ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਯਾਂ ਬੌਦਰੀਆਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਯਾਂ ਬੌਦਰੀਆਰ
ਬੌਦਰੀਆਰ 2004 ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਕੂਲ
ਜਨਮ(1929-07-27)27 ਜੁਲਾਈ 1929
Reims, ਫ਼ਰਾਂਸ
ਮੌਤ6 ਮਾਰਚ 2007(2007-03-06) (ਉਮਰ 77)
ਪੈਰਸ, ਫ਼ਰਾਂਸ
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰਪੈਰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਕਾਲ20ਵੀਂ-/21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ
ਖੇਤਰਪੱਛਮੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ
ਸਕੂਲ
ਅਦਾਰੇ
ਥੀਸਿਸLe système des objets (1968)
ਡਾਕਟੋਰਲ ਸਲਾਹਕਾਰHenri Lefebvre
ਮੁੱਖ ਰੁਚੀਆਂ
ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ

ਯਾਂ ਬੌਦਰੀਆਰ ( 27 ਜੁਲਾਈ 1929 - 6 ਮਾਰਚ 2007) ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਮੀਡੀਆ, ਸਮਕਾਲੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰ ਰੀਅਲਿਟੀ ਵਰਗੇ ਸੰਕਲਪਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਭਵਿਖਵਾਦ, ਲਿੰਗ ਸੰਬੰਧ, ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਸਮਾਜਿਕ ਇਤਿਹਾਸ, ਕਲਾ, ਪੱਛਮੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸਮੇਤ ਵਿਭਿੰਨ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ। ਉਸਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਡੈਕਸ਼ਨ (1978), ਸਿਮੂਲਕਰਾ ਐਂਡ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ (1981), ਅਮਰੀਕਾ (1986), ਅਤੇ ਦਿ ਗਲਫ ਵਾਰ ਡਿਡ ਨਾਟ ਟੇਕ ਪਲੇਸ (1991) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਅਕਸਰ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। [1] [2] [3]

ਜੀਵਨ

[ਸੋਧੋ]

ਯਾਂ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਜਨਮ 27 ਜੁਲਾਈ 1929 ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰੀਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਖੇਤ-ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਪੁਲਸੀਆ ਸੀ। ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ (ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਦੇਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇਮੈਨੂਅਲ ਪਾਈਲਟ ਦੀ ਮਾਰਫਤ) ਪੈਟਾਫਿਜਿਕਸ (pataphysics) ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਅਹਿਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੋਰਬਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪੈਰਿਸ ਗਿਆ, ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ। [4] ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਜਰਮਨ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ 1960 ਤੋਂ 1966 ਤੱਕ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਅਤੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਲਾਇਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਸਮੀਖਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨੀਆਂ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਵੇਸ, ਬਰਤੋਲਤ ਬਰੈਖ਼ਤ, ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ, ਫ੍ਰੈਡਰਿਕ ਏਂਜਲਸ ਅਤੇ ਵਿਲਹੈਲਮ ਏਮਲ ਮੁਲ੍ਹਮਾਨ ਵਰਗੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।

ਜਰਮਨ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਉਸਨੇ 1968 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦਾ ਥੀਸਿਸ, ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (le Système des Objets) ਹੈਨਰੀ ਲੈਬਵਰੇ, ਰੋਲਾਂ ਬਾਰਥ, ਅਤੇ ਪੇਅਰ ਬੋਰਦੀਓ ਦੀ ਸੋਧ-ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਵਾਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ, ਪੈਰਿਸ ਐਕਸ ਨੌਨਤੇ (Paris X Nanterre) ਵਿਖੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਵਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਕੈਂਪਸ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਮਈ 1968 ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5] ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ਰ, ਹੰਫਰੀ ਡੀ ਬੈਟਨਬਰਗ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੂੰ "ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਵੇਤਾ" ਦੱਸਿਆ। [6] ਨੌਨਤੇ ਵਿਖੇ ਉਸਨੇ ਸਹਾਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਫਿਰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ `ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਆਖ਼ਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣ ਗਿਆ।

1970 ਵਿਚ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ ਐਸਪਨ, ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਦੀ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ 1973 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ, ਕਿਓਤੇ ਦੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਕੈਮਰਾ 1981 ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਉਹ ਇੱਕ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।

1986 ਵਿੱਚ ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਪੈਰਿਸ- IX ਡੋਫੀਨ ਵਿਖੇ (Institut de Recherche et d'Information Socio-Économique) IRIS ਚਲਾ ਗਿਆ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਨ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਹਿੱਸਾ ਬਿਤਾਇਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ (ਖ਼ਾਸਕਰ ਇਸਦੇ "ਕਲਾਸੀਕਲ" ਰੂਪ) ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸ਼ਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ, ਕੁੱਲਵਕਤੀ ਅਧਿਆਪਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਅਕੈਡਮੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਿਹਾ। 1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਤਕੜੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਠਕ ਮਿਲ਼ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਅੰਤਮ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।[7] ਉਹ ਫ੍ਰੈਂਚ-ਅਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਸੈਂਟਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੀ ਲਾ ਰਿਚਰਚੇ ਸਾਇੰਟਿਫਿਕ ਵਿਖੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਡੀ ਰੀਚਰ ਸਰਲ ਇੰਨੋਵੇਸ਼ਨ ਸੋਸਾਇਲੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੋਲੈਜ ਡੀ ਪੈਟਾਫਿਸ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਸਾਤਰਾਪ ਰਿਹਾ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਸਾਸ-ਫੀ, ਦੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਸੀ[8] ਅਤੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਥਿਊਰੀ, ਸਭਿਆਚਾਰ, ਅਤੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਰੀਵਿਊ ਸੀਥਿਊਰੀ ਵਿੱਚ ਭਿਆਲ ਸੀ, ਜਿਥੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਪੂਰ ਹਵਾਲੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਉਸਨੇ 2004 ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਬੌਦਰੀਆਰ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਹੋਣ ਤੱਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। [9] 1999–2000 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਨੂੰ ਫਰਵਰੀ 1996 ਵਿੱਚ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਮਕਾਲੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਕਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ, ਮੈਸਨ ਯੂਰੋਪੇਨੇ ਡੀ ਲਾ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 2004 ਵਿੱਚ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ 'ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਆਰਟ ਐਂਡ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਲਸਰੂਹੇ' ਵਿਖੇ, ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵੱਡੀ ਕਾਨਫਰੰਸ, "ਬੌਦਰੀਆਰ ਐਂਡ ਆਰਟਸ", ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ।


ਬੁਨਿਆਦੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਇਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਿਲ ਦੇਲੂਜ਼, ਜੌਂ-ਫ਼ਰਾਂਸੁਆ ਲਿਓਤਾਰ, ਮਿਸ਼ੇਲ ਫੂਕੋ, ਯਾਕ ਦੇਰੀਦਾ ਅਤੇ ਯਾਕ ਲਾਕਾਂ ਵਰਗੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਸੈਮੀਓਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਂਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[10] ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਵਾਂਗ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਸਾਬਤਕਦਮੀ ਨਾਲ਼ ਇਸ ਧਾਰਨਾ 'ਤੇ ਤੁਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਚਿਹਨੀਕਰਨ ਅਤੇ ਅਰਥ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਸਿਰਫ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਮਝਣਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਖ਼ਾਸ ਸ਼ਬਦ ਜਾਂ "ਚਿੰਨ੍ਹ" ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਚਿੰਨ੍ਹ-ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਾਵ-ਅਰਥ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਫ਼ਰਦੀਨਾ ਦ ਸੌਸਿਊਰ ਦੇ ਪੂਰਨਿਆਂ ਤੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਰਥ (ਮੁੱਲ) ਭੇਦ ਦੁਆਰਾ ਸਿਰਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ - ਕਿ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ "ਕੁੱਤੇ" ਦਾ ਅਰਥ ਇਸ ਲਈ "ਕੁੱਤਾ" ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਇਹ "ਬਿੱਲੀ" ਨਹੀਂ ਹੈ, "ਬੱਕਰੀ" ਨਹੀਂ ਹੈ, "ਰੁੱਖ" ਨਹੀਂ ਹੈ, ਆਦਿ)। ਦਰਅਸਲ, ਉਸਨੇ ਅਰਥ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਵੈ-ਸੰਦਰਭ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵੇਖਿਆ: ਵਸਤੂਆਂ, ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਸ਼ਬਦ ਅਤੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਭਾਵ-ਅਰਥ ਦੇ ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਦਾ ਭਾਵ-ਅਰਥ ਉਸ ਦੇ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਭਾਵ-ਅਰਥਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਮਝ ਆਉਂਦਾ ਹੈ; ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਵੱਕਾਰ ਦੂਜੀ ਦੀ ਸਾਧਾਰਨਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਿੰਦੂ ਤੋਂ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਬਾਰੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਵੈ-ਸੰਦਰਭਤਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਸਿਰਜੇ। ਉਸਦੀ ਲੇਖਣੀ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ - ਜਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ "ਕੁੱਲ" ਸਮਝ - ਜੋ ਨਿਰੰਤਰ ਭਰਮ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ - ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰ-ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਮਿਸ਼ੇਲ ਫੂਕੋ) ਲਈ ਗਿਆਨ ਦੇ ਰਚਨਾ-ਰੂਪ ਸਿਰਫ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਰੂਪ ਧਾਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸਿਧਾਂਤ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵਧੇਰੇ, ਬੇਕਾਰ ਖੋਜ ਲਗਭਗ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਭੁਲੇਖੇ ਵੱਲ ਖੜਦੀ ਹੈ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ, (ਮਨੁੱਖ) ਆਤਮ (ਗੈਰ-ਮਨੁੱਖੀ) ਨਿਰਾਤਮ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਿਰਾਤਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਉਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਇਹ ਚਿਹਨੀਕਰਨ ਹੈ (ਅਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਹੋਰ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੈੱਬ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਵੱਖ ਪਛਾਣ ਧਾਰਦਾ ਹੈ) ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਲੋੜੀਂਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨਹੀਂ ਕੱਢ ਸਕਦਾ। ਸਗੋਂ ਨਿਰਾਤਮ ਆਤਮ ਨੂੰ ਭਰਮਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਯਾਨੀ ਆਤਮ ਭਟਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅੰਤਮ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿਚ, ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਤਾਣੇਬਾਣੇ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਸਮਝ ਅਸੰਭਵ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਣ ਵੱਲ ਭਟਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਹਕੀਕਤ ਦੇ "ਸਿਮੂਲੇਟ" ਸੰਸਕਰਣ, ਜਾਂ, ਉਸ ਦੇ ਰੱਖੇ ਨਵੇਂ ਨਾਂਵ, "ਹਾਈਪਰ ਰੀਅਲਿਟੀ" ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਖਿੱਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਹਿਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਅਵਾਸਤਵਿਕ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਹ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ਼ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸਰਬੰਗੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਾਜ ਯਥਾਰਥ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਲਪਿਤ ਇੱਕਸਾਰ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਓਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਅਸਥਿਰ ਇਹ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਹੋਰ ਡਰਾਉਣੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। [11] ਯਥਾਰਥ, ਇਸ ਅਰਥ ਵਿਚ, "ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।" [12]

ਇਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ "ਗਲੋਬਲ" ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਤੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਨੇ ਯਥਾਰਥ ਨੂੰ ਮਿਟਾ ਦਿੱਤਾ (ਬੜੀ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗਲ ਹੈ)। ਹੁਣ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਯੂਟੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮਾਰਸ਼ਲ ਮੈਕਲੁਹਾਨ ਦੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੀਏ, "ਗਲੋਬਲ ਪਿੰਡ" ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਘਟਨਾ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਜੋ "ਗਲੋਬਲ" ਵਿਸ਼ਵ ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕਵਾਦੀ ਕੰਮਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਅੱਤਵਾਦ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦਾ ਖੇਤਰ (ਜੋ ਕਿ ਉਹ ਮਾਰਸਲ ਮੌਸ ਅਤੇ ਜੌਰਜਸ ਬਟੈਲ ਦੇ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਜ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿਕਸਤ ਕਰਦਾ ਹੈ) ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਨੀਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਵਾਂਗ, ਕਈ ਵਾਰ ਹਿੰਸਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੋਟਲੈਚ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ, "ਗਲੋਬਲ" ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਇਸ "ਪ੍ਰਤੀਕ" ਤੱਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੇਖਿਆ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਰੁਸ਼ਦੀ ਫਤਵਾ [13] ਜਾਂ ਸੱਚਮੁੱਚ 11 ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਕ ਤੌਰ 'ਤੇ (ਜੇ ਫੌਜੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ) ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੇਸਹਾਰਾ ਹੈ।

ਵਸਤ ਕਦਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ

[ਸੋਧੋ]

ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਢਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਸਟਮ ਆਫ਼ ਔਬਜੈਕਟਸ, ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਲਈ, ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੇ ਧਿਆਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਖਪਤਵਾਦ, ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਖਪਤ ਦੇ ਢੰਗ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨਜ਼ਰੀਆ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮਾਰਕਸਵਾਦ (ਅਤੇ ਸਥਿਤੀਵਾਦੀਆਂ) ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੱਖ ਤੋਂ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਿਤੀਵਾਦੀਆਂ ਵਾਂਗ ਬੌਦਰੀਆਰ ਅਨੁਸਾਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖਪਤ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਚਾਲਕ ਸੀ।

ਬੌਦਰੀਆਰ ਮਾਰਕਸ ਦੀ "ਵਰਤੋਂ ਮੁੱਲ" ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸ ਸਿੱਟੇ ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਾਰਕਸ ਅਤੇ ਐਡਮ ਸਮਿਥ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਚਿੰਤਨ ਨੇ ਖਰੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਦੇ ਖਰੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸਰਲ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਜੌਰਜ ਬਾਤਾਏ ਦੀ ਦਲੀਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋੜਾਂ ਘੜੀਆਂ-ਬਣਾਈਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਾ ਕਿ ਪੈਦਾਇਸ਼ੀ। ਉਸਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀਆਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੜ੍ਹਪੂਜਕ (ਫੈਟਿਸ਼ਟਿਕ) ਪੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੋਲਾਂ ਬਾਰਥ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ਼ ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਸਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ "ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ". ਅਤੇ, ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਸੀ ਖਪਤ ਕਿਉਂ ਉਤਪਾਦਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਹੈ: ਕਿਉਂਕਿ "ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਉਤਪਤੀ" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[14]: 63 

ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਚਾਰ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਚਾਰ ਮੁੱਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਹਨ:

  1. ਕਾਰਜਮੁਖੀ ਮੁੱਲ: ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਦਾ ਸਾਧਕ ਮੰਤਵ (ਵਰਤੋਂ ਮੁੱਲ)। ਉਦਾਹਰਣ: ਕਲਮ ਲਿਖਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ; ਫਰਿੱਜ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
  2. ਵਟਾਂਦਰਾ ਮੁੱਲ: ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਮੁੱਲ। ਉਦਾਹਰਣ: ਇੱਕ ਕਲਮ ਤਿੰਨ ਪੈਨਸਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਫਰਿੱਜ ਦਾ ਮੁੱਲ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  3. ਸਿੰਬੋਲਿਕ ਮੁੱਲ: ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਸਬਜੈਕਟ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਬਜੈਕਟ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਵਸਤੂ ਦਾ ਮੁੱਲ (ਭਾਵ, ਇੱਕ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ)। ਉਦਾਹਰਣ: ਇੱਕ ਪੈੱਨ ਕਿਸੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਾ ਸਕੂਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਉਪਹਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਜਾਂ ਹੀਰਾ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਲਾਨੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
  4. ਚਿੰਨ੍ਹਕ ਮੁੱਲ: ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਦਾ ਮੁੱਲ। ਉਦਾਹਰਣ: ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਲਮ, ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਕਾਰਜਮੂਲਕ ਲਾਭ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਲਮ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਵੱਕਾਰ ਦੀ ਲਖਾਇੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ; ਹੀਰੇ ਦੀ ਮੁੰਦਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਇਹ ਖ਼ਾਸ ਸਮਾਜਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਸਵਾਦ ਜਾਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਹਿਸ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਤੀਜੇ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸਕਰ ਚੌਥੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ (ਪ੍ਰਤਿ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਐਂਡ ਸਿੰਬਲੋਲਿਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਐਂਡ ਡੈਥ ).[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਪਰ ਸੰਕੇਤ ਮੁੱਲ (ਜੋ ਕਿ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ) ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੁੱਲ (ਜੋ ਮੌਸੀ ਗਿਫਟ ਐਕਸਚੇਂਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਤੇ ਧਿਆਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤਕ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ. ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਆਇਆ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚ.

ਸਿਮੂਲਕਰਾ ਅਤੇ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ

[ਸੋਧੋ]

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ 1980 ਵਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਸਿਧਾਂਤ ਤੋਂ ਮੀਡੀਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਜਨ ਸੰਚਾਰ ਵੱਲ ਚਲਿਆ ਗਿਆ. ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੌਸੂਰੀਅਨ ਸੈਮੀਟਿਕਸ ਅਤੇ (ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਾਰਸਲ ਮੌਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ) ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੇ ਤਰਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰੁਚੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਮੈਕਲੁਹਾਨ ਦੇ ਕੰਮ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਮੌੜਿਆ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਸਮਾਜ ਰਾਹੀਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸੰਚਾਰ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਿਵੇਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਸੌਸਿਊਰ ਅਤੇ ਰੋਲਾਂ ਬਾਰਥ ਦੇ ਰਸਮੀ ਅਰਥ-ਵਿਗਿਆਨ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧਕੇ ਸੰਰਚਨਾਵਾਦੀ ਅਰਥ-ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਝੇ ਗਏ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਸੰਭਵ-ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ।

ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਸਿਮੂਲਕ੍ਰਮ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਅਵਸਥਾ ਹੈ: ਸਭ ਦਾ ਸਭ ਚਿਹਨਤਾਂ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਚਿਹਨਕਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਅਤਿ-ਯਥਾਰਥ ਹੈ। [15] ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਰੇਨੇਸੈਂਸ ਵਿਚ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਮੂਲਕ੍ਰਮ ਨਕਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਜਾਂ ਵਸਤੂ ਇੱਕ ਅਸਲ ਵਿਵਾਦ ਲਈ ਖੜੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ (ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਰਾਇਲਟੀ, ਕੁਲੀਨਤਾ, ਪਵਿੱਤਰਤਾ, ਆਦਿ). ). ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਮੂਲਕ੍ਰਮ ਉਤਪਾਦ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੇਅੰਤ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਮੂਲਕ੍ਰਮ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਸੁਭਾਅ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬੇਅੰਤ ਪੁਨਰ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਅਰਥ ਦਾ ਅੰਤ

[ਸੋਧੋ]

1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਥੀਮ ਇਤਿਹਾਸਕਤਾ ਸੀ, ਜਾਂ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਅਜੋਕੇ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਗਤੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਰਜੀਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਿਧਾਂਤਕਾਰ [[ਫ਼ਰਾਂਸਿਸ ਫ਼ੁਕੋਯਾਮਾ|ਫ਼ਰਾਂਸਿਸ ਫ਼ੁਕੋਯਾਮਾ ਵਾਂਗ] ]ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਂ "ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ"; ਪਰ, ਫ਼ੁਕੋਯਾਮਾ ਦੇ ਉਲਟ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਅੰਤ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਪਰਗਤੀ ਦੀ ਸਿਖਰ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਹੀ ਪਤਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਲਈ, ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅੰਤ ਕਿਸੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ; ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਹ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੱਜੇ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਦੋਵਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਂਝੇ ਯੂਟੋਪੀਅਨ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਦਿੰਦਿਆਂ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਸਾਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਭਰਮ ਹੀ ਰਹੇ; ਦਰਅਸਲ, ਜਿਵੇਂ ਅੰਤ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਅੰਤ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਇੱਕ ਗੁਮਰਾਹਕੁਨ ਸੁਪਨੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੀ:

ਉਸ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਸ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਗਾੜ ਦਾ ਪਤਨ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ, ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਅਰਧ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਨ ਸੋਕਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਜਿਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਚਲਿਆ ਉਸ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ: "ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕਣ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਦੇ bitਰਭੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਲਈ ਭੰਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। " [16]

ਇਸ ਦਲੀਲ ਵਿੱਚ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੂੰ ਜੀਨ-ਫ੍ਰਾਂਸੋ ਲਾਇਓਟਾਰਡ ਦੇ ਉੱਤਰ- ਆਧੁਨਿਕ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਮੇਲ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ " metanarratives " ਲਈ ਕੋਈ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ. (ਇੱਕ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਦੀ ਜਿੱਤ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਮੈਟਨਾਰੇਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ. ) ਪਰ, ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇਸ collapseਹਿ-.ੇਰੀ ਦੇ ਵਿਰਲਾਪ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਲਿਓਟਾਰਡ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਘਟਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ. ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਅੰਤਮ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ ਸੱਚਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਟਕਰਾਅ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਕੱ findਣਗੇ, ਨੂੰ ਬੇਵਕੂਫ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਈ ਵੀ ਹੁਣ ਸਰਵ ਵਿਆਪੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰਨਾਂ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ. Wroteੰਗ, ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ, ਕੀ ਇੱਥੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਮੰਨਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਸੱਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੁੰਦਾ, ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ). “ਗਿਆਨਵਾਦ ਵਿੱਚ, ਸਰਬ-ਵਿਆਪੀਕਰਨ ਨੂੰ ਅਸੀਮਿਤ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਤਰੱਕੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ, ਇਸਦੇ ਉਲਟ, ਵਿਆਪਕਤਾ ਨੂੰ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਬਚਣ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। " [17] ਇਸ ਵਿੱਚ " ਬਚਣ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ " ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦ ਵਾਇਟਲ ਇਲਿਉਜ਼ਨ (2000) ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉੱਤਰ ਭੱਜਣ ਦੇ ਉੱਤਰ - ਉੱਤਰ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਪੋਸਟਮੋਡਰਨ ਮਨ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ, ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੁਆਰਾ, ਸਚਮੁੱਚ ਸੱਚਮੁੱਚ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਸਰਵ-ਵਿਆਪਕ "ਸਵੈ-ਸੰਦਰਭ" ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ.

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਟਿੱਪਣੀਆਂ

[ਸੋਧੋ]

ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬੋਸਨੀਅਨ ਯੁੱਧ ਪ੍ਰਤੀ ਪੱਛਮ ਦੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਬਾਰੇ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਾਲਮ ਦੇ ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੱਤਾ। ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸਨੇ "ਬੋਸਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ", ਪ੍ਰਤੀ "ਨਿਊ ਯੂਰਪ" ਦੇ ਬੇਦਿਲੀ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਤੀਰੇ ਨੂੰ "ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਢੌਂਗ" ਕਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਪੱਛਮੀ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਕੰਮੇਪਣ, ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ, ਬੇਅਸਰ, ਪਖੰਡੀ ਅਤੇ ਸਵਾਰਥੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਮੂਲਕਰਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਮੌਤ ਅਤੇ ਤਬਾਹੀ ਆਵਾਸਤਵਿਕ ਲੱਗਦੀ ਸੀ, ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਅਸਲ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਯੋਗਤਾ ਲਈ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰਬਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਲੈਣ ਅਤੇ ਬੋਸਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਕਹਿਣ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਸੀ। [18]

ਫ਼ਾਰਸ ਦੀ ਖਾੜੀ ਜੰਗ ਬਾਰੇ

[ਸੋਧੋ]

ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀ 1991 ਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਦ ਗਲਫ ਵਾਰ ਡਿਡ ਨਾਟ ਟੇਕ ਪਲੇਸ, [19] ਨੇ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਉਸਦੇ ਜਨਤਕ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਉਠਾਇਆ। ਉਸਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾ ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਕਲਾੌਜ਼ਿਟਜ਼ਿਅਨ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦਾ ਉਲਟਾ ਸੀ: "ਹੋਰ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਾ" ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ "ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦਾ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਾ"। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਗੱਠਜੋੜ ਨਾਲ ਲੜ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। : 72  ਇਰਾਕੀ ਫੌਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲਾ ਗੱਠਜੋੜ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਿਰਫ 10,000 ਟਨ ਬੰਬ ਸੁੱਟ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਲੜਨ ਲਈ ਕੋਈ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੈ। : 61  ਸੋ, ਇਹ ਵੀ, ਪੱਛਮੀ ਮੀਡੀਆ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਨ, ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕਰਕੇ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਗੱਠਜੋੜ ਅਤੇ ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੜ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੈਨਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ( ਇਰਾਕੀ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ. 1991 ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਦਰੋਹ ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਏ ਸਨ, ਦੇ ਸੌਖੇ ਦਮਨ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਸਭ ਦੇ ਨਾਲ, ਥੋੜਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਸੀ. ਸੱਦਾਮ ਅਜੇਤੂ ਰਿਹਾ, "ਵਿਰੋਧੀ" ਜੇਤੂ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਈ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ - ਭਾਵ, ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ.

ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਖਬਾਰ ਦਿ ਗਾਰਡੀਅਨ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਅਖਬਾਰ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ: “ਦਿ ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ,” ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ; "ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ," ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ; ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ '' ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ '' ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ।

ਕੁਝ ਆਲੋਚਕ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਤਤਕਾਲ ਸੰਸ਼ੋਧਨਵਾਦ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ; ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ (ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅਸਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ). ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਉੱਤੇ ਆਲਸੀ ਅਮੋਰੀਵਾਦ, ਘੁਰਾੜੇਵਾਦੀ ਸ਼ੰਕਾਵਾਦ ਅਤੇ ਬਰਕਲੀਅਨ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਵਿਲੀਅਮ ਮੇਰੀਨ ਵਰਗੇ ਹਮਦਰਦ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਬੌਦਰੀਆਰ ਐਂਡ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਪੱਛਮੀ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਬਦਬੇ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਪਾਰਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਤ ਸੀ, ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਇਸਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ। ਮੇਰਿਨ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉਠਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੁਝ ਯੁੱਧ ਸੀ ਜਾਂ ਦੁਵੱਲੀ "ਯੁੱਧ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਕਾਬਪੋਸ਼")। ਮੇਰਿਨ ਅਮੋਰੀਅਤ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਬੇਲੋੜੀ ਮੰਨਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਪੜਤਾਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ. : 71–2  ਦੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ: [19] : 71–2 

11 ਸਤੰਬਰ 2001 ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ 'ਤੇ

[ਸੋਧੋ]

ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਦੇ " ਗੈਰ-ਘਟਨਾ " ਦੇ ਉਲਟ, ਉਸਦੇ ਲੇਖ "ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਆਤਮਾ" ਬੌਦਰੀਆਰ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਰਲਡ ਟ੍ਰੇਡ ਸੈਂਟਰ 'ਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ "ਸੰਪੂਰਨ ਘਟਨਾ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਸਥਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਵਜੋਂ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਾਰਤ ਜਾਂ ਸਭਿਅਤਾ ਅਧਾਰਤ ਯੁੱਧ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਪੂਰਨ ਘਟਨਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਬਿਆਨ ਕੀਤੇ:

ਉਸ ਦੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇੱਕ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਭੋਲੇਪਣ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ. ਇਸ ਰੁਖ ਦੀ ਦੋ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰਿਚਰਡ ਵੌਲਿਨ ਨੇ ( ਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਅਵੈਰਸਨ ਵਿੱਚ ) ਬਾ Ba ਡਰਿਲਾਰਡ ਅਤੇ ਸਲੈਵੋਜ ਇਯੀਕ ਉੱਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਪਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਮਨਾਉਂਦਿਆਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੂੰ ਉਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ। ਆਈਏਕ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਇਨਕੁਆਰੀ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਵੌਲਿਨ ਦੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਬਰਬਰਵਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੌਲਿਨ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਲਾਇੱਕ ਹੈ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਮੈਰਿਨ (ਬੌਦਰੀਆਰ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ) ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਨੈਤਿਕ ਉੱਤਮਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕਨਾਮਿਕਸ ਐਂਡ ਸੁਸਾਇਟੀ ਜਰਨਲ ਵਿਚ, ਮੈਰੀਨ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਅਰਧ-ਚਿੰਤਕਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉਚਿਤ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜਾ, ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਹਮਲੇ ਅਟੱਲ ਹਨ। ਬਰੂਨੋ ਲਾਟੌਰ ਨੇ, ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਇਨਕੁਆਰੀ ਵਿੱਚ , ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਸਮਾਜ ਦੁਆਰਾ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਟਾਵਰਾਂ ਨੂੰ "ਆਪਣੇ ਭਾਰ ਹੇਠਾਂ ਲਾਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ." ਲੈਟੌਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਬੌਦਰੀਆਰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਅਤੇ ਅਰਧਵਾਦੀ ਦਵੈਤਵਾਦ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਸਮਾਜ ਦੀ ਹੀ ਧਾਰਨਾ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। [20]

ਤਾਕਤ ਦੀ ਪੀੜ

[ਸੋਧੋ]

2005 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਟੁਕੜੇ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਿੱਤੀ, ਸਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 2007 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਪਰੋਕਤ ਚਾਰ ਟੁਕੜੇ ਇੱਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ The Agony of Power ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਪਹਿਲਾ ਟੁਕੜਾ, "From Domination to Hegemony" (ਗਲਬੇ ਤੋਂ ਹੈਗੇਮਨੀ ਤੱਕ" ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਦੋ ਵਿਸ਼ਿਆਂ, ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ; 'ਗਲਬਾ' ਇਤਿਹਾਸਕ, ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਲਖਾਇੱਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੈਗੇਮਨੀ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਕਾਰ ਆਧੁਨਿਕ, ਵਧੇਰੇ ਜਟਿਲ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਲਖਾਇੱਕ ਹੈ। ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਉਸ "ਸਨਕੀਪੁਣੇ" ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਕਾਲੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਆਪਣੇ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਚੈਨਲ ਟੀਐਫ 1 ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੈਟਰਿਕ ਲੀ ਲੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਨੌਕਰੀ "ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।" : 37  ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੁਝ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਕਹਿ ਦੇਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੱਬੇ ਪੱਖ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਖੋਹ ਲੈਂਦੀ ਹੈ: "ਅਸਲ ਵਿਚ, ਲੀ ਲੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ਼ ਬਚੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਖੋਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਡਾ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ਤੇ ਨਿਖੇਧੀ ਦਾ ਹੱਕ ਚੁਰਾ ਲੈਂਦਾਹੈ।” : 38–9  ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਹੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ - ਅਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਧੀਨਗੀ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਅਧੀਨਗੀ ਮੰਨਵਾਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਉਤਨੇ ਹੀ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ਼ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ...": 47 

ਬਾਅਦ ਵਾਲ਼ੇ ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਦੋਵਾਂ ਸਮਾਜਾਂ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜ ਬਨਾਮ ਅਗਵਾਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨ ਪੋਟਲਾਸ਼ ਦੇ ਰੂਪਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿਚ, "ਪੋਟਲਾਸ਼" ਰਸਮ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੇਣ ਦੇ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇਸਦੇ ਧਨ-ਵਿਨਾਸ਼ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ: "ਪੱਛਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਦੀ ਪੋਟਲਾਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਪੋਟਲਾਸ਼ ਗੁੱਸਾ, ਬਦਚਲਣੀ, ਅਸ਼ਲੀਲਤਾ, ਪਤਨ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ ਹੈ।" : 67  ਪੱਛਮ ਦੀ ਇਸ ਆਲੋਚਨਾ ਵਿੱਚ : 67–8 , ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਸਿਮੂਲਕਰਾ, ਉਪਰੋਕਤ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਸਨਕੀਪੁਣਾ : 67–8  ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਾਂ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂਸਨ: : 67–8 

ਅਸੀਂ [ਪੱਛਮ ਵਾਲ਼ੇ] ਦੂਜਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਇਸ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਅਤੇ ਦੁਰਭਾਵ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਵਾਂਗ ਸੁੱਟਦੇ ਹਾਂ: ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਲੀਤ ਕਰਨ ਦੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਨ, ਨੰਗੇਕਰਨ, ਇੱਕਬਾਲ ਕਰਨ, ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ - ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿਹਾਲਵਾਦ ਨਾਲ਼ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ।

ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ

[ਸੋਧੋ]

ਫ਼ਿਲਾਸਫੀ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ, ਡੇਨਿਸ ਡੱਟਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਲਿਖੀ ਅਸਪਸ਼ਟਵਾਦੀ ਵਾਰਤਕ, ਜਿਸ ਲਈ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀ ਅਕਸਰ ਆਲੋਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ - ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ - [21] ਉਸ ਦਾ ਕਥਨ ਹੈ:

ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਨੌਰਿਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਗੈਰ-ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਸਿਧਾਂਤ: ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ, ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ਼ ਸਿੱਧਾ ਮੱਥਾ ਲਾਉਣ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਤੇ "ਦ ਰੀਅਲ" ਬਾਰੇ ਉਸਦੀ ਪੁਜੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੂਲੋਂ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ- ਡਗਲਸ ਕੈਲਨਰ ਦੀ ਯਾਂ ਬੌਦਰੀਆਰ: ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਤੋਂ ਉੱਤਰਆਧੁਨਿਕਤਾਵਾਦ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ [22]ਬੌਦਰੀਆਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੀ ਹੈ (ਅਜਿਹਾ ਸੰਕਲਪ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੌਦਰੀਆਰ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਨਿਰੰਤਰ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਕਾਊਂਟਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਨੌਰਿਸ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਵਿਲੀਅਮ ਮਰਰਿਨ ਨੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ। ਡਗਲਸ ਕੈਲਨਰ ਨੂੰ ਖੁਦ ਬੌਦਰੀਆਰ ਨੇ ਰੀਡਕਸ਼ਨਿਸਟ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ। [23]

ਕਿਤਾਬਾਂ

[ਸੋਧੋ]

ਕਿਤਾਬਾਂ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ)

[ਸੋਧੋ]
  • 1968. The System of Objects
  • 1970. The Consumer Society: Myths and Structures
  • 1972. For a Critique of the Political Economy of the Sign
  • 1973. The Mirror of Production
  • 1976. Symbolic Exchange and Death
  • 1977. Forget Foucault
  • 1979. Seduction
  • 1981. Simulacra and Simulation
  • 1982. In the Shadow of the Silent Majorities
  • 1983. Fatal Strategies
  • 1983. Simulations
  • 1986. America
  • 1987. Cool Memories 1980-1985
  • 1987. The Ecstasy of Communication
  • 1990. The Transparency of Evil
  • 1991. The Gulf War Did Not Take Place
  • 1992. The Illusion of the End
  • 1995. The Perfect Crime
  • 1996. Cool Memories II 1987-1990
  • 1997. Fragments: Cool Memories III 1990-1995
  • 1998. Paroxysm: Interviews with Philippe Petit
  • 1999. Impossible Exchange
  • 2000. Passwords
  • 2000. The Singular Objects of Architecture
  • 2000. The Vital Illusion
  • 2002. The Spirit of Terrorism And Requiem for the Twin Towers
  • 2003. Fragments (Interviews with François L'Yvonnet)
  • 2003. Cool Memories IV 1995-2000
  • 2005. The Intelligence of Evil or the Lucidity Pact
  • 2005. The Conspiracy of Art
  • 2006. Utopia Deferred: Writings for Utopie (1967–1978)
  • 2006. Cool Memories V 2000-2004
  • 2007. Exiles from Dialogue
  • 2008. Radical Alterity
  • 2009. Why Hasn't Everything Already Disappeared?
  • 2010. Carnival and Cannibal, or the Play of Global Antagonisms
  • 2010. The Agony of Power
  • 2011. Telemorphosis
  • 2014. Screened Out
  • 2014. The Divine Left: A Chronicle of the Years 1977–1984

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. Kellner, Douglas. 2019. "Jean Baudrillard." The Stanford Encyclopedia of Philosophy, edited by E. N. Zalta.
  2. "Aylesworth, Gary, "Postmodernism", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2015 Edition), Edward N. Zalta (ed.)". Retrieved January 1, 2020. The French, for example, work with concepts developed during the structuralist revolution in Paris in the 1950s and early 1960s, including structuralist readings of Marx and Freud. For this reason they are often called "poststructuralists." They also cite the events of May 1968 as a watershed moment for modern thought and its institutions, especially the universities.
  3. Aylesworth, Gary. 2015."Postmodernism." The Stanford Encyclopedia of Philosophy, edited by E. N. Zalta. Retrieved 1 January 2020. The French, for example, work with concepts developed during the structuralist revolution in Paris in the 1950s and early 1960s, including structuralist readings of Marx and Freud. For this reason they are often called “poststructuralists.” They also cite the events of May 1968 as a watershed moment for modern thought and its institutions, especially the universities.
  4. Poole, Steven (7 March 2007). "Jean Baudrillard. Philosopher and sociologist who blurred the boundaries between reality and simulation". The Guardian. London, England: Guardian Media Group.
  5. Chris Turner's introduction to The Intelligence of Evil, Berg (2005), p. 2.
  6. Simmons, Arthur (1982). French Philosophers in the 20th Century, p. 9. MacMillan, London.
  7. cf. Barry Sandywell's article "Forget Baudrillard", in Theory, Culture and Society (1995, issue 12)
  8. Jean Baudrillard Faculty page at European Graduate School
  9. "Baudrillard Studies". Ubishops.ca. Archived from the original on 17 ਮਾਰਚ 2019. Retrieved 17 August 2013. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  10. Peter Pericles Trifonas, Barthes and the Empire of Signs, Icon (2001).
  11. see here Baudrillard's final major publication in English, The Intelligence of Evil, where he discussed the political fallout of what he calls "Integral Reality"
  12. Baudrillard, Jean. 1985. The Perfect Crime. London: Verso Books.
  13. see here The Transparency of Evil, Verso (1993)
  14. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  15. Baudrillard, Jean. "Simulacra and Simulations: I. The Precession of Simulacra". European Graduate School. Translated by S. F. Glaser. Archived from the original on 29 July 2010.
  16. The Illusion of the End, p. 2.
  17. Baudrillard, Jean. "The Violence of the Global," translated by F. Debrix. European Graduate School. Archived from the original on 27 May 2010.
  18. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000002A-QINU`"'</ref>" does not exist.
  19. 19.0 19.1 Baudrillard, Jean. 2004 [1991]. The Gulf War Did Not Take Place.
  20. Latour, Bruno (2004). "Why Has Critique Run out of Steam? From Matters of Fact to Matters of Concern" (PDF). Critical Inquiry. 30 (2): 228. doi:10.1086/421123. Retrieved 12 October 2017.
  21. Dutton, Denis. 1990. "Jean Baudrillard Archived 2017-10-19 at the Wayback Machine.." Pp. 234–38 in Philosophy and Literature 14, edited by G. L. Hagberg. Baltimore: Johns Hopkins University Press. Retrieved 22 November 2013 via denisdutton.com.
  22. Kellner, Douglas. Jean Baudrillard: From Marxism to Postmodernism and Beyond. ISBN 0-8047-1757-5.
  23. Zurbrugg, Nicholas. Jean Baudrillard: Art and Artefact.