ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਖ਼ਾਲਸਾਈ ਬੋਲੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਖਾਲਸਾਈ ਬੋਲੀ
ਗੜਗਜ ਬੋਲੀ, ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬੋਲੀ, ਖਾਲਸੇ ਦੀ ਬੋਲੀ
ਖ਼ਾਲਸਈ ਬੋਲੀ, ਖ਼ਾਲਸਾ ਬੋਲੀ, ਗੜਗੱਜ ਬੋਲੀ
ਉਚਾਰਨḴẖālasa'ī bōlē, Ḵẖālasā bōlī
Era17ਵੀਂ ਜਾਂ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਅੱਜ ਤੱਕ
ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ
  • ਇੰਡੋ-ਇਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
    • ਇੰਡੋ-ਆਰੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
      • Northwestern
        • ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀਆਂ
          • ਖਾਲਸਾਈ ਬੋਲੀ
Early forms
ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ
  • ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇੰਡੋ-ਇਰਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ
    • ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇੰਡੋ-ਆਰੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ
ਗੁਰਮੁਖੀ
ਸਰੋਤਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ), ਪੁਰਾਣੀ ਹਿੰਦੀ, ਫ਼ਾਰਸੀ
ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਕੋਡ
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3

ਖ਼ਾਲਸਾਈ ਬੋਲੀ (Ḵẖālasā bōlī ; ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ " ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੇ ਸ਼ਬਦ"; ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਬੋਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਪੀਅੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ) ਇੱਕ ਬਹਾਦਰੀ-ਅਧਾਰਤ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦਾ ਅਕਲੀ-ਨਿਸ਼ਚੀਆਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1] ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੋਡੇਡ ਭਾਸ਼ਾ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਸੇਖੋਂ ਨੇ ਭਾਸ਼ਣ ਨੂੰ ਇੱਕ "ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਾਟੋਇਸ" ਵਜੋਂ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ "ਉੱਚ-ਭਾਵੀ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਹਿੰਮਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਸੁਹੱਪਣ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ"।[2]

ਨਾਮ

[ਸੋਧੋ]

ਲੈਕਚਰ ਦੇ ਹੋਰ ਆਮ ਨਾਮ ਹਨ ਗੜਗਜ ਬੋਲੀ(ਗੜਗਜ ਬੋਲੇ; ਮਤਲਬ "ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਗਰਜਦੇ ਹਨ"), ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬੋਲੀ ("ਨਿਹੰਗ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ"), ਨਿਹੰਗ ਬੋਲੀ ("ਨਿਹੰਗ ਬੋਲੇ"), ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਬੋਲੀ ( "ਖਾਲਸੇ ਦੇ ਸ਼ਬਦ"). [3] [2]

ਉਦੇਸ਼

[ਸੋਧੋ]

ਇਸ ਬੋਲੀ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਰਹਿਣ ਦੇ ਸਿੱਖ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਵਿਲੱਖਣ ਉਪਭਾਸ਼ਾ ਮਾਰਸ਼ਲ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਪੀਕਰ ਅਤੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਦੀ ਉੱਚ-ਆਤਮਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਾ।[5] ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਮੌਖਿਕ ਕਾਰਜ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। "ਨਿਹੰਗਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਮ ਸਿੱਖ ਦੁਬਿਧਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਕਾਢ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਾਗੀਆਂ, ਢਾਡੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖ ਅਤੀਤ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਕੌਮ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਪੇਖਿਕ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵੀ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੇਖੋਂ (1997: 229) ਦੇ ਇਹਨਾਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਅਰਥਾਂ ਦਾ ਗੁਣ ਟੀਚੇ ਦੀ ਅਟੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿੱਚ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਰੂਪਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ਬਦ: 'ਇੱਕ ਨਿਹੰਗ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਦਾਮ ਖਾਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਵੀ ਨਿਹੰਗਾਂ ਲਈ ਪਿਆਜ਼ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਕਰ ਹਨ। ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲੱਬ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ।' — ਪਸ਼ੌਰਾ ਸਿੰਘ, ਲੁਈਸ ਈ. ਫੇਨੇਕ, ਸਿੱਖ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਆਕਸਫੋਰਡ ਹੈਂਡਬੁੱਕ (2014), ਪੰਨਾ 380

ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਰੋਤ

[ਸੋਧੋ]

ਖਾਲਸਾ ਬੋਲੇ "ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ, ਪੁਰਾਣੀ ਹਿੰਦੀ, ਫ਼ਾਰਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ" ਤੋਂ ਇਸਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।[6][5]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "India Today". India Today. 9. Living Media India Pvt. Limited: 61. 1984.
  2. 2.0 2.1 Sekhon, Sant Singh. "Nihang Bole". Punjabi University, Patiala. Retrieved 23 June 2024. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":10" defined multiple times with different content
  3. . New York. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  4. . [Singapore]. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  5. 5.0 5.1 Singh, Khuswant (23 March 2011). "Nihang Speak (bole)". Hindustan Times (original publisher), republished on SikhNet. Chandigarh.Singh, Khuswant (23 March 2011). "Nihang Speak (bole)". Hindustan Times (original publisher), republished on SikhNet. Chandigarh. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  6. . Amritsar. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)