ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰ, ਸੱਤ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਜ਼ੋਨ ਹਨ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ [1] ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। [2] ਇਹਨਾਂ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜ਼ੋਨਲ ਕੇਂਦਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। [3] ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ੋਨਲ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ, 1985 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ 1986-87 ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਟੀਚਾ " ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ,ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ,ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ " ਹੈ। [4]
ਕੋਲਕਾਤਾ ਸ਼ਹਿਰ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ,ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ, ਨੂੰ "ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰਾਜਧਾਨੀ" ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [5] [6]
ਜ਼ੋਨ
[ਸੋਧੋ]ਹਰੇਕ ਜ਼ੋਨ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ੋਨਲ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਜ਼ੋਨਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। [3] ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਲਟੀਪਲ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ੋਨਲ ਡਿਵੀਜ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜ ਉਪ-ਵਿਭਾਜਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਜ਼ੋਨਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਹਰੇਕ ਜ਼ੋਨਲ ਕੇਂਦਰ ਫੰਕਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਕੇ, ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਜ਼ੋਨਾਂ ਤੋਂ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਜ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ-ਪ੍ਰਮੋਟ, ਅਤੇ ਐਕਸਪੋਜਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਜ਼ੋਨਲ ਕੌਂਸਲਾਂ
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਖੇਤਰ
- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਜ਼ੋਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਭਾਗ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Zonal Cultural Centers". Ministry of Culture. Archived from the original on 2011-08-08.
- ↑ West Zone Culture Center, West Zone Culture Centre, retrieved 2010-12-15,
... West Zone Cultural Centre (WZCC) with its headquarters at Udaipur is one of the seven Zonal Cultural Centres set up during 1986–87, under the direct initiative of the Ministry of Human Resource Development, Govt. of India ...
- ↑ 3.0 3.1 South Zone Culture Center: Other Zones, South Zone Culture Centre, archived from the original on 2011-03-03, retrieved 2010-12-15,
... North East Zone Cultural Centre – Nagaland – Assam, Tripura, Manipur, Arunachal Pradesh, Nagaland & Meghalaya ...
- ↑ North Zone Culture Center, North Zone Culture Centre, retrieved 2010-12-15,
... Rajiv Gandhi inaugurated the North Zone Cultural Center on 6th Nov. 1985 the then Prime Minister of India ... one of the seven cultural centers established in the country to strengthen the ancient roots of Indian Culture and evolve and enrich composite National Culture ... Punjab, Haryana, Himachal Pradesh, Jammu & Kashmir, Uttrakhand, Rajasthan & Chandigarh (U.T.) ...
- ↑ "Kolkata-the cultural capital of India". Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2015-04-25.
- ↑ Pielou, Adrianne (March 4, 2011). "India: Calcutta, the capital of culture". The Daily Telegraph. Archived from the original on November 16, 2013.
- ↑ "North Zone Cultural Centre". culturenorthindia. Retrieved 22 November 2021.
- ↑ "NCZCC – North Central Zone Cultural Centre, Prayagraj, Uttar Pradesh". nczcc. Retrieved 22 November 2021.
- ↑ "Eastern Zonal Cultural Centre". www.ezcc-india.org. Archived from the original on 15 January 2022. Retrieved 22 November 2021.
- ↑ "North East Zonal Cultural Centre". www.nezccindia.org.in. Retrieved 22 November 2021.
- ↑ "Govt notifies jurisdiction for three new districts". MorungExpress. Retrieved 7 April 2022.
- ↑ "Inauguration of SĀDHANĀ". szccindia.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved 22 November 2021.
- ↑ "Application for solo exhibition at Raja Ravi Verma Art gallery, Nagpur" (docx). South Central Zone Cultural Center. p. 4. Retrieved 25 May 2017.[permanent dead link][permanent dead link]
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰ
- ਉੱਤਰੀ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ
- ਨਾਰਥ-ਈਸਟ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ Archived 2019-04-04 at the Wayback Machine.</link>
- ਦੱਖਣੀ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ Archived 2011-03-03 at the Wayback Machine.</link>
- ਵੈਸਟ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ
- ਵੈਸਟ ਜ਼ੋਨ ਕਲਚਰਲ ਸੈਂਟਰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਪਗ੍ਰਾਮ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। Archived 2018-11-10 at the Wayback Machine.</link>