕਟ ਦੁਆਰਾ ਉੜੀਆ ਦੇ ਸਪੈਲਿੰਗ ਨੂੰ ਓਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Constitution of India, Article 344(1).
  2. ↑ Constitution of India, Article 351.
  3. ↑ Official Languages Resolution, 1968, para. 2. Archived March 18, 2010, at the Wayback Machine.
  4. ↑ Official Languages Resolution, 1968, para. 4. Archived March 18, 2010, at the Wayback Machine.
  5. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
  6. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
  7. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 5 March 2016. Retrieved 4 October 2016.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found

"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਭਾਰਤ_ਦੇ_ਸੰਵਿਧਾਨ_ਦੀ_ਅੱਠਵੀਂ_ਅਨੁਸੂਚੀ&oldid=630528" ਤੋਂ ਲਿਆ