ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
ਦਿੱਖ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ, ਨਾਮਾਤਰ, ਅਤੇ ਰਸਮੀ ਰਾਜ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ, ਲੋਕ ਸਭਾ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਿਧਾਨਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਪਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਨੇਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਹਰ ਸਮੇਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਜਾਂ ਸੰਸਦ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਤਰਜੀਹ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹਨ।
ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]ਲੜੀ ਨੰ: | ਚਿੱਤਰ | ਨਾਮ (ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੌਤ) |
ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਮਿਆਦ[1] | ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ | ਲੋਕ ਸਭਾ[lower-alpha 1] | ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ | ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਤਾ | ਪਾਰਟੀ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ਸੰਭਾਲਿਆ | ਛੱਡਿਆ | ||||||||
1 | ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ (1889–1964) |
15 ਅਗਸਤ 1947 | 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 | 16 ਸਾਲ, 286 ਦਿਨ | ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ[lower-alpha 2] | Nehru I | ਸੀ. ਰਾਜਾਗੋਪਾਲਚਾਰੀ | ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ | |
ਡਾ. ਰਾਜੇਂਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ | |||||||||
15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1952 | 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | ਪਹਿਲੀ | Nehru II | ||||||
17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1957 | 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1962 | ਦੂਜੀ | Nehru III | ||||||
2 ਅਪ੍ਰੈਲ 1962 | 27 ਮਈ 1964 | ਤੀਜੀ | Nehru IV | ||||||
- | ਗੁਲਜਾਰੀ ਲਾਲ ਨੰਦਾ (ਅੰਤਰਿਮ) (1898–1998) |
27 ਮਈ 1964 | 9 ਜੂਨ 1964 | 13 ਦਿਨ | Nanda I | ਸਰਵੇਪੱਲੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ | |||
2 | ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ (1904–1966) |
9 ਜੂਨ 1964 | 11 ਜਨਵਰੀ 1966 | 1 ਸਾਲ, 216 ਦਿਨ | Shastri | ||||
- | ਗੁਲਜਾਰੀ ਲਾਲ ਨੰਦਾ (ਅੰਤਰਿਮ) (1898–1998) |
11 ਜਨਵਰੀ 1966 | 24 ਜਨਵਰੀ 1966 | 13 ਦਿਨ | Nanda I | ||||
3 | ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ (1917–1984) |
24 ਜਨਵਰੀ 1966 | 4 ਮਾਰਚ 1967 | 11 ਸਾਲ, 59 ਦਿਨ | Indira I | ||||
4 ਮਾਰਚ 1967 | 15 ਮਾਰਚ 1971 | ਚੌਥੀ | |||||||
15 ਮਾਰਚ 1971 | 24 ਮਾਰਚ 1977 | 5ਵੀਂ | Indira II | ਵੀ ਵੀ ਗਿਰੀ | |||||
4 | ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ (1896–1995) |
24 ਮਾਰਚ 1977 | 28 ਜੁਲਾਈ 1979[RES] | 2 ਸਾਲ, 126 ਦਿਨ | 6ਵੀਂ | Desai | ਬੀ. ਡੀ. ਜੱਤੀ (ਕਾਰਜਕਾਰੀ) |
ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ | |
5 | ਚਰਨ ਸਿੰਘ (1902–1987) |
28 ਜੁਲਾਈ 1979 | 14 ਜਨਵਰੀ 1980[RES] | 170 ਦਿਨ | Charan | ਨੀਲਮ ਸੰਜੀਵ ਰੈਡੀ | ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ) | ||
(3) | ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ (1917–1984) |
14 ਜਨਵਰੀ 1980[§] | 31 ਅਕਤੂਬਰ 1984† | 4 ਸਾਲ, 291 ਦਿਨ | 7ਵੀਂ | Indira III | ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ | ||
6 | ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ (1944–1991) |
31 ਅਕਤੂਬਰ 1984 | 31 ਦਸੰਬਰ 1984 | 5 ਸਾਲ, 32 ਦਿਨ | Rajiv | ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ | |||
31 ਦਸੰਬਰ 1984 | 2 ਦਸੰਬਰ 1989 | 8ਵੀਂ | |||||||
7 | ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ (1931–2008) |
2 ਦਸੰਬਰ 1989 | 10 ਨਵੰਬਰ 1990[NC] | 343 ਦਿਨ | 9ਵੀਂ | Vishwanath | ਰਾਮਾਸਵਾਮੀ ਵੇਂਕਟਰਮਣ | ਜਨਤਾ ਦਲ | |
8 | ਚੰਦਰ ਸ਼ੇਖਰ (1927–2007) |
10 ਨਵੰਬਰ 1990 | 21 ਜੂਨ 1991[RES] | 223 ਦਿਨ | Chandra Shekhar | ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ) | |||
9 | ਪੀ ਵੀ ਨਰਸਿਮਾ ਰਾਓ (1921–2004) |
21 ਜੂਨ 1991 | 16 ਮਈ 1996 | 4 ਸਾਲ, 330 ਦਿਨ | 10ਵੀਂ | Rao | ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ| | ||
10 | ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਬਾਜਪਾਈ (1924–2018) |
16 ਮਈ 1996 | 1 ਜੂਨ 1996[RES] | 16 ਦਿਨ | 11ਵੀਂ | Vajpayee I | ਸ਼ੰਕਰ ਦਯਾਲ ਸ਼ਰਮਾ | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ | |
11 | ਔਚ. ਡੀ. ਦੇਵ ਗੋੜਾ (born 1933) |
1 ਜੂਨ 1996 | 21 ਅਪ੍ਰੈਲ 1997[RES] | 324 ਦਿਨ | Deve Gowda | ਜਨਤਾ ਦਲ | |||
12 | ਇੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਗੁਜਰਾਲ (1919–2012) |
21 ਅਪ੍ਰੈਲ 1997 | 19 ਮਾਰਚ 1998[RES] | 332 ਦਿਨ | Gujral | ||||
(10) | ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਬਾਜਪਾਈ (1924–2018) |
19 ਮਾਰਚ 1998[§] | 13 ਅਕਤੂਬਰ 1999[NC] | 6 ਸਾਲ, 64 ਦਿਨ | 12ਵੀਂ | Vajpayee II | ਕੋਚੇਰਿਲ ਰਮਣ ਨਾਰਾਇਣਨ | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਐਨ.ਡੀ.ਏ.) | |
13 ਅਕਤੂਬਰ 1999 | 22 ਮਈ 2004 | 13ਵੀਂ | Vajpayee III | ||||||
13 | ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ (ਜਨਮ 1932) |
22 ਮਈ 2004 | 22 ਮਈ 2009 | 10 ਸਾਲ, 4 ਦਿਨ | 14ਵੀਂ | Manmohan I | ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ | ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ (ਯੂ.ਪੀ.ਏ.) | |
22 ਮਈ 2009 | 26 ਮਈ 2014 | 15ਵੀਂ | Manmohan II | ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਪਾਟਿਲ | |||||
14 | ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ (ਜਨਮ 1950) |
26 ਮਈ 2014 | 30 ਮਈ 2019 | 10 ਸਾਲ, 185 ਦਿਨ | 16ਵੀਂ | Modi I | ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ | ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਐਨ.ਡੀ.ਏ.) | |
30 ਮਈ 2019 | ਹੁਣ | 17ਵੀਂ | Modi II | ਰਾਮ ਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ |
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Although the prime minister can be a member of either house of the Parliament, they have to command the confidence of the Lok Sabha. Upon dissolution of the Lok Sabha, the outgoing PM remains in office until their successor is sworn in.
- ↑ The Constituent Assembly of India consisted of 389 members elected in 1946 by the provincial assemblies by a single, transferable-vote system of proportional representation. The Assembly was replaced by the Provisional Parliament of India after adoption of the Constitution on 26 January 1950 until the first general elections.
- ↑ "Former Prime Ministers". PM India. Archived from the original on 9 October 2014. Retrieved 2 January 2015.